به گزارش اصفهان زیبا؛ مراسمهای عزاداری از گذشته تا به الان همراه بوده است با پخش انواع و اقسام نذورات؛ از غذا گرفته تا شیرینی و خرما و حلوا؛ اما پخش غذاهای نذری در سالهای اخیر همواره در ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف انجام میشود؛ بهطوریکه در این ایام سینیهای نذری در هیئات و دستههای عزاداری دستبهدست میچرخند تا صاحبان عزا اینگونه از مهمان خود پذیرایی کنند و ادای دینی داشته باشند به سروروسالار شهیدان امام حسین (ع).
در سالهای اخیر، اما سهولت استفاده از ظروف یکبارمصرف و قیمت کم آنها، باعث شده است تا بسیاری از عزاداران که قصد توزیع نذری دارند، قید استفاده از سایر ظروف را بزنند و ترجیح دهند که نذری خود را در این ظروف بریزند و پخش کنند؛ چراکه نه دیگر نیازی به شستن آنهاست و نه معطلماندن برای خالیشدن ظروف.
یکبارمصرفها اما در حال جولاندادن هستند و دیگر کمتر کسی را میتوان یافت که برای توزیع نذورات خود از آنها استفاده نکند.
این درحالیکه است که برخی از شهروندان نیز پس از تناول غذای نذری یا شربت و… اقدام به رهاکردن ظروف پلاستیکی در کوچه و خیابان میکنند و نهتنها به مأموران شهرداری زحمت میدهند که با این کار خود، محیطزیست را نیز تا معرض نابودی میبرند؛ محیط زیستی که این روزها با مشکلات عدیدهای ازجمله آلودگی هوا و هجوم ریزگردها و همچنین بیآبی و… مواجه است.
افزایش استفاده از پلاستیک و جایگزینی آنها بهجای ظروف دیگر و کیسههای پارچهای، اما حالا چند سالی است که به یکی دیگر از مشکلات زیستمحیطی اضافه شده است که زندگی گونههای دیگر را هم تهدید میکند.
سالانه نزدیک به سه میلیون تن پلاستیک در ایران تولید میشود
بر اساس گزارشهای منتشرشده، سالانه نزدیک به سه میلیون تن پلاستیک در ایران تولید و مصرف میشود که به دلیل هزینههای سنگین، تنها یک درصد آن بازیافت میشود؛ همچنین ایران جزو ۱۰ کشور نخست مصرفکننده ظروف یکبارمصرف پلاستیکی است.
از سوی دیگر، بر اساس آمارهای جهانی ، ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا در تولید زبالههای پلاستیکی است و سالانه حدود چهار میلیون تن زباله پلاستیکی تولید میکند.
به گفته معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیطزیست از زبالههای تولیدشده در کشور نیم میلیون تن به کیسه پلاستیکی اختصاص دارد؛ یعنی هر ایرانی روزانه بهطور متوسط سه کیسه پلاستیکی مصرف میکند که ۹۶ درصد آن مستقیم وارد سطلهای زباله میشود.
همچنین «ایسنا» گزارش داده است که انواع پلاستیکها ازجمله کیسههای پلاستیکی به دلیل ترکیباتشان تجزیهناپذیرند و صدها سال بدون آنکه تجزیه شوند، در محیط باقی میمانند و مواد شیمیایی آنها بهتدریج به خاک و آب راه پیدا میکنند و علاوه بر آلودهکردن آن، حیوانات را قربانی میکنند و درنهایت وارد زنجیره غذایی انسان میشوند.
میکروپلاستیکها (اشیای پلاستیکی با قطر کمتر از ۵ میلیمتر) پدیده زندگی مدرنیته امروز هستند که متوسط عمر مفید هر کیسه پلاستیکی در ایران تنها ۱۲ دقیقه است؛ این در حالی است که طی دو سال گذشته با شیوع بیماری کووید ۱۹ در جهان استفاده از لوازم بهداشتی پلاستیکی ازجمله دستکش و ظروف یکبارمصرف بیشازپیش افزایش یافته است.
آنطور که رضا کهولی، فعال محیطزیست در این خصوص به «فارس» میگوید: تجزیه ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف در طبیعت ۳۰۰ تا ۶۰۰ سال طول میکشد و از طرفی سوزاندن آنها هم باعث انتشار گازهای سمی خطرناک در محیط و هوا میشود.
پلاستیکها بلای جان طبیعت
همچنین گزارشها حاکی از این است که کیسههای بلعیدهشده حتی پس از مرگ جانوران و تجزیه آنها نیز سالم باقی میمانند؛ بنابراین دوباره پراکندهمیشوند و ازبینبردن حیاتی دیگر را ادامه میدهند.
پلاستیکها درصورتیکه بهعنوان زباله دفن شوند، به علت تجزیه آرام و کند در محلهای دفن میتوانند سبب تشکیل شیرابه و نفوذ آن به آبهای زیرزمینی شوند. این شیرابه شامل ترکیباتی نظیر فلزات سنگین و سایر ترکیبات خطرناک است که جزو ترکیبات زیانآور برای محیطزیست هستند.
همین موضوع هم باعث شده است تا در سالهای اخیر، کمپینهایی مانند «محرم بی پلاستیک»، «هر عزادار یک پاکبان» راه بیفتد و از عزاداران بخواهند که در ایام محرم، حذف ظروف یکبارمصرف پلاستیکی و استفاده از ظروف خانگی و گیاهی را فرهنگسازی کنند؛ کمپینهایی که البته به نظر میرسد، هنوز نتوانستهاند راه به جایی ببرند؛ چرا که هستند هنوز کسانی که ظروف یکبارمصرف را نهتنها در مراسم عزاداری، بلکه در تمامی امورات روزمره خود همچنان استفاده میکنند.