به گزارش اصفهان زیبا؛ «نان در اصفهان گران نشده، بلکه فقط قیمت چند نوع نان در “نانوایی‌های آزادپز” متناسب‌سازی شده است»؛ این پاسخی است که متولیان اتحادیه نانوایان و مسئولان استانداری اصفهان در پاسخ به شبهه‌هایی که درباره گرانی نان این روزها ورد زبان‌هاست، اعلام می‌کنند.
نانوایان مدت‌هاست اعلام می‌کنند که دخل‌وخرجشان با هم نمی‌خواند و در شرایطی که هزینه‌هایشان افزایش‌یافته، قیمت نان سه سالی می‌شود که ثابت مانده و افزایش پیدا نکرده است.
این روزها تخلف‌هایی همچون کاهش وزن چانه‌ها در برخی نانوایی‌ها محرز شده است و آن‌ها این اقدامات را توجیهی برای جبران هزینه‌هایشان اعلام می‌کنند. با توجه به گلایه‌های چندین‌وچندباره نانوایان، زمزمه‌های افزایش قیمت نان در برخی استان‌ها شنیده می‌شود؛ تا جایی که در رسانه‌ها منتشر شده است 13 استان به گرانی نان اقدام کرده‌اند.
افزایش قیمت نان اما از سوی مسئولان دولتی تکذیب شده است؛ تا جایی که علی بهادریجهرمی در سخنانی با اشاره به طرح موضوع افزایش قیمت نان، اظهار کرده است: در حوزه نان نگاه دولت این بوده است که قیمت نان در سطح ملی تغییر نکند و شیوه توزیع آرد و تخلف‌های این حوزه اصلاح شود.
بهادریجهرمی همچنین گفته است: صرفا در برخی مناطق، قیمت‌ها با توجه به متوسط نرخ آن منطقه متناسب‌سازی شده است؛ مثلا در برخی شهرها با شهر مجاور، اختلاف قیمت نان زیاد بود که منجر به فساد یا جابه‌جایی آرد می‌شد. مقامات محلی این توازن‌ها را صرفا در سطح محلی و با حفظ همان سقف قیمت متوسط گذشته در سطح کشور برقرار می‌کنند.
آرد فقط 10درصد قیمت نان را تشکیل می‌دهد
متولیان اتحادیه نانوایان اصفهان اعلام می‌کنند باتوجه به اجرای متناسب‌سازی قیمت نان در اصفهان فقط قیمت نان سنگک 400 تومان و قیمت نان تافتون 100 تومان افزایش یافته است و این افزایش در قیمت نان‌هایی که از آرد یارانه‌ای نوع یک و عموم مردم از این نان استفاده می‌کنند، اتفاق نیفتاده است.
سرپرست اتحادیه نانوایان اصفهان به «اصفهان‌زیبا»می‌گوید: «فقط نانوایی‌هایی که از آرد یارانه‌ای نوع دو استفاده می‌کنند، قیمت نان را به‌روز کرده‌اند؛ درواقع قیمت نان این نانوایی‌ها متناسب‌سازی شده است؛ یعنی قیمت نان پایتخت را معیار قرار می‌دهند و 5 درصد زیر نرخ نان پایتخت قیمت نان را همسان می‌کنند. با وجود این تفاسیر، قیمت نان سنگک و قیمت نان تافتون مختصری افزایش یافته است و در اصفهان قیمت نان در نانوایی‌هایی که از آرد یارانه‌ای نوع یک استفاده می‌کنند، گران نشده است.»
رضا حوض‌ماهی ادامه می‌دهد: «دولت به وعده خودش برای ثابت نگه‌داشتن قیمت آرد عمل کرده است؛ آرد در نان یارانه‌ای نوع یک و نوع دو بین 8 تا 12درصد قیمت نان را تشکیل می‌دهد. اگر قیمت آرد به‌روز شود، قیمت نان 665 تومانی به چهارهزار تومان می‌رسد. موضوع این است که آرد تنها یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار در قیمت نان است و 90درصد قیمت نان را آیتم‌هایی همچون دستمزد کارگر، بیمه کارگر، خمیرمایه، نمک و افزودنی، اجاره ملک، هزینه‌های بهداشتی، هزینه تجهیزات، استهلاک مغازه، هزینه آب، برق، گاز، صبحانه کارگر و لباس کارگران تشکیل می‌دهد که باعث افزایش هزینه نانوایان شده و در شرایطی که قیمت نان افزایش پیدا نمی‌کند، این هزینه‌ها برای نانوایان جبران نمی‌شود.»
قیمت مواد اولیه و سایر هزینه‌ها چند برابر شد
حوض‌ماهی می‌افزاید: «نانوایان سال 99 خمیرمایه را با نرخ 400 هزار تومان خریداری می‌کردند؛ ولی الان قیمت خمیرمایه به یک‌میلیون و 400 هزار تومان رسیده است؛ همچنین قیمت یک کیسه نمک قبلا پنج‌هزار تومان بوده که الان به 25هزار تومان رسیده است؛ علاوه بر این، نرخ کنجد پیش‌تر 50 هزار تومان بوده که الان به 170هزار تومان رسیده است. در سال 1401 دولت نرخ دستمزد و بیمه کارگر را 4/57درصد و در سال 1402 حدود 27درصد افزایش داد. در شرایطی که نانوایان باید نرخ بیمه، سنوات، حق مسکن و خواروبار را پرداخت کنند و باوجود افزایش قیمت موارد موردنیاز در پخت نان و با احتساب سایر هزینه‌ها چه توجیهی هست که نانوا نانش را با همان نرخ‌های قبلی بفروشد؟»
او خاطرنشان می‌کند: «قیمت نان طی دو سال اخیر افزایش پیدا نکرده است؛ قیمت یارانه نوع یک و نوع دو که به نانوایی‌ها پرداخت می‌شود، مربوط به آنالیز سال 99 است و نانوایان طی سال‌های 1400، 1401 و 1402 عملا از جیب خودشان به مردم یارانه می‌دهند. دولت در شرایط کنونی 40درصد یارانه نقدی به نانوایان اختصاص می‌دهد که برای حل مشکلات نانوایان، دولت این میزان را باید به 100درصد برساند تا هزینه نانوایان جبران شود یا اینکه قیمت نان را افزایش دهد.»
کوچ کارگران نانوایی‌ها به ساختمان‌سازی
سرپرست اتحادیه نانوایان اصفهان اذعان می‌کند: «الان اگر نانوایان مغازه‌هایشان را اجاره دهند، پولی که از آن به‌دست می‌آورند از درآمد نانوایی‌ها بیشتر است. بسیاری از کارگران ماهر نانوایی‌ها تصمیم گرفته‌اند شغلشان را تغییر دهند و این یعنی با خطر انقراض نان‌های سنتی ایرانی مواجه هستیم و اگر این روند ادامه پیدا کند، نانوایان اصفهان ورشکست خواهند شد.»
حوض‌ماهی تصریح می‌کند: «نانوایی‌های مناطق برخوردار اصفهان در حال تعطیلی هستند؛ چون مغازه‌ای که قیمت اجاره‌اش هشت‌میلیون تومان بوده، الان به 20 میلیون تومان رسیده است و در شرایطی که به این نانوایان به خاطر تأمین نان مناطق برخوردار اجازه جابه‌جایی نمی‌دهند، چاره‌ای جز تعطیلی مغازه‌هایشان ندارند.»
او بیان می‌کند: «کارگران نانوایی در حال تغییر شغل و ورود به مشاغلی همچون کارهای ساختمانی هستند؛ چون الان دستمزد روزانه یک کارگر افغانی 600هزار تومان است؛ ولی کارگر نانوایی که از صبح تا شب یکسره در گرمای تابستان کار می‌کند، چنین دستمزدی دریافت نمی‌کند. الان نانوایان باید روزانه 800هزار تومان اجاره پرداخت کنند؛ از طرفی جریمه‌های تعزیراتی 10 برابر شده است؛ باوجود این تفاسیر نانوایان قادر به جبران هزینه‌هایشان نیستند.»
حوض‌ماهی خاطرنشان می‌کند: «برخی نانوایان دیگر کارگر ندارند و در این واحدها یک نفر، کار چند نفر را ناچار است انجام دهد؛ برخی هم برای جبران هزینه‌هایشان به کم‌فروشی روی آورده‌اند. این‌ها مشکلاتی است که به خاطر به‌صرفه نبودن قیمت نان ایجاد شده است. در کل کشور نانوایی‌ها تخلف می‌کنند و نمی‌توان انتظار داشت که باوجود افزایش هزینه نانوایان و پایین بودن قیمت نان، نانوایان به راه‌های دیگری متوسل نشوند.»
نان‌هایی که خوراک دام‌ها می‌شوند
سرپرست اتحادیه نانوایان اصفهان عنوان می‌کند:«از آنجایی که قیمت نان ارزان است، برخی افراد نان‌های تازه برای خوراک دام‌هایشان خریداری می‌کنند؛ درواقع قیمت نان تازه از قیمت نان خشک کمتر است؛ به‌گونه‌ای که قیمت یک نان تافتون 650 تومان است؛ ولی اگر همین نان خشک شود، قیمتش به هزار و 100 تومان می‌رسد؛ بنابراین خرید نان تازه برایشان به‌صرفه‌تر است.»
حوض‌ماهی می‌گوید: «نرخ نان باید به‌روز شود. نرخ 650 تومان برای نان عادلانه نیست. اگر قیمت آرد تغییری نکند و ثابت بماند، با احتساب سایر هزینه‌ها قیمت نان امسال باید دو برابر افزایش یابد. طبق آنالیز اتحادیه نانوایان قیمت نان 650 تومانی باید امسال به هزار و 500 تومان برسد.»
سرپرست اتحادیه نانوایان اصفهان تأکید می‌کند: «پایین‌نگه‌داشتن قیمت آرد امکان‌پذیر است و دولت هم به قولش عمل کرده و نرخ آرد را ثابت نگه داشته است؛ ولی ثابت نگه‌داشتن نرخ نان امکان ندارد. نانوایان جزو ضعیف‌ترین قشر جامعه هستند و نباید حقشان ضایع شود. ما انتظار داریم قیمت نان اصلاح شود.»
نان در اصفهان گران نشد
نان قوت غالب مردم است؛ به‌طوری‌که در تمام وعده‌های غذایی مردم می‌توان کم یا زیاد آن را پیدا کرد؛ به همین خاطر گرانی نان بر زندگی مردم تأثیر منفی دارد. باتوجه به اخباری که از گرانی نان به گوش می‌رسد، صحت یا سقم این موضوع را از سوی مسئولان استانداری اصفهان نیز پیگیر شدیم.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «برای قیمت نان یارانه‌ای در سطح ملی و هیئت دولت تصمیم‌گیری می‌شود. دولت سال گذشته اعلام کرد که قیمت نان یارانه‌ای افزایش پیدا نخواهد کرد؛ امسال هم تا این لحظه دولت تصمیمی برای افزایش قیمت نان ندارد؛ اما برای نان‌های آزادپز مکانیسم قیمت‌گذاری متفاوتی تعریف می‌شود؛ به‌گونه‌ای که قیمت‌های اتحادیه نانوایان به کمیسیون نظارت می‌رود و بررسی شده و از طریق اتحادیه نانوایان به اصناف اعلام می‌شود. باوجوداین تفاسیر نانوایان مجاز به افزایش خودسرانه قیمت نان نیستند؛ قیمت‌های تعیین‌شده از سوی دولت و کمیسیون نظارت و سایر مراجع لازم الاجراست و نانوایان باید رعایت کنند.»
امید شریفی تأکید می‌کند: «طی سه ماه گذشته محاسبه قیمت نان‌های آزادپز که براساس آرد آزاد پخت‌وپز می‌شوند، در کمیسیون نظارت براساس هزینه‌هایشان صورت گرفته است. در استان‌های مختلف انواع نان پخت می‌شود و تفاوت قیمتی بین انواع نان وجود دارد؛ بر این اساس استان‌هایی که تناسب قیمت نان ندارند، تناسب‌سازی بینشان انجام شد؛ مثلا این متناسب‌سازی در استان خراسان و قزوین انجام شد که به معنای گرانی نان نیست؛ بلکه تناسب‌سازی بین انواع نان است که مقدارش هم چشمگیر نیست؛ ما هم در استان اصفهان مقایسه‌ای با استان‌های هم‌جوار انجام دادیم. باوجود این تفاسیر تناسب‌سازی قیمت نان براساس وزن چانه، نوع خمیر و… برای دو الی سه نوع نان صورت گرفت. در کمال تأسف این متناسب‌سازی در سایر استان‌ها به‌صورت اشتباه و با عنوان گرانی نان تعبیر و تفسیر شده است.»
شریفی خاطرنشان می‌کند: «هزینه‌های جاری نانوایان افزایش یافته و دولت براساس کمک‌یارانه‌ای که آخر شب بر حسب میزان و پخت و تراکنش نانوا محاسبه می‌کند، این هزینه را برایشان جبران می‌کند. دولت طرح‌های مختلفی برای جبران هزینه‌ها می‌تواند پیاده کند؛ درواقع می‌تواند یارانه را به خود مردم داده یا به آرد اختصاص دهد یا از طریق نانوا به مردم پرداخت کند؛ ولی فعلا دولت نان را برای مردم گران نمی‌کند و نان با قیمت ثابت سال گذشته‌اش به مردم عرضه می‌شود.»
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان تصریح می‌کند: «نظارت روی نانوایی‌های اصفهان انجام می‌شود؛ درواقع بازرسی اصناف، بازرسی اتحادیه صنفی و بازرسی سازمان جهادکشاورزی نظارت‌های لازم را روی نانوایی‌ها انجام می‌دهند و در این مسیر دستگاه‌ها نیز همکاری‌های لازم را دارند تا اندک‌انحرافی هم که در عرضه نان مردم وجود دارد، حل‌وفصل شود.»
