به گزارش اصفهان زیبا؛ طی سال‌های اخیر، حضور بازیگران جدید همچون شهرها در عرصه بین‌الملل قابل‌توجه است؛ فضایی موازی با دیپلماسی رسمی و در چارچوب دیپلماسی شهری که مستقل از حکومت مرکزی پیش می‌رود و با ایجاد ارتباط مؤثر میان شهروندان از اقصا نقاط جهان، به ارتقای سطح کیفیت شهری می‌انجامد.
این نوع دیپلماسی از یک‌سو با تمرکز بر موضوعاتی چون گردشگری، اقتصاد و فرهنگ بستری را برای جذب گردشگران و سرمایه‌گذاران خارجی فراهم می‌کند و از سوی دیگر به تقویت روابط دیپلماتیک شهری کمک خواهد کرد.
در این میان دفاتر استانی وزارت امور خارجه در سطح کشور از طریق ظرفیت‌سازی و ارتباط می‌توانند به‌عنوان یک تسهیل‌کننده در توسعه و ارتقای مراودات خارجی شهرها نقش داشته باشند و جدای از آن، با ارائه پیشنهاد‌ها درخصوص مذاکرات بین‌المللی و همچنین برگزاری نشست‌های دو یا چندجانبه میان مسئولان و مقامات محلی شهرها در حوزه روابط خواهرخواندگی ایفای نقش کنند؛ موضوعی که «اصفهان زیبا» در خصوص آن با علی کردآبادی، کارشناس ارشد نمایندگی وزارت امور خارجه اصفهان، گفت‌وگو کرد.
از او درخصوص نقش و تأثیرگذاری این نمایندگی در راستای توسعه روابط بین‌شهری از طریق دیپلماسی شهری و روابط خواهرخواندگی پرسیدیم.
به گفته کردآبادی، خواهرخواندگی باید در این قالب تعریف شود که چه مشکلات و چالش‌هایی از دو شهر را برطرف و چه فرصت‌های جدیدی را برای آن‌ها ایجاد می‌کند. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
برای شروع از نقش وزارت امور خارجه و نمایندگی‌های آن در شهرها بر توسعه روابط خواهرخواندگی و رفع چالش‌های این حوزه بگویید.
اگر یک دیپلماسی پویا داشته باشیم، خودبه‌خود مشکلات رفع و فرصت‌های جدید ایجاد می‌شود؛ اما اگر این دیپلماسی در نظر گرفته نشود و به ارتباطات گسترده در حوزه بین‌الملل اهمیت داده نشود، توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شهر نیز صورت نمی‌گیرد.
در نمایندگی وزارت امور خارجه اصفهان به‌دنبال فعال‌کردن این دیپلماسی در راستای حل چالش‌های موجود هستیم و امیدواریم با ورود افراد متخصص، خبره و صاحب‌فکر که دارای نگاهی قوی به حوزه دیپلماسی هستند، به‌زودی اتفاقات خوبی برای اصفهان رخ دهد.
ماه گذشته نیز نشستی با حضور 20 سفیر ایران در کشورهای مختلف و استاندار اصفهان در نمایندگی وزارت امور خارجه داشتیم که در خصوص روابط دوجانبه اصفهان با کشورهای مختلف مباحث بسیاری مطرح شد.
درواقع هرچقدر روابط ما با شهرداری و استانداری و وزارت امور خارجه و البته رسانه‌ها وسیع‌تر، قوی‌تر و کارشناسی‌تر باشد، قطعا نتایج بهتری در این حوزه نصیب اصفهان می‌شود.
خواهرخواندگی باید در این قالب تعریف شود که چه مشکلات و چالش‌هایی از شهر را برطرف و چه فرصت جدیدی را برای هردو شهر ایجاد کند.
آیا به تأثیر روابط خواهرخواندگی در توسعه ارتقای اقتصاد شهری اصفهان معتقدید؟
ما به‌عنوان کارگزاران عرصه دیپلماسی همیشه این دغدغه را داشته‌ایم که خواهرخوانده‌ها باید نتیجه‌ای برای شهر در حوزه‌های مختلف امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و عمومی داشته باشند؛ بر اساس همین چارچوب هم باید خواهرخوانده را انتخاب کرد.
باید مشخصه‌ها، نیازها و توانمندی‌های استان را در نظر بگیریم و بر اساس آن‌ها خواهرخوانده‌ها را انتخاب کنیم.
آیا پیشنهادی برای تأثیرگذاری بیشتر در این عرصه دارید؟
پیشنهاد بسیار است؛ برای مثال می‌توان 400 هزار مهاجر افغان در اصفهان را موردبررسی قرار داد؛ اینکه از چه شهری از افغانستان آمده‌اند و دارای چه نیازها، اخلاقیات و توانایی‌هایی هستند تا بتوان بر اساس آن با شهرهایی از افغانستان ارتباط گرفت.
با شناخت هرچه بیشتر فرهنگ و نوع زندگی مردم هر شهر از کشورها می‌توان به ارتباط مؤثرتری در این عرصه رسید. روابط خواهرخواندگی تنها بر روی کاغذ نیست؛ باید این تفاهم‌نامه‌ها عملی شود تا در ادامه کیفیت زندگی شهری را متناسب با ویژگی‌ها و آداب و رسوم شهروندان بیشتر کرد.
در حال حاضر در رومانی تنی‌چند از هنرمندان ما بر اساس ارتباطی که اصفهان با یاش دارد، فعال هستند و با ثبت شرکت برای فروش صنایع‌دستی اصفهان تلاش می‌کنند.
از سوی دیگر دانشگاه هنر اصفهان نیز قراردادی با دانشگاه رومانی منعقد کرده است تا ارتباط بین صنایع‌دستی اصفهان با صنایع‌دستی رومانی را مطالعه کنند. این نمونه‌ها همگی ثمره وجود یک ساختار کارشناسی‌شده در روابط خواهرخواندگی است.
روابط کنونی ما با همسایگان و همچنین نگاه به شرق حکومت مرکزی ایران تا چه اندازه می‌تواند به روابط باکیفیت بین‌شهری (خواهرخواندگی) بینجامد؟
باید در چارچوب سیاست همسایگی که وزارت خارجه و ریاست جمهوری اعلام کردند، به رابطه با شهرهای جدید در قالب خواهرخواندگی بپردازیم.
همان‌طور که اشاره کردید، هم‌اکنون رویکرد افزایش تعامل با شرق در دستور کار دولت است و بر اساس این سیاست کلی تجار، پژوهشگران و فعالان حوزه فرهنگ و گردشگری به سمت کشورهایی می‌روند که روابط دولت‌های آن‌ها با ایران مساعد و قابل‌قبول است.
جدای از سیاست‌های کلی کشور در خصوص ارتباط با شرق، شواهد هم نشان می‌دهد که اقتصاد شرق در حال تقویت و پیشی‌گرفتن از غرب است. آیا گردشگران و سرمایه‌گذاران نیز مقصد خود را بر همین اساس انتخاب می‌کنند؟
بله؛ با نگاه به وزنه اقتصادی دنیا طی سه دهه اخیر خواهیم دید، اقتصاد کلی شرق قوی‌تر از غرب است.
گردشگران اصفهان نیز در مقایسه با چندسال پیش تغییر کرده‌اند و بیشتر از چین و روسیه به اصفهان می‌آیند؛ شرایطی که جدای از فضای اقتصادی با سیاست و روابط کنونی کشورها نیز مرتبط است. به عبارتی، زمانی که چشم‌اندازها به سمت شرق است، باید دیپلماسی شهری نیز بر همین اساس صورت گیرد.
اصفهان در این راستا چگونه می‌تواند برنامه‌ریزی کند؟
اصفهان باید مشکلات بر سر راه ارتباط با شهرهایی از کشورهای شرقی را تا حد امکان کاهش دهد و تفاهم‌نامه‌های خواهرخواندگی را بر اساس نیازهای شهری و شهروندان منعقد کند. از طرفی بر اساس توانمندی‌ها و ظرفیت‌های شهری به تعامل با شهرهای خواهرخوانده در منطقه بپردازد.
برخی از خواهرخوانده‌های اصفهان بدون در نظرگرفتن این شرایط و ویژگی‌هایی که اشاره کردید، انتخاب شده‌اند. قبول دارید؟
بله؛ پیش‌تر این نکته را به شهرداری متذکر شده‌ایم. همان‌طور که اشاره کردید، برخی از روابط خواهرخواندگی در اصفهان تنها براساس یک ارتباط فردی ایجاد شده است.
البته برخی دیگر همچون سمرقند، مشترکات بسیاری با شهر ما دارد و به‌نوعی یک سمپاتی ذهنی، تاریخی و هویتی بین اصفهان و سمرقند (همچون ریگستان سمرقند و نقش‌جهان اصفهان) است؛ نکاتی که ما باید پیش از انعقاد روابط خواهرخواندگی به آن‌ها توجه کنیم؛ نه پس از آن.
روابط خواهرخواندگی باید در چارچوب منافع شهری و شهروندی ایجاد شود.
به تازگی بحث خواهرخواندگی اصفهان با حلب در سوریه بر مبنای ظرفیت‌های بالای اقتصادی این شهر و همچنین فعالیت‌های مشترک اصفهان با حلب در حوزه مقاومت مطرح است. نظر شما چیست؟
اصفهان می‌تواند هم در عرصه تجارت و اقتصاد و هم در حوزه مقاومت با حلب در ارتباط باشد؛ البته پیش از عقد تفاهم‌نامه باید مطالعات بسیاری در این حوزه‌ها صورت گیرد.
به این موضوع هم اشاره کنم که جدای از شهرها مکان‌هایی از دوشهر می‌توانند با هدف هم‌پیوندی بیشتر و هویت‌بخشی و سرایت ظرفیت‌های مختلف شهری با یکدیگر خواهرخوانده شوند؛ مثل خواهرخواندگی تخت‌فولاد اصفهان با آرامستان وادی‌السلام نجف که اخیرا صورت گرفت.
