به گفته معاون غذا و داروی دانشگاه اصفهان: «از میان 2500 تست روزانه کرونا، 600 نفر بیمار جدید شناسایی و بستری می‌شوند و نسبت بستری‌شدگان به ترخیصی‌ها گاه تا 200 نفر نیز بیشتر است.» او در ادامه از کمبود داروهای کرونایی، اعم از رمدیسیویر، سرم‌های نمکی و دیگر اقلام دارویی، خبر داد و گفت: «همه نگران وضع موجود هستند.»
مــعــاون غذا و داروی دانـشـگاه عــلــوم‌پــزشــکی اصفهان معاونت ذی‌ربط را دارای پنج مدیریت در زمینه‌های گوناگون معرفی کرد و گفت: «بخش نخست، مدیریت دارو و امور تحت‌کنترل است. هم‌اکنون در سطح دانشگاه علوم‌پزشکی استان 900 داروخانه داریم که در 22 شهرستان تحت‌پوشش این دانشگاه هستند و تأمین داروی همه آن‌ها بر عهده دانشگاه علوم‌پزشکی است.»
او ادامه داد: «البته کاشان و آران‌وبیدگل به دلیل وجود دانشگاه علوم‌پزشکی کاشان از این موضوع مستثنا هستند و نسبت جمعیتی این دو شهر به کل استان نیز ده به یک است؛ زیرا کاشان کمتر از 500هزار نفر جمعیت دارد. در کاشان 83 داروخانه وجود دارد.»
تولید 10درصد داروی ایران در اصفهان
اصلانی با اشاره به شرکت‌های داروسازی و سابقه آن‌ها گفت: «تا سال1368 شرکت و کارخانه داروسازی نداشتیم. پس‌ازآن شرکت‌هایی مانند امین و… وارد عرصه شدند. امروز 25 مجوز شرکت تولید دارو صادر کرده‌ایم که از این میان 18 کارخانه در حال تولید هستند و 10درصد داروی تولیدی کشور در اصفهان انجام می‌شود.» او افزود: «بالغ‌بر هزار قلم دارو در شرکت‌های تولیدی ساخته می‌شود؛ مثلا “بالپورات” تا سه سال پیش یک داروی وارداتی بود. هم‌اکنون یکی از شرکت‌های ما نیاز دارویی کل کشور به این دارو را برطرف کرده است. از سویی نیز همواره در حال رصد میزان تولید این دارو و پیگیر تعهدات شرکت یادشده هستیم؛ این در حالی است که پیش‌ازاین بسیاری از داروها از اروپا وارد می‌شد؛ اما هم‌اکنون تنها در یکی از شرکت‌های تولید دارو 70 قلم دارو تحت لایسنس تولید می‌شود.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان ادامه داد: «عمده آنتی‌بیوتیک خوراکی کشور در اصفهان تولید می‌شود. درزمینه تولید داروهای گیاهی نیز اصفهان رتبه اول را دارد؛ همچنین درزمینه شرکت‌های پخش دارو، 60 شعبه پخش سراسری دارو داریم و پنج شرکت نیز، شرکت پخش داروهای استانی هستند که به‌صورت مویرگی این کار را انجام می‌دهند؛ حتی دورافتاده‌ترین داروخانه‌های استان نیز تحت‌پوشش این شرکت‌ها قراردارند.»
تولید 12میلیون قطعه ماسک در استان
اصلانی با اشاره به اینکه مدیریت تجهیزات پزشکی، دومین دایره مدیریتی معاونت غذا و داروی استان است، ادامه داد: «این معاونت تا چهار سال پیش تحت‌نظر معاونت درمان قرار داشت و بعد به سازمان غذا و دارو منتقل شد. وظیفه این بخش، تأمین تجهیزات و ملزومات مصرفی بیمارستان‌ها و داروخانه‌های کشور است.» او افزود: «در سال 98 نخستین همایش تولید تجهیزات پزشکی در اصفهان برگزار شد. در این زمینه 70 شرکت در حال فعالیت هستند که به‌طور عمده در حال تولید منسوجات پزشکی مانند ماسک، باند، چسب و… هستند.» معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان گفت: «در بهمن‌ماه 1398 گرفتار کرونا شدیم. سال گذشته تولید ماسک در استان بالغ‌بر 60هزار قطعه بود و در همان زمان نیز بهترین تولیدکننده در کشور بودیم؛ این در حالی است که تعداد هزار بیمارستان در کشور داریم و ماسک به میزان لازم در استان نداشتیم.»
اصلانی ادامه داد: «برای جبران این کمبود، با تولیدکنندگان جلسات متعددی داشتیم و با التماس، شیفت دوم تولید ماسک را راه‌اندازی کردیم. هم‌اکنون باوجود 70 شرکت تولیدکننده ماسک به رقم تولید 12میلیون قطعه ماسک در کشور رسیده‌ایم که بی‌نظیر است؛ حتی قسمتی از نیاز استان‌های کمتربرخوردار را نیز برطرف می‌کنیم.»
او با اشاره به اینکه ماسک‌های سوپاپ‌دار به دلیل بازدمِ فرد در محیط، به‌هیچ‌عنوان مناسب کرونا نیست، افزود: «از همان روز اول شیوع کرونا به‌کرات گفتیم که ماسک سوپاپ‌دار به دلیل ایجاد مشکلات بهداشتی برای پیشگیری از کرونا مناسب نیست. شرکتی مشغول تولید این ماسک بود که به تذکرهای ما وقعی نمی‌نهاد و ما نیز قادر به وارد کردن ماسک از خارج از کشور نبودیم؛ به همین خاطر با همکاری نهادهای مربوط توانستیم این مسئله را مرتفع کنیم.»
مــعــاون غذا و داروی دانــشــگاه عــلوم‌پــزشــکی استان ادامه داد: «هم‌اکنون توان تولید روزانه 250 هزار قطعه ماسک ان نودوپنج را داریم و برای تعدادی از این شرکت‌ها مجوز صادرات نیز گرفته‌ایم. در تولید اقلام حفاظتی، منسوجات و دستگاه‌های توان‌بخشی نیز در موقعیت خوبی قرار داریم.»اصلانی با اشاره به فعالیت شرکت‌های تجهیزات پزشکی در شهرک علمی‌تحقیقاتی گفت: «در حال تولید دستگاه‌های سی‌تی‌اسکن و ام آر آی هم هستیم.»
چهار و نیم میلیون دلار ارزش بازار داروی کشور
او با اشاره به اینکه ارزش بازار داروی کشور بالغ‌بر چهارونیم میلیون دلار است، افزود: «این رقم، البته منهای داروی کرونایی رمدیسیویر است. بااین‌وجود، 97 درصد دارو را خودمان تولید می‌کنیم و 3 درصد آن را از خارج وارد می‌کنیم.» اصلانی، میزان ارزبری داروهای وارداتی را بالغ‌بر یک‌ودودهم تا 3 دهم میلیارد برآورد کرد و گفت: «این رقم 650 میلیون دلار است که برای تأمین مواد اولیه صرف می‌شود. بااین‌حال اگر تولید داخل نداشتیم، سالانه 45 میلیارد دلار از کشور خارج می‌شد.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان ادامه داد: «در ابتدای انقلاب، چهار دانشگاه داروسازی داشتیم و حالا 22 دانشکده داروسازی داریم که سالانه تا دوهزار داروساز تربیت می‌کنیم؛ همچنین تمام شرکت‌های داروسازی ما نسبت به سال 98 دوبرابر شده و ارزش بازارمان به دو و نیم میلیارد دلار افزایش‌یافته است؛ اما متأسفانه 60 درصد از آن وارداتی و 40 درصد تولید داخل است.» او همچنین وضعیت ونتیلاتور در اصفهان را مثبت ارزیابی کرد.
824 کارخانه تولید مواد غذایی تحت نظر علوم‌پزشکی
اصلانی، با اشاره به بخش مدیریت فراورده‌های غذایی، آشامیدنی و مدیریت بهداشتی و آرایشی این معاونت گفت: «کل فراورده‌های غذایی در سطح دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان بررسی می‌شود. 824 کارخانه و کارگاه تولید مواد غذایی از لبنیات پگاه تا گز کرمانی زیر نظر ما قرار دارند؛ اما هیچ‌کدام از تولیدکنندگان میزان تولیدشان را به ما نمی‌گویند و ما آماری در این زمینه نداریم.» او ادامه داد: «وضعیت صادراتمان خوب است و روزانه صد تا صدوبیست پروانه بهداشتی را امضا می‌کنم. 60 هزار نفر در این مراکز مشغول به کار هستند و چهار برابر این رقم در بخش‌های توزیع و پخش در سطح کشور مشغول به کار هستند. این محصولات به بیش از 52 کشور جهان از عراق تا کشورهای آسیای میانه و افغانستان صادر می‌شود؛ به‌خصوص محصولات غذایی با مارک حلال که یکی از کارخانه‌های استان تنها به بیش از 50 کشور صادرات دارد.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان، صادرات شرکت لبنی پگاه در سال 98 را 120 میلیارد تومان عنوان کرد و افزود: «متأسفانه شرکت‌ها در این زمینه به ما آمار نمی‌دهند و الزام قانونی نیز در این باره وجود ندارد. ما صرفا ناظر هستیم و مسائل بهداشتی را بررسی می‌کنیم.»
بازار سه‌میلیارد دلاری لوازم‌آرایشی و لزوم مبارزه با قاچاق
او با معرفی مدیریت بخش آرایش و بهداشتی ادامه داد: «بازار ما در این زمینه بالغ‌بر سه‌میلیارد دلار است که قسمت کالاهای بهداشتی آن به‌طور عمده در داخل مصرف می‌شود؛ اما درزمینه کالاهای آرایشی جا برای صادرات داریم. در سه سال گذشته سرمایه‌گذارهای خوبی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه ورود کرده‌اند.» اصلانی، یکی از نگرانی‌های معاونت تحت امرش در این بخش را محصولات قاچاق عنوان کرد و افزود: «مسئله قاچاق کالا در غذا و دارو تقریبا صفر است؛ اما درزمینه محصولات آرایشی این مشکل وجود دارد. همکاران ما کالاهای زیادی را از سطح برخی فروشگاه‌های استان جمع‌آوری کرده‌اند.» معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان با اشاره به برچسب اصالت محصولات بهداشتی و آرایشی گفت: «روی تمام فراورده‌های دارویی خارجی و گران‌قیمت داخلی و محصولات آرایشی، به‌خصوص وارداتی‌ها، باید برچسب اصالت نصب‌شده باشد؛ مثلا درباره قلم انسولین چندین داروخانه متخلف را ردزنی کردیم که به‌خوبی مورد اعمال قانون قرار گرفتند.»
او مشکل اینترنت و سرعت آن را در کار با سامانه «تی تک» جزو مشکلاتی دانست که باعث کندی ارائه خدمات شده و افزود: «هم‌اکنون تمامی داروها و کالاهای بهداشتی و آرایشی دارای برچسب اصالت هستند و می‌توان از طریق سامانه تی تک آن‌ها را ردگیری کرد. این برچسب به‌هیچ‌عنوان قابل جعل نیست و کدی بیست‌رقمی دارد که باید وارد سامانه کرد.»
اصلانی، موضوع تخلف سنگین دکتر جانقربان، دکتر متخلفی که ایمپلنت‌های پزشکی تقلبی را وارد استان و کشور کرده بود، مایه خدشه‌دار شدن حیثیت استان دانست و ادامه داد: «حال باوجوداین سیستم دیگر چنین تخلفاتی امکان‌پذیر نخواهد بود؛ زیرا هر کالایی از کارخانه تا خانه بیمار قابل‌ردیابی است.» او حوزه دارو، غذا و تجهیزات بهداشتی را در وضعیت مناسبی ارزیابی کرد.
کشف 180 محصول تقلبی ضدعفونیکننده
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان، بحث محلول‌های ضدعفونیکننده غیرمجازی را که در سال 98 مطرح شده بود، حل‌شده عنوان کرد و گفت: «هم‌اکنون تنها به چهار شرکت مجوز تولید داده‌ایم. ظرفیت تولیدمان در سال گذشته روزانه بالغ‌بر 100 تن بود؛ زیرا این محلول زیاد استفاده می‌شد؛ اما اکنون بین 50 تا 52 تن قرار دارد؛ این در حالی است که توزیع کشوری نیز داریم. همچنین سعی کرده‌ایم به شرکت‌های غیربومی در این زمینه اجازه فعالیت ندهیم. سال گذشته نیز 180 محصول تقلبی ضدعفونیکننده کشف کردیم.» او با معرفی بخش مدیریت آزمایش کنترل غذا و داروی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان ادامه داد: «پنج آزمایشگاه تخصصی و 20 آزمایشگاه بخش خصوصی در استان فعال هستند. در این زمینه پیشرفت خوبی داشته‌ایم؛ به‌نحوی‌که اعضای دانشگاه علوم‌پزشکی کشور برای فرصت‌های مطالعاتی به آزمایشگاه‌های ما می‌آیند؛ در گذشته اما آن‌ها برای استفاده از طرح‌های مطالعاتی به خارج از کشور می‌رفتند.»
سامانه‌ای برای ثبت تخلفات پزشکی و عوارض دارویی
اصلانی درزمینه نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت، اقلام دارویی را بیش از هر چیز تحت وظیفه این معاونت دانست و افزود: «وظیفه نظارتی ما از ورود مواد اولیه به کارخانه تا خروج آن قرار دارد. درزمینه نظارت دارویی نیز گروه بررسی نسخ پزشکی را داریم که نسخه‌های تجویزی پزشکان زیر نظر این گروه بررسی می‌شود که آیا بر اساس پروتکل‌های پزشکی بوده است یا نه.»
او ادامه داد: «این روند، 25 سال پیش در اصفهان آغاز شد. نسخ را از بیمه‌های مختلف می‌گرفتیم و پس از بررسی توسط همکاران، سالانه به پزشکان نمره می‌دادیم. حالا این مسئله وارد شبکه بین‌بیمارستانی شده است؛ حتی قادر به رصد نسخ پزشکان روستایی هم هستیم. بازخورد خوبی هم در این زمینه گرفتیم. البته پیش‌ازاین پزشکان کمتر زیر بار می‌رفتند؛ اما حالا پذیرش آن‌ها بهتر شده است.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان گفت: «بر اساس این طرح، در حال بازآموزی پزشکانی هستیم که درزمینه تجویز دارو مشکل‌دارند. سی‌دی‌های آموزشی به آن‌ها ارائه می‌شود؛ سپس از ایشان امتحان می‌گیریم. همچنین کمیته عوارض جانبی داروها از داروخانه را راه‌اندازی کرده‌ایم؛ مثلا اگر دارویی عارضه‌ای ایجاد کند، به‌صورت آنلاین در این سامانه ثبت می‌شود. تجویز داروهای نابجا و خطاهای پزشکی نیز در این سامانه ثبت می‌شود.»
به گفته اصلانی، این سامانه برای تجهیزات پزشکی و داروهای تلفیقی نیز کاربرد دارد. او با اشاره به اینکه گروه راهنماهای بالینی، گایدلاین‌ها هستند و از آن‌ها رضایت نداریم، گفت: «هر بیمارستانی فهرست داروهای خاص خود را دارد. هر پنج قسمت مدیریتی معاونت ما برنامه‌های عملیاتی دارند و هرکدام از آن‌ها دارای رئیس واحد و گروه هستند که دائما رصد می‌شوند.» اصلانی ادامه داد: «59 بیمارستان تحت‌نظر دانشگاه علوم‌پزشکی هستند که 39 بیمارستان وابسته به علوم‌پزشکی و مابقی خصوصی یا متعلق به سازمان‌ها و نهادها هستند. 1500 کلینیک، درمانگاه، واحدهای آزمایشگاهی، رادیولوژی و واحدهای خدماتی نیز وجود دارند که نظارت بر عملکرد کلیه آن‌ها بر عهده ماست.»
داروهای کمیاب وارداتی هستند
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان، با اشاره به داروهای کمیاب کرونایی گفت: «در بهمن‌ماه سال 96، هفتادوشش قلم کمبود دارو داشتیم؛ اما امروز 15 قلم داروی کمیاب داریم که همه وارداتی هستند.» او عمده این داروها را، داروهای سرطانی عنوان کرد و ادامه داد: «داروهای برند ضدسرطان قیمت‌های بالایی دارند و جزو همان 3درصدی هستند که گفته شد. هم‌اکنون دچار کمبود سرم‌های تزریقی هستیم که یکی از علل عمده آن، تعطیلی شرکت داروسازی شهید غازی است.» اصلانی تأکید کرد: «به ما قول داده‌اند که خط تولید این کارخانه در اوایل هفته پیش رو به مدار بازمی‌گردد؛ اما حتی به‌شرط بازگشتن آن نیز، زودتر از 10 شهریور محصولی به دست ما نخواهد رسید.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان، میزان تزریق داروی رمدیسیویر را در خردادماه ششصدهزار ویال عنوان کرد و افزود: «این عدد در تیرماه دومیلیون و دویست و پنجاه هزار ویال بود. گفته‌شده است به پنج میلیون ویال احتیاج داریم. اولویت با بیمارستان‌ها است. شرایط به اندازه‌ای وخیم است که تنها دیروز 3001 نفر بیمار بستری شده داشتیم و هم‌اکنون در حال تشکیل پرونده موقت برای بیماران کرونایی هستیم و کسی را بستری نمی‌کنیم.»
او ادامه داد: «مصر هستیم که دز اول رمدیسیویر را به دلیل داشتن عوارضی مانند شوک و غیره در بیمارستان تزریق کنیم و دز دوم را در منزل بیمار. پیشنهاد داده بودیم که پزشک و آمبولانس بربالین بیماران در خانه حاضر شوند؛ اما به دلیل کمبود نیروی انسانی این کار انجام نشد.»
اصلانی افزود: «از ابتدای فروردین‌ماه 1400 تا خردادماه صدو پنج هزار ویال رمدیسیویر مصرف کرده‌ایم. الان تهیه کردن این دارو برای بیمارستان‌ها هفتادمیلیارد تومان هزینه در بر دارد که اصلا رقم کوچکی نیست. از گایدلاین‌ها راضی نیستیم. درست عمل نمی‌کنیم که اگر می‌کردیم، شاهد وضعیتی این‌چنینی در تجویز داروها از سوی پزشکان نبودیم.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان گفت: «بیش از 99درصد نسخه‌هایی که نوشته می‌شود، نیازی به اندیکاسیون ندارد. دستور داده‌ایم سرم‌ها تأمین شود و ظرف دوهفته آینده این اتفاق خواهد افتاد.» او قیمت هر ویال رمدیسیویر را در شهریور سال گذشته 80 میلیون تومان عنوان کرد و افزود: «مجبور شدیم سال گذشته 33 ویال را شبانه از تهران بگیریم و برگردیم تا چند بیمار بدحال را در بیمارستان امین نجات دهیم. آن زمان ویال هندی، یک میلیون و دویست و اندی تومان بود. امروز مشکلی نداریم؛ بلکه مشکل اصلی ما نقدینگی است. معتقدیم که تولید داخلی نیازمان را برطرف می‌کند.» اصلانی گفت: «فاوی پراویت فراوان داریم؛ رمدیسیویر فقط در بیمارستان‌ها و داروخانه امام سجاد(ع) توزیع می‌شود. سال گذشته گزارش‌هایی مبنی بر وجود داروهای آمریکایی در بیمارستان میلاد دریافت کردیم که به‌وسیله دوستان اطلاعات ردگیری شد. داروی “تمزیوا” آخرین دز برای افراد بسیار بدحال است. قیمت آن دومیلیون و دویست و چهل هزارتومان به‌طور مصوب است؛ اما نمونه خارجی آن پانصد و چهل یورو قیمت دارد.» معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی استان تأکید کرد: «داروی “اکتمرا” به‌هیچ‌عنوان در بازار وجود ندارد و هرکس مدعی است، بدون شک دارویش قاچاقی است؛ همچنین 40 هزار ویال تمزیوا در حال تولید داریم. مردم باید بدانند که ازنظر اثربخشی، تمزیوا و اکتیوا فرقی با هم ندارند.»
او هرگونه خرید دارو را از مسیر ثبت در سامانه تی تک عنوان کرد و گفت: «رمدیسیویر تا 16 ویال تجویز می‌شود؛ اما تمزیوا نهایتا 3 یا 4 ویال کفایت می‌کند. قیمت هر ویال رمدیسیویر 700 هزارتومان است که 90 درصد آن را بیمه می‌پردازد؛ همچنین داروی تمزیوا فقط در داروخانه امام سجاد(ع)، آن هم با سهمیه‌ای محدود موجود بوده و قیمت آن دومیلیون و دویست و چهل هزارتومان است.»
اصلانی همچنین تأکید کرد که فوتی بالای 65 سال نداشته‌ایم. این مسئله به گفته او: «نشان می‌دهد که واکسن مؤثر است. تا کنون بیست و یک میلیون دز واکسن خارجی وارد کشور شده و دومیلیون و دویست هزار دز برکت نیز وارد شبکه شده است.»
