به گزارش اصفهان زیبا؛ میتوان گفت چند وقتی است که نگاه مسئولان به سازوکار ورود کشور به درآمدزایی از تولید داخل تغییر کرده و با دنیای اقتصاد امروز سازگارتر شده است. در مستندی که در همین چند هفته اخیر با عنوان «بیواسطه» در رسانه ملی پخش شد، این مسئله مشهود بود.
ماجرا از این قرار است که در دنیای امروز، تولید بسیاری از محصولات، بهخصوص محصولات پاییندستی و High-Tech بدون داشتن بازار جهانی و چند صدمیلیونی یا چندمیلیاردی اصلا توجیه اقتصادی ندارد و نمیتوان آن محصول را همزمان با کیفیت و قیمت مناسب تولید کرد.
برای مثال نمونهای که در مستند مذکور به آن اشاره شد، مسئله همیشگی یعنی خودروسازی بود. آنچه میتوان بهطور قطعی در نظر گرفت، وجود نیروی متخصص در سطوح جهانی و همچنین امکان تولید و ایجاد تکنولوژی تولید باکیفیت است؛ اما آنچه مانع تحقق تولید خودروی باکیفیت است، عدم امکان رقابت شرکتی مثل شرکتهای داخلی (که بازار هشتادمیلیونی برای فروش در اختیار دارند) با شرکتهایی است که بازارهای جهانی را در اختیار دارند و قاعدتا شرکتی که میتواند از یک نسخه خودرو چندین و چند میلیون تولید داشته باشد، امکان رقابت را از شرکتی که از هر نسخه تولید چندهزار تایی دارد میرباید.
از این رو ایجاد و پیشبینی بازارهای وسیع و فرامرزی آن هم نه بهصورت محدود، پیشزمینه تولید محصولات High-Tech است.
شاید در دهه گذشته و شروع تحریمهای جدید و رفعنشدن تحریمهای قبلی و مهمتر از آن عدم ایجاد راههای جایگزین با کشورهای دیگر، امکان ایجاد چنین بازاری را از صنایع داخل میگرفت.
صنعت نرمافزار نیز از این قاعده استثنا نیست؛ بلکه باید گفت از ابتدا ابزارهای تجاری نوین که توسط بنیانگذاران این صنعت بنا شده، بر همین پایه طراحی شده است؛ برای مثال نرمافزارهای رایگان پیشگامان، پیشبردن صنعت نرمافزار در دنیا هستند.
چنین نرمافزارهایی با رایگانکردن و نمایش تبلیغات یا فروشهای کوچک درونبرنامهای با قیمت بسیار پایین میتوانند مخاطب عمومی و غیرمتخصص را هدف قرار داده و ابزار را در اختیار بخش عمدهای از جامعه قرار دهند.
اما این امر در صورتی محقق میشود که بازار مخاطبان، عظیمتر از بازار یک کشور باشد؛ برای مثال نمایش تبلیغات زمانی برای تبلیغدهندگان جذاب است که مطمئن باشند تعداد کاربرانی که در نرمافزارهای مختلف نمایش داده میشود، به نسبت هزینهای که برای نمایش آن تبلیغ پرداخت کردهاند، مقرونبهصرفه باشد که درنتیجه آن توسعهدهندگان نرمافزار در ازای نمایش یک تبلیغ سیثانیهای مبلغ بسیار کمی را دریافت میکنند.
پس زمانی نمایش تبلیغات و درنتیجه ایجاد ابزار رایگان برای آنان توجیه دارد که جذب مخاطب زیاد برای آنان کار آسانتر و ممکنی باشد؛ ازاینرو پیشرفت جدی و فراگیر در توسعه نرمافزار در داخل، نیازمند دسترسی به بازار فرامرزی برای توسعهدهندگان داخلی است.
با توجه به تغییر شرایط اقتصادی جهان و تغییر نگرش اقتصادی دولت جدید در ایران و ارتباط جدیتر با همسایگان و کشورهای مستقل و باشگاه تحریمیها، امکان ایجاد و دسترسی خطوط مالی جدید و تحریمناپذیر برای ایران را فراهم کرده است.
میتوان گفت اکنون وقت آن است که امکان استفاده از این دسترسیها و امکانات مالی با کشورهای مذکور، برای قسمتهای آزاد و غیردولتی جامعه آسان و در دسترس قرار بگیرد؛ برای مثال همانطور که یک توسعهدهنده در کشور کانادا میتواند بدون دغدغههای فنی مالی، امکان فروش و درآمدزایی از تولید نرمافزاری خود را برای مشتری دیگر در سوئیس فراهم کند، توسعهدهنده ایرانی نیز بتواند دسترسی مشابهی را برای فروش و درآمدزایی از نرمافزار خود در کشورهایی که کانالهای مالی جدید با آنها ایجادشده، دارا باشند.
بنابراین ایجاد پلتفرمهای مشترک و بینالمللی مستقل برای فروش و عرضه نرمافزار اعم از برنامههای کاربردی تا بازیهای رایانهای را باید جزو اولویت متولیان امر توسعه فناوری در ایران قرار داد.
با توجه به تجربههای مشابه کشورهایی مثل چین در این رابطه، ایجاد چنین بسترهایی با همکاری و مشارکت این کشورها سخت و دور از دسترس نیست.
کافی است برای پیبردن به اهمیت این امر به این فکر کنیم که اکوسیستم استارتاپی و بازار نرمافزاری ایران، بهیکباره میتواند بهجای داشتن بازاری هشتادمیلیونی، بازاری با جمعیت چندمیلیاردی کشور چین و چند صدمیلیونی سایر کشورها روبهرو باشد و این صنعت را در داخل کشور به سراشیبی پیشرفت بیندازد.