بهترین راه برای حل امور مالی مجموعه‌های فرهنگی

به گزارش اصفهان زیبا؛ مجموعه‌های فرهنگی همچون سایر نهادهای دیگر درکنار تأثیرات مثبت اجتماعی همواره با مشکلات کوچک و بزرگی دست و پنجه نرم کرده‌اند. البته قسمتی از این مشکلات نیز متوجه گردانندگان و متولیان این مجموعه‌هاست.

شاید بی‌اطلاعی، کمبود وقت و کمبود نیروی لازم برای رسیدگی بیشتر به امور مجموعه‌ها از جمله مواردی است که مجموعه‌ها را دچار چالش کرده‌است. اما آنچه در این گزارش به طور ویژه به آن پرداخته‌ایم مسائل حقوقی و مالی مجموعه‌ها و کانون‌های فرهنگی است؛ منظور از مسائل مالی و حقوقی فرایندهایی است که یک مجموعه در انجام امور مالی و مخارج خود طی می‌کند.

بسیار شاهد بوده‌ایم که هیئات و مجموعه‌های فرهنگی برای دریافت وجوه لازم برای ارائه خدمات فرهنگی مانند دوره‌ها و کلاس‌هایی که برگزار می‌کنند یا دریافت کمک‌های مردمی از حساب‌های شخصی و حقیقی استفاده می‌کنند؛ حتی با پیشرفت‌های عرصه بانکداری و امکان استفاده از دستگاه پوز، پرداخت اینترنتی و راه‌هایی از این قبیل بعضا اقدام به دریافت پول نقد می‌کنند.

استفاده از حساب‌های حقیقی و شخصی مشکلاتی را برای مجموعه وشخص به همراه دارد. از جمله مشکلاتی که برای مجموعه ایجاد می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

♦ عدم اعتماد افراد بیرون مجموعه به حساب‌های شخصی و حقیقی؛

♦ ارگان‌ها و نهادهای رسمی بعضا مجموعه‌های فرهنگی را از تسهیلات مالی بلاعوض بهره‌مند می‌کنند؛ اما در صورت نداشتن هویت و حساب حقوقی، مجموعه فرهنگی از این حمایت‌ها بهره‌مند نخواهند شد؛

♦ وابسته بودن مجموعه در امور پولی و مالی به صاحب حساب؛

♦ درصورتی که صاحب حساب به هردلیلی فوت کند، حسابش مسدود شده و پس از کسر مالیات بر ارث درگیری‌های انحصارورثه شروع می‌شود؛ به طوری‌که شاید بازگرداندن مبالغ مربوط به مجموعه سخت و غیرقابل انجام باشد.

از مشکلاتی که برای صاحب حساب ایجاد می‌شود می‌توان به احتمال قطع یارانه صاحب حساب اشاره کرد. همچنین قوانین جدید نظام مالیاتی نیز می‌تواند مشکل دیگری برای صاحب‌حساب حقیقی ایجاد کند.

بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات مستقیم، حساب‌های شخصی نیز شامل مالیات می‌شوند؛ البته این مالیات شرایط و تبصره‌هایی دارد. این مالیات مشمول افرادی می‌شود که مجموع درآمد یا همان مجموع واریزی‌های همه حساب‌های آن‌ها از یک میزان مشخصی فراتر باشد.

به مراتب با افزایش واریزی‌های حساب شخص میزان مالیاتی که به آن تعلق می‌گیرد افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند مشکلی جدی برای صاحبان حساب‌های حقیقی در مجموعه‌های فرهنگی ایجاد کند.

به همین سبب بهترین اقدام برای انجام امور مالی و حتی بهبود کیفیت آن در کانون‌های فرهنگی ایجاد هویت و حساب مالی حقوقی برای مجموعه‌ها و مراکز فرهنگی است.

جهت اقدام به افتتاح‌حساب مالی حقوقی برای مجموعه فرهنگی ابتدا باید متولیان آن مجموعه فرهنگی یک هویت حقوقی برای مجموعه خود ایجاد کنند. ایجاد هویت حقوقی به این معناست که مجموعه فرهنگی با نام انحصاری به عنوان یک مجموعه رسمی و قانونی در «سازمان ثبت اسناد» ثبت شود.

برای اطلاع از فرایند ثبت هویت حقوقی در سازمان ثبت اسناد به گفت‌وگو با یک مشاور ثبت شرکت‌ها پرداختیم. کوچکیان فرایند ثبت هویت حقوقی را این‌طور شرح می‌دهد: مجموعه‌های فرهنگی برای ثبت هویت حقوقی با یکی از عناوین زیر می‌توانند ثبت هویت حقیقی  انجام دهند.

♦ ثبت مؤسسه؛

♦ ثبت «سمن» یا همان «سازمان مردم نهاد»؛

♦ ثبت خیریه.

هر مجموعه باید به مرجع صدور مجوز خود (یعنی مرجعی که برای ثبت هویت حقوقی از آن مجوز دریافت کرده‌است) مراجعه کرده و با مطرح کردن شرایط و نوع فعالیت مجموعه خود، نامه‌ای خطاب به اداره «ثبت شرکت‌ها» و اساسنامه دریافت کند. مرجع صدور مجوز برای هر مجموعه با توجه به نوع فعالیتش متفاوت است.

♦ اداره ارشاد مرجع صدور مجوز برای مؤسسات فرهنگی و مؤسسات هنری (یا به صورت چند منظوره موسسه فرهنگی هنری) است؛

♦ سازمان تبلیغات مرجع صدور مؤسسات قرآنی و کانون‌های مساجد است؛

♦ فرمانداری مرجع صدور خیریه‌ها و سمن‌هاست.

هر مجموعه تعدادی اعضای فعال و تصمیم‌گیرنده دارد که برای ثبت حقوقی لازم است ۵الی۷ نفر از این افراد به عنوان هیئت‌مدیره مجموعه معرفی شوند.

پس از دریافت نامه خطاب به اداره ثبت شرکت‌ها، اساسنامه و مدارک شناسایی هیئت‌مدیره با مراجعه به سامانه اداره ثبت شرکت‌ها و بارگذاری مدارک لازم مراحل ثبت هویت حقوقی آغاز می‌شود. کمتر از یک ماه از ثبت صحیح در سامانه هویت حقوقی مجموعه انجام می‌شود.

یکی از مشکلاتی که شاید در این مسیر برای مجموعه‌ها ایجاد می‌شود، تأیید نام مجموعه یا همان مؤسسه فرهنگی است. مصطفی اخوان از اعضای فعال «مجمع فرهنگی تربیتی شهید مفتح» از زمان‌بر بودن تأیید نام مجمع فرهنگی‌شان می‌گوید؛ از این‌که به دلیل وجود کلمه «شهید» و نام شهید در نام مجموعه مدت زمان زیادی به طول انجامیده تا «بنیاد شهید و امور ایثارگران» تأیید کند که مجموعه شایستگی این را دارد تا نام شهیدی در عنوانش ثبت شود.

پس از ایجاد هویت حقوقی و ثبت رسمی مجموعه فرهنگی آن مجموعه باید از مرجع صدور مجوز خود مجوز شروع فعالیت دریافت کند. به این ترتیب با اسناد قانونی و مجوز شروع فعالیت می‌تواند یک حساب حقوقی به نام مجموعه فرهنگی خود افتتاح کند.

مجموعه‌های فرهنگی می‌توانند به وسیله ثبت هویت حقوقی علاوه‌بر مزیت‌های تشکیل حساب مالی حقوقی بر اعتبار مجموعه فرهنگی خود بیفزایند؛ همچنین از سوءاستفاده از نام مجموعه‌شان توسط افراد سودجو جلوگیری کنند.