به‌طورمعمول ایام آخر سال با افزایش شست‌وشوها روبه‌رو هستیم؛ اما تمیزکاری و شست‌وشو درصورتی‌که غیراصولی انجام شود، می‌تواند به بدن آسیب بزند. درواقع وقتی از شوینده‌ها درست استفاده نشود، بلای جان پوست خواهد شد. یکی از این آسیب‌ها، خشکی و اگزمای پوستی است؛ بنابراین بهتر است به توصیه‌های لازم در این زمینه که با نظر دکتر ذبیح‌ا… شاهمرادی، متخصص پوست و مو و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ارائه شده است، توجه کنید:
ازآنجایی‌که بیشترین تماس برای خانه‌تکانی با دست است، بنابراین حفظ لایه پوستی حائز اهمیت است. چراکه گردوغبار و شوینده‌ها می‌تواند باعث بروز خشکی یا اگزمای پوست شود. در ضمن این اختلال پوستی می‌تواند کارگران و نانوایان را هم دچار خود سازد.
علائم
اگزما و خشکی پوست، خود را با علائمی مثل: خارش، سوزش، پوسته‌پوسته شدن، قرمزی و ترک‌خوردگی و حتی ترشح زردرنگ بر روی پوست نشان می‌دهد.
سن شیوع
سن شیوع این اختلال متغیر است، برخی به دلیل خشکی ذاتی پوست مستعد هستند و می‌توانند از زمان شیرخواری و دوران کودکی مبتلا شوند و برخی دیگر ممکن است از سن 50 به بالا دچار اگزما شوند.
هشدار و توصیه
بدین منظور توصیه می‌شود مثل هر بیماری دیگر به پیام «پیشگیری بهتر از درمان» توجه کنید و عادت کنید کار تمیز کردن و شست‌وشو را با دستکش انجام دهید و کمتر با شوینده‌ها در تماس باشید.
همچنین از شست و شوی مکرر ظروف و لباس خودداری کنید و آن‌ها را جمع کرده و یک یا دو بار در روز آن‌ها را تمیز کنید که در این صورت امکان استفاده از دستکش برایتان راحت‌تر خواهد بود.
علاوه بر این از شوینده‌های استاندارد و ملایم برای شست‌وشو استفاده کنید. درضمن‌آنکه شوینده‌های حاوی گلیسیرین و کرم به‌کارگیرید.
استفاده از کرم‌های آب‌رسان و مرطوب‌کننده را نیز فراموش نکنید و مرتب از این نوع کرم‌ها به دستتان بزنید. کرم‌های مخصوص اگزما و خشکی پوست نیز در داروخانه‌ها موجود است که با تجویز پزشک می‌توانید از آن‌ها نیز استفاده کنید.
نکته حائز اهمیت اینکه زمانی که سد دفاعی پوست آسیب ببیند و دچار خونریزی یا خارش و ترک شود، مواد دیگری که در حالت عادی برای پوست مضر نیستند، نیز می‌توانند در ایجاد یا استمرار اگزما نقش مهمی داشته باشند.
برای مثال تماس با عصاره سیب‌زمینی و پیاز و گوجه و حتی پوست کندن میوه‌جات یا سبزی‌ها و حتی شست و شوی سر با شامپوهای معمولی هم می‌تواند محرک پوست باشد.
آسیب دیگر در اثر تمیزکاری، بروز کهیر است. گاهی کهیر به علت بخارها و ذرات پراکنده‌شده در مکان‌های سرد بسته مثل حمام و دستشویی به‌خصوص موادی مثل جوهرنمک یا سفیدکننده‌ها می‌تواند علاوه بر مشکلات ریوی و تنفسی، ایجاد حس خارش، تورم پلک و لب، خارش و سوزش پوست در نواحی تماس ایجاد کند.
استفاده از مرطوب‌کننده‌ها بر روی پوست، مانع از بروز این اختلال پوستی می‌شود و اغلب کرم‌ها بعد از یک ساعت جذب پوست می‌شود و می‌تواند کاهش صدمات پوستی به‌خصوص روی دست تأثیرگذار باشد. به هر طریق ممکن باید چرخه معیوب خارش که باعث خراش می‌شود را خنثی کرد.
گاهی علاوه بر داروها و شوینده‌های موضعی، داروهای ضد خارش که بر اساس شدت و مدت خارش ممکن است متفاوت باشد، نیز توسط پزشک معالج تجویز می‌شود.
گاهی این داروها بر اساس شدت ضایعات برای هفته‌ها تا ماه‌ها لازم است مورداستفاده بیماران قرار گیرد تا بهبودی کامل صورت گیرد.
