در انتهای مری یک دریچه حلقوی عضلانی وجود دارد که به‌طور طبیعی اکثر اوقات باید بسته باشد و فقط هنگام عبور غذا یا مایعات از مری به معده بازگردد. اگر این دریچه در هنگام هضم غذا یا زمانی که اسید در معده وجود دارد باز شود، محتویات اسیدی معده به درون مری و به سمت بالا برمی‌گردد و احساس سوزش سر معده را ایجاد می‌کنند؛ ضمــن اینکــه در صـــورت ازدیـــاد اسیـــد معده به بافت مری فرد دچار آسیب خواهد شد.این آسیب در ابتدا تنها به‌صورت احساس ناراحتی و سوزش است؛ ولی در صورت بی‌توجهی می‌تواند به زخم مری و حتی خون‌ریزی مری منجر شود و درنهایت می‌تواند جان بیمار را تهدید کند.راهکارهای طبیعی برای کنترل و برطرف‌کردن این بیماری وجود دارد که با نظر دکتر بهنام یوسفیان، محقق طب سنتی و استاد گروه دانشگاه آزاد (واحد شهرضا) به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
حذف غذاهای تحریک‌کننده
اولین قدم برای رفع اسید معده، اجتناب از خوردن غذا و نوشیدنی‌هایی است که این روند را تشدید می‌کنند.محدودیت در مصرف قهوه و نوشابه سردسته مواد غذایی که باعث تشدید ریفلاکس اسید معده خواهد شد، دوگروه عمــده نوشیـــدنــی‌هــا هستنــد که قهـــوه و نوشابه‌های گازدار را شامل می‌شود. قهوه اثر شل‌کنندگی قوی روی دریچه مری دارد و باعث بازشدن آن و بازگشت غذا و اسید می‌شود. قهوه و نوشابه‌های گازدار و دوغ خاصیت اسیدی دارند که مشکل ریفلاکس را تشدید می‌کند.گاز درون نوشابه‌های گازدار نیز برای خروج از معده، به دریچه فشار مضاعف وارد کرده و فرآیند ریفلاکس را تشدید می‌کند. بهترین نوشیدنی برای افراد مبتلا به ریفلاکس فقط آب است که خاصیت اسیدی ندارد. بعضی از محققان توصیه می‌کنند که آب با خاصیت قلیایی نوشیده شود که در بعضی افراد می‌تواند مفید باشد.نوشیدن حجم زیاد مایعات به همراه غذا نیز برای افرادی که ریفلاکس دارند، مضر است؛ زیرا با افزایش حجم مواد داخل معده، شانس ریفلاکس را افزایش می‌دهد. قهوه نیز بهتر است ترجیحا با صبحانه میل شود و در طول روز، به‌خصوص نزدیک به زمان خواب از آن اجتناب شود.پرهیز از غذاهای تند، چرب و ترش: در میان غذاها، غذاهای تند، چرب و یا بسیارترش می‌توانند باعث ریفلاکس شوند. غذاهای زیاد سرخ‌شده و چرب، دیرتر هضم و از داخل معده تخلیه شده و به همین دلیل شانس ریفلاکس را افزایش می‌دهند. غذاهای تند باعث شل‌شدن دریچه مری می‌شوند و غذاهای ترش و اسیدی با افزایش میزان اسیدیته معده این روند را تشـدیــد می‌کنــنـد. فلفــل، گــوجه‌فــرنــگی، پرتقال، لیمو و توت‌فرنگی اگرچه دارای ویتامین C و منافع زیادی برای بدن هستند؛ ولی اگر زیاد مصرف شوند ریفلاکس را تشدید می‌کنند. اگر اهل نوشیدن آب پرتغال هستید، بهتر است آن را به همراه غذا و به میزان کم مصرف کنید. گوشت‌های پرچرب یا غذاهای گوشتی چرب نیز به علت تأخیر در هضم غذا در معده این روند را تشدید می‌کنند.
سایر راهکارها
نخـوابیــدن بعــد از غــذا: پس از غذا حداقل تا یک ساعت از درازکشیدن پرهیز کنید. اگــر نیـــاز بـــه استـــراحـــت داریـــد، یکی‌دوبالش زیر سرتان بگذارید تا زاویه مری به معده حدود ۴۵درجه باشد. شب‌ها نیز اگر به پشت می‌خوابید، از بالش بیشتر یا بلندتــر استفــاده کنیـــد و اگـــر بـــه پهلـــو می‌خوابید، به پهلوی چپ بخوابید.پیشگیری از پرخوری: یکی از راه‌های درمان اسید معده پیشگیری از پرخوری است. در عوض سه‌وعده بزرگ، وعده‌های بیشتر و کوچک‌تری را در روز میل کنید. زمانی که معده پر باشد، شانس ریفلاکس اسید به مری بیشتر خواهد بود.کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید، وزن کم کنید؛ زیرا اضافه وزن می‌تواند فشار روی دریچه مری را برای بسته‌بودن کاهش داده و به ریفلاکس بیشتر اسید منجر شود.ترک سیگار: اگر سیگاری هستید، به فکر ترک کردن باشید؛ زیرا نیکوتین می‌تواند قدرت دریچه مری را برای بسته‌بودن تضعیف کند.مصــرف سبـــزی‌هـــای سبـــزرنـگ: سبزی‌های سبزرنگ (به جز فلفل‌ها) باعث کاهش و بهبود ریفلاکس می‌شوند.(کاهو، خیار و سبزی خوردن بسیار مفیدند)کاهش استرس: محدودیت استرس نیز باعث کاهش ترشح اسید معده و کاهش ریفلاکس و علائم ناخوشایند آن می‌شود.آزادکردن لباس خود: گاهی اوقات ممکن است بر اثر فشار لباس تنگ به شکم، ریفلاکس اسید معده رخ دهد؛ بنابراین درصورت احساس سوزش حتما کمربند خود را شل کرده و لباس‌های تنگ نپوشید.صاف ایستادن: موقعیت بدن شما در بالاآمدن اسید معده تأثیر بسیار زیادی دارد. اگر نشسته یا خوابیده احساس سوزش می‌کنید، سریع بایستید .مصــرف محلــول آب‌لیمــو و عســل: مخلوط آب با مقدار کمی آب لیمو و عسل می‌تواند سوزش معده و اثرات بالازدن اسید را کاهش دهد.نوشیــدن چـــای زنجبــیـــل: خـــواص ضدالتهابی زنجبیل می‌تواند معده شما را آرام کرده و علائم ریفلاکس را کاهش دهد.
