گفته شده که این صحبتها در حالی انجام شده که افزایش بلیت پروازها غیرقانونی بوده و اخطارها و هشدارهای مکرر هم گرهی از کار باز نکرده و شرکتهای هواپیمایی هم سوخت و ارز یارانهای میگیرند و هم گرانفروشی میکنند و هم میگویند لازم نیست همه بتوانند سوار هواپیما شوند! و این یعنی گرههای گردشگری کرونازده ایران روزبه روز تنگتر میشود.قیمت پروازها آنقدر سیر صعودی را در این چند سال طی کرده که حالا نه تنها قشر کمدرآمد که کمکم قشر متوسط هم در حال خداحافظی با سفرهای پروازی هستند. برای این مدعا هم شاهد زیاد داریم.
کافی است به وضعیت مراودات اداری میان تهران و اصفهان نگاهی بیندازید. اگر تا چند سال پیش معمول بود که مهمانان تهران-اصفهان شرکتها و ارگانهای تجاری سیاسی با پرواز این مسیر را طی کنند، حالا بسیار معمول شده که خودروهای دربست در این مسیر تردد کنند و قیمتش حتی از پرواز کمتر میشود و شرایطش هم بهتر! شرکتهای هواپیمایی در یک سال گذشته با توجیه همهگیری کرونا و محدود شدن پروازها و اجرای قانون ۶۰درصد ظرفیت پرواز، قیمتها را چندین نوبت افزایش دادند. در اسفند۹۹ برخی نمایندگان مجلس در اعتراض به این گرانی، گزارش کردند که قیمت بلیت هواپیما تا ۱۵۰درصد افزایش داشته است. این روند همچنان متوقف نشده و از یک ماه پیش، شرکتهای هواپیمایی بار دیگر برای بالاتر بردن قیمتها، عرضه و تقاضا و اجرای قانون آزادسازی نرخ را توجیه آوردند. چرا به اینجا رسیدیم؟ پاسخ این پرسش را باید دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی میداد. مقصود اسعدی سامانی اما در توجیه گرانی این نوبت، در عین حال که اجرای قانون آزادسازی نرخ و عرضه و تقاضا را توجیه آورده، بلیت هواپیما را دغدغه عمومی مردم ندانسته و به مهر گفته بود: «حملونقل هوایی چه تعداد از مسافران را در کشور جابهجا میکند که چنین جوی برای قیمت بلیت هواپیما ایجاد کردهاند؟! در سال ۹۴ حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر سفر در کشور انجام شده که سهم حملونقل هوایی فقط ۱۸ میلیون نفر سفر بوده است؛ یعنی سهم یکدرصدی داشته که از این یکدرصد، ۶۵درصد کارکنان دولت و مأموریتی هستند و بلیت هواپیما دغدغه جامعه نیست. شاهد بودیم با تغییرات قیمت بلیت هواپیما تقاضا کاهش پیدا نکرد. باید این واقعیت را بپذیریم کسانی که ضرورت دارند باید از هواپیما استفاده کنند و لزومی ندارد همه اقشار از هواپیما استفاده کنند.»
در مقابل این ادعا، حرمتالله رفیعی، رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، به ایسنا گفت: «از سال گذشته که قیمت بلیت هواپیما بیرویه بالا رفت تا حالا، برخورد قطعی با شرکتهای هواپیمایی که بلیت را گران کردهاند، صورت نگرفته است. پرسش من از آقایان این است اگر آزادسازی نرخ شده، چرا کف و سقف برای قیمتها گذاشتهاید، چرا در سیستم فروش، نرخهای پایین را میبندید و از دسترس خارج میکنید و فقط فروش صندلی با قیمت بالا را باز میکنید؟ آیا اینها معنی آزادسازی نرخ میدهد؟»
او با اشاره به اظهارات اخیر دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی مبنی بر اینکه سهم سفرهای هوایی را یکدرصد اعلام کرده که ۶۵درصد آن یکدرصد هم به کارکنان دولت و مأموریتی اختصاص داشته است، اظهار کرد: «البته که روی این آمار بحث است و فکر نمیکنم اعداد دقیقی باشد، ولی اگر این صحبتها مطرح شده که فاجعه است. به فرض اینکه آمار درست باشد، یعنی شرکتهای هواپیمایی از حساب دولت گرفتهاند که برای منافع خود خرج کنند!؟ از طرفی، گفتهاند «کسانی که ضرورت دارند باید از هواپیما استفاده کنند و لزومی ندارد همه اقشار از هواپیما استفاده کنند»، این صحبتها خطرناک است. اگر همه این اظهارات درست باشد، شرکتهای هواپیمایی حق نداشتند ارز ۴۲۰۰ تومانی یارانه بگیرند و از سوختی با قیمت کمتر از آب استفاده کنند. شرکتهای هواپیمایی باید جواب بدهند که تا الان که این همه یارانه گرفتهاند بر چه اساس بوده است؟»
به روایت رفیعی، با وجود گرانیهای پی در پی بلیت هواپیما و اخطارهایی که برای برخورد با گرانفروشها داده میشود اما در یک سال گذشته سازمان هواپیمایی تمامقد از شرکتهای هواپیمایی حمایت و دفاع کرد، با وجود آنکه بارها گفته شد افزایش قیمت بلیت هواپیما غیرقانونی است. الان هم شاهد برخوردی با شرکتهای هواپیمایی که غیرقانونی نرخ بلیت را افزایش دادهاند، نیستیم.
او درباره اثر این شیوه قیمتگذاری شرکتهای هواپیمایی بر سفرهای داخلی و خارجی، گفت: «تمام آژانسهای چارترکننده در مسیرهای خارجی زیانده شدهاند. آنقدر قیمت بلیت پروازها بالا بسته شده که هزینه تمامشده یک سفر برای مردم گران تمام میشود. البته فعلا مسیر خارجی زیادی نداریم، بیشتر ترکیه و ارمنستان است؛ اما اگر دفتر خدمات مسافرتی قرارداد چارتر بسته باشد، بدون استثنا ضرر داده است. هیچ آژانس مسافرتی را سراغ ندارم که در مسیرهای خارجی سود کرده باشد. دستکم هر هفته از ۴۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان زیان میدهند.»
به روایت او، در مـسـیـرهـای داخلی، افـزایـش مـحـسـوس قـیـمـتهــا اتفاق افتاده، در حالی که هتلها و آژانسها افزایش قیمت قابلتوجهی نداشتند و دلیلش فقط محدود شدن تعداد پروازها وافزایش بیرویه و بدون کنترل قیمت بلیتهاست. رفیعی حجت را تمام و تأکید کرده: «وقتی شرکتهای هواپیمایی سوخت و ارز یارانهای نگرفتند، آن وقت میتوانند بگویند دولت در قیمتگذاری دخالت نکند.»