به گزارش اصفهان زیبا؛ سفر پادشاه عمان به تهران روز دوشنبه (7 خرداد) به پایان رسید؛ سفری با اولویت مقاصد سیاسی در بازگشت روابط ایران و مصر، تقویت سطح روابط دوجانبه در حوزه تجاری و سرمایه‌گذاری (مهم‌ترین رویکرد سران دو کشور در راستای رسیدن به تدوین یک سند همکاری راهبردی) و بررسی موضوع هسته‌ای ایران که به اعتقاد مقامات عالی‌رتبه ایران و عمان و همچنین رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی دستاوردهای بسیاری به همراه داشته است و هیثم بن طارق دست‌پر عازم مسقط شد؛ آن‌طور که رئیس‌جمهور کشورمان پس از فرمایش رهبر معظم انقلاب در خصوص برقراری روابط با مصر، به وزارت خارجه دستور داد که اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.
ایران و مصر؛ از اثرگذارترین کشورهای منطقه
طی دو روز حضور سلطان عمان در تهران، یادداشت تفاهم و توافق‌نامه‌هایی برای همکاری جهت تقویت توسعه و سرمایه‌گذاری به امضا رسید و استقبال رهبر معظم انقلاب در ارتباط با موافقت ایران از گسترش روابط با مصر و اینکه در این زمینـه مشکلی از سوی ایران وجود ندارد، پایان خوش سفر پادشاه عمان به ایران را آن‌طور که او ترسیم کرده بود رقم زد.
چراکه به گفته تحلیلگران بین‌الملل، با توجه به جایگاه ویژه مصر در جهان عرب و همچنین موقعیت استراتژیک و ظرفیت‌های گسترده ایران، اهمیت برقراری و احیای روابط دوکشور پس از چهاردهه با هدف برقراری روابط نزدیک و راهبردی، فرصت‌ها و امتیازهای بسیاری را برای دوطرف و دیگر کشورهای منطقه به‌دنبال خواهد اشت.
از سوی دیگر به بیان کارشناسان منطقه غرب آسیا، ایران و مصر از اثرگذارترین کشورهای منطقه به شمار می‌روند و احیای روابط آن‌ها جدای از تأمین اهداف دو و چندجانبه، موجب تنش‌زدایی و گشایش مناسبات دیپلماتیک منطقه‌ای نیز خواهد شد؛ نکته‌ای که حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفت‌وگویی به آن اشاره کرد و افزود: «عمان سعی دارد بعد از چهاردهه ایران و مصر را به سمت تنش‌زدایی و گشایش مناسبات دیپلماتیک سوق دهد و اگر این تعامل فراگیر شود، ممکن است بخش مهمی از اختلافات در دنیای اسلام هم حل شود.»
او همچنین با گریزی به مشکلات ایران و مصر طی این سال‌ها ادامه داد: «بخشی از این مشکلات به بحث خط سازش و بخش دیگر آن به ماجرای کمپ دیوید برمی‌گردد. در اصل ایران و مصر بر سر کشورهای ثالث مشکلات عدیده‌ای پیدا کردند. طی سال‌های اخیر شاهد هستیم که تعاملات جدیدی رخ داده است؛ دو سال پیش عمان میزبان نتانیاهو بود و هم‌اکنون با ایران هم به سمت گسترش مناسبات حرکت می‌کند. روشن است که مناسبات دوجانبه اولویت خاص خود را دارد و به عبارتی تحدید تنش با هدف استفاده از ظرفیت مناسبات دوجانبه است.»
دو دستاورد برگشت روابط ایران و مصر
روابط ایران و مصر طی دوره‌های مختلف با مشکلات و فراز و نشیب‌های بسیاری روبه‌رو بود که دخالت صهیونیست‌ها و نزدیکی مصر با این رژیم، نقش مؤثری در این شرایط داشت؛ موضوعی که جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل آفریقا در بررسی آن با «اصفهان‌زیبا» گفت‌وگو کرد و در ادامه از اهداف نقش عمان در خصوص روابط ایران و مصر و پیامدهای آن گفت.
او با اشاره به سیاست و مواضع منطقه‌ای عمان طی سال‌های اخیر تصریح کرد: «یکی از شاخصه‌ها مهم عمان طی این سال‌ها که باعث اعتبار این کشور در منطقه شده، روابط دیپلماتیک متعادل مسقط است. عمان هیچ‌گاه در صف‌بندی‌های منطقه‌ای حضور نداشته است. در خاورمیانه گاهی صف‌هایی بسیار متضاد شکل می‌گیرد که در هر شرایطی عمان عضو این صف‌بندی‌ها نشد و همین شاخصه به او پرستیژ منطقه‌ای داد. از سوی دیگر، زمانی که پای اهداف اقتصادی در میان باشد، حضور عمان همیشه دیده می‌شود.»
قنادباشی اظهار کرد: « در حال حاضر ظرفیت‌های اقتصادی مصر برای مسقـط قابل‌توجه است. مطمئنا این میانجیگری می‌تواند مقاصد او را تأمین کند و از طرف دیگر با داشتن این نقش می‌تواند جایگاه ویژه‌ای در جهان عرب به خود اختصاص دهد.»
این کارشناس در ادامه احیای روابط تهران و قاهره را برای دو طرف مفید دانست و خاطرنشان کرد: «ایران و مصر دو ملتی هستند که سال‌های سال به دلیل دیدگاه اجتماعی متفاوت از هم دور شده‌اند. هم‌اکنون اما به دلیل نقطه‌نظرات و اهداف مشترک سیاسی و اقتصادی و البته تمدنی به این نتیجه رسیده‌اند که می‌توانند به هم‌افزایی بسیاری در دو عرصه مختلف دست پیدا کنند.»
او گفت: «نکته اول اینکه همه آن اختلافات شیعه و سنی که در جهان اسلام مرتب از آن یاد می‌شود، با احیای روابط ایران و مصر به‌نوعی خنثی خواهد شد؛ چراکه مصری‌ها قشر نخبگان اهل سنت را در جهان نمایندگی می‌کنند و نمایندگی شیعیان جهان نیز بر عهده ایران است؛ بنابراین نزدیکی این دو کشور باعث از بین رفتن اختلافات میان دو فرقه مسلمان خواهد شد. دستاورد دوم این اتفاق اما به حل اختلافات بر سر قومیت‌ها و زبان‌ها برمی‌گردد که در این شرایط برادری اسلامی حاکم خواهد شد و قومیت‌گرایی بر اساس زبان کاهش می‌یابد.»
قنادباشی با بیان اینکه ایران و مصر می‌توانند در نزدیک‌شدن به یکدیگر دستاوردهای بسیاری در عرصه فرهنگی و همچنین بنیان‌های اقتصادی و سیاسی داشته باشند؛ افزود: «اشتراکات فرهنگی دو کشور پایه اصلی همکاری اقتصادی و سیاسی به شمار می‌رود.»
این کارشناس همچنین با اشاره به دستاوردهای سیاسی روابط ایران و مصر گفت: «کشور مصر دارای موقعیت استراتژیک برتری در خاورمیانه است و ایران می‌تواند با استفاده از این ظرفیت، اقدامات مشترکی را در سازمان‌های بین‌المللی در برابر سیاست‌های یک‌جانبه آمریکا اتخاذ کند و به‌نوعی به وحدت و روابط خوب و دوستانه با دیگر کشورها برسد.»
نقش آمریکا و صهیونیست‌ها در اختلاف تهران‌قاهره
قنادباشی همچنین در خصوص واکنش‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی نسبت به رابطه ایران و مصر افزود: «آن‌ها به‌شدت نگران این موضوع هستند؛ چراکه هم آمریکا و هم رژیم صهیونیستی خود باعث جدایی تهران و قاهره شدند. طبیعتا کسانی که باعث اختلاف هستند، زمانی که قرار است آن اختلاف حل شود، حداکثر تلاش خود را می‌کنند تا سیاست راهبردی مبنی بر اختلاف را ادامه دهند.»
او ادامه داد: «اسرائیلی‌ها می‌دانند که نزدیکی تهران با قاهره به معنی ایجاد یک عقبه بسیار قوی برای فلسطینی‌هاست؛ چراکه مردم مصر به‌شدت طرفدار مردم فلسطین هستند و مردم ایران نیز به‌شدت طرفدار مردم فلسطین؛ لذا کنارهم‌بودن دو کشور پرجمعیت، تاریخی و قدرتمند سبب خواهد شد فلسطین با قدرت بیشتری در برابر صهیونیست‌ها حاضر شود.»
