به نظر میرسد بسیاری از مردم تصور میکنند تولد حضرت مسیح در گذشته به روشی روحانیتر جشن گرفته میشد؛ اما چنین تصوراتی چندان مبنای تاریخی ندارند.بااینکه اروپاییها از قرنها پیش برای جشنگرفتن تولد حضرت مسیح به کلیسا میرفتند و تشریفات مذهبی خاصی را بهجامیآوردند؛ اما روش تجلیل و تکریم آنها مشابه آنچه امروزه انجام میشود، نبوده است. سنت تزئینکردن درخت کریسمس و هدیهدادن در روز 24 دسامبر که در آلمان آغاز شد، تا پایان قرن هجدهم میلادی هنوز به سایر فرهنگهای مسیحی اروپایی راه نیافته و تا دهه 1830 هم هنوز وارد آمریکای شمالی نشده بود.
اولین درختهای کریسمس در آلمان
تازه اواخر دهه 1790 میلادی بود که سنتهای کریسمسی جدید، یعنی تبادل هدایا و برافراشتن درختهای آراستهشده با شمعهای مومی و تزئینات دیگر در آلمان بنا نهاده شد. این رسم جدید خارج از دایره رسومات مذهبی مسیحیان و بهطور کامل مستقل از آنها بود.ایده قراردادن شمعهای مومی روی یک درخت همیشهسبز از روی یکی از سنتهای مشرکان (غیرمسیحیان) الهام گرفته شده بود. مشرکان با روشنکردن آتشهای بزرگ در تاریخ 21 دسامبر، انقلاب زمستانی را جشن میگرفتند. هدف از افروختن این آتشهای بزرگ در تاریکترین روز سال، فراخواندن خورشید و نشاندادن راه خانه به او بود؛ اما نکته جالبتوجه اینجاست که درخت نورانی کریسمس در اصل نسخهای خانگی از همین آتشهای بزرگ بود.
از ریشههای آلمانی تا خاک آمریکا
گردشگران آمریکایی که در نیمه اول قرن نوزدهم از آلمان دیدن کردند، متوجه توان بالقوه این مراسم برای ملتسازی در سرزمین خود شدند. جورج تیکنور، استاد دانشگاه هاروارد، اولین آمریکایی بود که این نوع متفاوت از جشنهای کریسمسی را برپاداشت. او در سال 1835 در مراسمهای جدید کریسمس شرکت کرد و سودمندی آن برای خلق یک فرهنگ ملی را موردستایش قرار داد.از دید تیکنور، این سنت مثل نوعی چسب احساسی عمل میکرد که میتوانست خانوادهها و اعضای یک ملت را گرد هم بیاورد.
معارفه بابانوئل
مهمترین گامها در راستای ادغام کریسمس در فرهنگ عامه آمریکا در بستر جنگ داخلی این کشور برداشته شد. در ماه ژانویه سال 1863، مجله آمریکایی «هارپرز ویکلی» در صفحه نخست خود تصویری از بابانوئل منتشر کرد که در حال دیدار با ارتش اتحادیه بود. این طرح که کار توماس نست، کارتونیست آلمانیآمریکایی، بود، اولین تصویر بابانوئل بهحساب میآید.نست در طول سالهای بعدی روی تصویر بابانوئل کار کرد؛ تا اینکه او به همان چیزی تبدیل شد که ما امروزه میشناسیم؛ پیرمردی شنگول با شکمی بزرگ و ریش سفید بلند. نست در سال 1866 «بابانوئل و کارهایش» را خلق کرد؛ طرحی پیچیده و با جزئیات فراوان از وظایف بابانوئل، از درستکردن هدایا گرفته تا ثبت و ضبط رفتارهای کودکان. این ایده که بابانوئل با سورتمه سفر میکند و سورتمهاش را گوزنهای شمالی میکشند هم از روی همین نقاشی گرفته شده است.اعلام رسمی کریسمس بهعنوان یکی از تعطیلات فدرال و برافراشتن اولین درخت کریسمس در کاخ سفید، گامهای نهایی در راستای تبدیل این جشن به یک سنت آمریکایی بود. در تاریخ 28 ژوئن سال 1870، کنگره آمریکا قانونی را تصویب کرد که بهموجب آن روز کریسمس، روز سال نو، روز استقلال و روز شکرگزاری بهعنوان تعطیلات رسمی کشور اعلام شد.منبع: theconversation.com