پاسپورت‌داران صدرنشین جهان
بر اساس این پژوهش، پاسپورت‌داران ژاپنی و سنگاپوری صدرنشین هستند؛ چون بدون ویزا به ۱۹۲ کشور دنیا امکان سفر دارند. جالب اینکه این کشورها پیش از کرونا هم قوی‌ترین پاسپورت‌ها را داشتند. فقط تعداد کشورهایی که با پاسپورت ژاپن و سنگاپور می‌شد بدون ویزا مسافرِ آن‌ها شد، ۱۹۰ کشور بود که بعد از کرونا دو کشور به این لیست بلندبالا افزوده شد.
نکته جالب توجه دیگر اینکه در سال ۲۰۱۷ میلادی پاسپورت آلمان با امکان سفر به ۱۷۸ کشور دنیا صدرنشین لیست پاسپورت‌های دنیا بوده است؛ اما پس از آن تا به امروز، جایگاهش را به ژاپن داده است.
رتبه دوم به صورت مشترک به آلمان و کره جنوبی رسیده و پاسپورت داران این دو کشور به ۱۹۰ کشور دنیا امکان سفر بدون ویزا دارند.
به طور کلی می‌توان گفت کشورهای اتحادیه اروپا در صدر جدول قرار دارند.
فرانسه، هلند و سوئد با یک پله صعود، به اتریش و دانمارک در جایگاه چهارم (با امتیاز سفر به ۱۸۸ مقصد) پیوسته‌اند. ایرلند و پرتغال با بخت دسترسی به ۱۸۷ مقصد، در رده پنجم قرار دارند.
ایالات متحده و بریتانیا که در سال ۲۰۱۴ رتبه اول را مشترکا در اختیار داشتند، اکنون در کنار چهار کشورِ سوئیس، نروژ، بلژیک و نیوزیلند که از سیاست بی‌طرفی پیروی می‌کنند، در رتبه ششم این فهرست قرار گرفته‌اند. شهروندان این کشورها به ۱۸۶ کشور دسترسی بدون ویزا دارند.
رتبه هفتم ترین‌های پاسپورت‌ها نیز مشترکا به دو کشور مهاجرپذیر استرالیا و کانادا و جمهوری چک، یونان و مالت رسیده است که شهروندان این پنج کشور امتیاز دسترسی بدون ویزا به ۱۸۵ کشور را دارند.
کشورهای اروپای شرقی نیز جایگاه‌های بعدی ۱۰ پاسپورت برتر ابتدای سال ۲۰۲۲ را تصاحب کرده‌اند؛ مجارستان و لهستان (با امتیاز سفر بدون ویزا به ۱۸۳ مقصد) به رتبه هشتم صعود کرده‌اند. لیتوانی و اسلواکی (با امتیاز سفر بدون ویزا به ۱۸۲ مقصد) رتبه نهم مطلوب‌ترین پاسپورت‌ها را به‌دست آورده‌اند و استونی، لتونی و اسلوونی نیز (با امتیاز سفر به ۱۸۱ مقصد) در جایگاه دهم قرار گرفته‌اند.
پاسپورت‌داران ته‌نشین جهان
شهروندان افغانستان با حق سفر بدون ویزا به ۲۶ مقصد در رتبه ۱۱۱ و انتهای این فهرست قرار گرفته‌اند و همانند سال‌های گذشته ضعیف‌ترین پاسپورت را دارند. گذرنامه عراق نیز رتبه ۱۱۰ این جدول را به‌دست آورده، درحالی‌که شهروندان آن امکان سفر بدون ویزا به ۲۸ مقصد را دارند.
پاسپورت سوری‌ها (امکان سفر بدون ویزا به ۲۹ مقصد)، پاسپورت پاکستانی‌ها (۳۱ مقصد)، پاسپورت یمنی‌ها (۳۳ مقصد)، پاسپورت سومالیایی‌ها (۳۴ مقصد)، پاسپورت نپالی و فلسطینی (۳۷ مقصد) و البته پاسپورت اهالی کره شمالی (۳۹ مقصد) به ترتیب رتبه‌های انتهایی این فهرست و بعد از افغانستان و عراق را به خود اختصاص داده‌اند.
اما وضعیت گذرنامه ایران چگونه است؟! رتبه پاسپورت ایرانی مشترک با کنگو با امتیاز سفر بدون ویزا به ۴۲ کشور جایگاه ۱۰۱ را در فهرست رتبه‌بندی پاسپورت‌ها در ابتدای سال ۲۰۲۲ دارد. جایگاه کنونی ایران مشابه سال ۲۰۲۰ است. ایران در نیمه اول سال ۲۰۲۱ رتبه ۹۹ را داشت و در سال ۲۰۱۹ یعنی پیش از کرونا، رتبه ایران ۹۹ بود، با امکان سفر به ۴۰ کشور برای پاسپورت‌دارانش. در این سال‌ها تغییر چندانی در وضعیت دسترسی یا سفر با گذرنامه ایرانی به کشورهای بیشتر ایجاد نشده است.
با گذرنامه ایرانی می‌توان به جمهوری آذربایجان، قطر، لبنان، ترکیه، ارمنستان، گرجستان، عمان، سوریه، سریلانکا، مالدیو، ماکائو، کامبوج، مالزی، نپال، تیمور شرقی یا لسته از مستعمره‌های اندونزی، اکوادور، بولیوی، ونزوئلا، جزایر کوک، میکرونزی، نیووی، جزایر پالائو، ساموآ، تووالو، دومینیکا، هاییتی، جزایر کیپ‌ورد، جزایر کومورس، گینه بیسائو، کنیا، ماداگاسکار، موریتانی، موزامبیک، روآندا، سنگال، سیشل، سیرالئون، سومالی، تانزانیا، توگو، اوگاندا و زیمبابوه بدون روادید و یا از طریق ویزای فرودگاهی سفر کرد. هرچند بسیاری از این کشورها مقصد سفر ایرانی‌ها نبوده و پرواز مستقیم به آن‌ها وجود ندارد و امکان دسترسی نیز بسیار محدود و سخت است. البته محدودیت‌های کرونایی هم مزید بر علت هستند.
پرچم خاورمیانه را کدام پاسپورت‌ها بالا نگه داشته‌اند؟
معتبرترین پاسپورت همچنان به امارات عربی متحده تعلق دارد. گذرنامه امارات با امتیاز سفر به ۱۷۵ کشور جایگاه پانزدهم جدول رتبه‌بندی ابتدای سال ۲۰۲۲ را به‌دست آورده است. امارات که در سال ۲۰۱۹ در جایگاه بیستم ایستاده بود، این پرش رتبه‌ای را مرهون سیاست آزادسازی مرزها برای کشورهای بیشتر است. جالب اینکه در سال ۲۰۱۴ رتبه پاسپورت امارات ۷۷ بوده با امکان سفر به ۵۵ کشور دنیا.
گذرنامه ترکیه نیز که مهاجرت ایرانی‌ها به آن در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ سه برابر شده و بر اساس اعلام سازمان آمار این کشور، ایرانی‌ها در پاییز سال ۱۴۰۰ صدرنشین خریداران خارجی مسکن در این کشور بوده‌اند، رتبه ۵۰ پاسپورت‌های معتبر ابتدای سال ۲۰۲۲ را به‌دست آورده است. شهروندان ترکیه با گذرنامه این کشور می‌توانند به ۱۱۰ کشور بدون ویزا و یا با ویزای فرودگاهی سفر کنند. این پاسپورت هم در سال ۲۰۱۴ رتبه ۱۰۰ را داشته و ترک‌ها با گذرنامه‌شان فقط به ۳۸ کشور دنیا امکان سفر بدون ویزا را داشتند.
