موضوعی که میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی نیز آن را تأیید کرد و در توییتی نوشت: «طبیعی است که خواسته نخست ایران در مذاکرات، لغو تحریمهاست و روسیه نیز همچون ایران معتقد است اگر طرفین در مذاکرات وین جدی باشند، توافق خوبی در زمان کوتاه رخ خواهد داد.» روز یکشنبه سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز در نشست خبری خود با خبرنگاران بار دیگر بر این موضوع تأکید کرد و گفت: «تمرکز ما در وین رفع همه تحریمهاست که بهصورت غیر قانونی توسط آمریکا علیه ایران اعمال شده است. برای ما رفع تحریمها و این که چگونه به توافق خوبی دسترسی پیدا کنیم، مهم است. اینکه گفت و گو ها از کجا شکل بگیرد، موضوعی ثانویه و کم اهمیت است.» سعید خطیب زاده همچنین از دادن اطمینان و تضمین آمریکا برای عدم خروج دوباره این کشور از برجام صحبت کرد. تضمینی که باقری نیز در دیدار با مقامات کشورهای اروپایی به آن اشاره داشت و گفت که آمریکاییها، تعهداتشان را نقض کردهاند و اروپاییها نیز ناتوان از احترام به تعهداتشان بودهاند. ما باید در شرایط پیش رو توافقی را انجام دهیم که این بار، پایدار باشد. خطیب زاده در این باره افزود: «آمریکا باید رویکرد خود را برای اطمینان به ما تغییر بدهد. ما نیت و حرفهای ایالات متحده را شنیدهایم که مایلند به اعضای ۱+۴ بپیوندند اما برای ما رفع تحریمها، اطمینان از رفع تحریمها و راستیآزمایی مهم است که همه اینها در فرایند بررسی جمع بندی شده و در گفت و گوهای اخیر آقای باقری با طرفهای اروپایی برجام مورد تاکید قرار گرفته است.» حالا در آستانه دور جدید مذاکرات ایران با کشورهای 1+4 قرار داریم و کارشناسان و تحلیلگران به ارزیابی شرایط پیش روی این مذاکرات با توجه به رایزنیهای صورت گرفته میپردازند. اینکه گفت و گو های دو جانبه و پیش از شروع مذاکرات اصلی تا چه اندازه میتواند طرفهای برجام را به قبول شروط یکدیگر وادار کند و آیا ما شاهد نتایج خوبی در خصوص برجام خواهیم بود یا همچون 6 دور گذشته گفت و گو ها به بن بست کشیده میشوند.
رایزنیهای ایران با هدف حل چالشهای این توافقنامه است
حسین کنعانی مقدم، تحلیلگر سیاست خارجی در گفت و گو با «اصفهان زیبا آنلاین» ضمن اشاره به دور هفتم مذاکرات وین و رایزنیهای اخیر ایران با کشورهای 1+4 گفت: «به نظر میرسد مذاکرات دور جدید وین با توجه به پیش نویسی که 5 ماه گذشته و در آخرین دور آن تهیه شده بود، همچنان در مرحله چانه زنی قرار دارد. در حال حاضر ایران دیدگاه خود را پیش از شروع مذاکرات اصلی با کشورهای 4+1 اعلام کرده است تا مذاکرات 8 آذر نتیجه بخش تر شود. چراکه طولانی شدن این دور گفت و گو ها دیگر مورد قبول ایران نیست و این رایزنیها شاید بتواند به حل چالشهای پیش روی توافقنامه برجام کمک کند.» او با اشاره به رویکرد آمریکا درخصوص برگشت به برجام ادامه داد: «آمریکا هنوز رسماً ورود خود را به مذاکرات وین اعلام نکرده است. اما ظاهراً فرانسه، انگلیس و دیگر کشورها به دنبال هماهنگی در این راستا هستند. آنها سعی میکنند با میانجیگری، نقطه نظرات ایران و آمریکا را تبادل کرده تا سرانجام به یک طرح مشترکی در رابطه با مذاکرات آینده برسند.»
دور هفتم مذاکرات وین زمینه تفاهمات آینده را مشخص میکند
کنعانی مقدم در خصوص شروط ایران و دیگر اعضای برجام در خصوص مذاکرات دور هفتم وین گفت: «در این رابطه سه مسئله قابل بحث است؛ اول موضوع تحریمهاست و دوم تهدیدهای آمریکا به شرکای خود در خصوص عدم همکاری با ایران و سوم محاصره ایران از نظر اقتصادی که اخیراً این موضوع در قالب دزدی نفت ایران به منطور جلوگیری از صادرات نفت کشورمان دیده میشود. آنطور که از شواهد پیداست در مذاکرات آذر ماه بیشتر بر روی تحریمها علیه ایران مانور داده خواهد شد تا دو مقوله دیگر. از سویی به نظر نمیرسد تحریمهای یک جانبه امریکا طی این دور مذاکرات و به آسانی لغو شوند. به عبارتی دور هفتم مذاکرات وین ممکن است تنها زمینه تفاهمات آینده را مشخص کند.» به اعتقاد این کارشناس بین الملل مسئله اصلی ایران تنها برداشته شدن تحریمها نیست، چراکه عملاً تحریمها بی اثر شدهاند. او خاطر نشان کرد: «ما باید راجع به رفتارهای امریکا و شرکایش در منطقه و دخالتهای آنها نیز مذاکره کنیم. تا اگر قصد ایجاد محدودیتها در مسائل دفاعی برای ایران از سوی ایالات متحده وجود داشته باشد، ما نیز به دنبال محدودیتهایی برای حضور امریکا و ناتو در منطقه باشیم. چراکه معادلات هر عملی متناسب با آن خواهد بود.» کنعانی مقدم همچنین با اشاره به درخواست ایران از آمریکا برای دادن تضمین در عدم خروج دوباره این کشور از برجام گفت: «پیش بینی بنده این است که با توجه به رفتارهای آمریکا و شرکای اروپاییاش، هیچ تضمینی برای این موضوع وجود ندارد. حتی اگر تضمین هم بدهند، ممکن است قابل اجرا نباشد. ایران باید برای تهدیدات اتمی رژیم صهیونیستی که اصلاً تحت کنترلش نیست، چارهای بیاندیشد. کشورهای 1+5 باید متعهد به پوشش چتر اتمی برای ایران و پاسخگوی هرگونه تهدید اتمی علیه ایران در بستر توافقنامه برجام باشند. این درخواست جدی باید از سوی ایران در مقابل اعضای برجام مطرح گرد،. تا اگر ایران مورد تهدیدات اتمی قرار گرفت، چین، روسیه، امریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان نسبت به ایجاد چتر اتمی برای ایران اقدام کنند. ایران نباید در مقابل تهدیدات اتمی خود را بی دفاع نگاه دارد.»
چین و روسیه تنها در شورای امنیت به ایران کمک میکنند، نه در لغو تحریمها
او همچنین از مواضع حمایتی چین و روسیه نسبت به لغو تحریمهای ایران گفت و معتقد است چین و روسیه خود تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند و اگر میتوانستند برای خود کاری میکردند. کنعانی مقدم افزود: «آمریکا، چین و روسیه را تحت تحریمهایی سختی قرار داده است. آنها شاید بتوانند مانع از صدور قطعنامه شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران شوند و از حق وتوی خود استفاده کنند اما در بحث تحریم نمیتوانند کمکی برای ایران باشند. چراکه پای خودشان هم گیر است.» این کارشناس سیاست خارجی نتیجه بلاتکلیفی برجام و کش دادن مذاکرات را برای ایران از لحاظ مسائل توسعه اقتصادی مفید ندانست و گفت: «درست است که ما در مقابل زورگوییها مقاومت کردیم و توانستیم در مقابل تهدیدات بایستیم، اما به هر حال کشور ما در مسیر توسعه قرار دارد و هرگونه محدودیتی ممکن است ایران را با مشکلات بسیار در آینده مواجه کند. اوباما اعتقاد به نه جنگ نه صلح و مذاکره داشت، ترامپ اما معتقد به یا جنگ یا صلح بود؛ اینکه یا با ما وارد جنگ شوید یا شرایط ما را بپذیرید. شرایطی که ایران با تدبیر مقام معظم رهبری آن را کاملاً منتفی کرد. هم اکنون موضع بایدن فشار حداکثری و مذاکره با ایران است؛ فضایی که همچون یک قیچی در مقابل کشورمان عمل میکند. تنها راه ما این است که در عین حال که مذاکره را رها نمیکنیم، فشار حداکثر را نیز خنثی کنیم تا بتوانیم به یک شرایط مطلوبی دست پیدا کنیم. در غیر این صورت با ادامه رویکرد کنونی نتیجه چندان خوبی در انتظار ایران نخواهد بود.» کنعانی مقدم مذاکرات وین را تنها در رابطه با تحریم و مسائل هستهای ایران دانست و عنوان کرد: «دیگر مسائل همچون تحریمهای حقوق بشری، تحریمها در قالب مبارزه با تروریسم نسبت به ایران و همچنین موضوع اقدامات امریکا در منطقه، زمانی میتواند در قالب مذاکره مطرح شود که امریکا به این نتیجه برسد و بپذیرد ایران در سطحی از قدرت قرار دارد که میتواند معادلات منطقهای را به نفع خود تغییر دهد. در این صورت او به ایران امتیاز میدهد. در واقع ما با داشتن میدان و قدرت میتوانیم با آنها در خصوص این تحریمها علیه کشورمان وارد مذاکره شویم.»