به گزارش اصفهان زیبا؛ گاهی اوقات یک لنز، خالق آثاری می‌شود که دنیا را تکان می‌دهد! برای مثال بسیاری از ما ثبت تصاویر باشکوه از دفاع مقدس و مستندهایی با این موضوع را با نام شهید مرتضی آوینی می‌شناسیم.
شهید آوینی در دوران دفاع مقدس با هنر تصویربرداری خود گام مهمی در راستای انتقال مفاهیم و آموزه‌های آن روزها به نسل‌های آینده برداشت. هرگز نمی‌توان نقش تصویر را در ثبت رویدادها و حال‌وهوای اتفاقات تاریخی کتمان کرد.
بدون‌شک تأثیرگذارترین هنرها در دوران دفاع مقدس، همین هنر عکاسی و مستندسازی بوده‌اند که گل سرسبد آن‌ها را می‌توان مستندها و تصاویر مربوط به مجموعه هنری «روایت فتح» دانست.
پس از پایان نبرد با رژیم ستمگر بعث، بسیاری از هنرمندان متعهد و انقلابی تلاش‌های زیادی برای روایت و بازنمایی حماسه‌های رزمندگان اسلام کردند که دراین‌بین، تصاویر و مستندهای خوبی با محوریت شهدا و دفاع مقدس به نمایش درآمدند.
نکته قابل‌توجه، حضور فعال و تأثیرگذار هنرمندان جوانی است که سن‌وسال برخی از آن‌ها به روزهای دفاع مقدس نمی‌رسد.
با این وجود، هنر تصویربرداری و عکاسی با محوریت دفاع مقدس یکی از انتخاب‌های جذاب برای هنرمندان جوان و تازه‌کاری است که پا به این عرصه می‌گذارند. بهادادن به این استعدادها و یاری‌کردن آن‌ها در این مسیر، مسئله مهمی است که می‌تواند ذهن متولیان و مسئولان هنری ما را درگیر خود سازد.
مسئله مهم استعدادیابی در زمینه رشته‌های هنری، موضوعی است که نهادهای گوناگونی همچون دانشگاه و مراکز هنری را بر آن داشته تا به دنبال کشف و پرورش هنرمندان جوان، تداوم رشته‌های هنری و همچنین استفاده از اساتید و بزرگان هر رشته برای آموزش به استعدادها باشند.
یکی از نهادهای مهم در زمینه استعدادیابی عکاسی، دانشگاه است؛ چراکه هرساله تعداد زیادی از نوجوانان در کنکور هنر شرکت کرده و درصد قابل‌توجهی از آنان متقاضی رشته عکاسی هستند.
غیر از دانشگاه، مراکز هنری گوناگونی وجود دارند که با برگزاری دوره‌های آموزشی متعدد در زمینه عکاسی، استعدادهای این حوزه را شناسایی می‌کنند. نکته قابل‌توجه بررسی مزایا و معایب این مسیر است.
«روح‌الله جوانی» عکاس و فیلم‌بردار اصفهانی است که در این چندسال اخیر، بسیاری از اهالی هنر او را با مستندسازی در حوزه دفاع مقدس می‌شناسند.
او موفق به کسب جوایز متعددی در جشنواره‌ها، رویدادها و سوگواره‌های ملی و بین‌المللی شده که از آن‌ها می‌توان به «رویداد عکس رضوی»، «جایزه جهانی اربعین»، «سوگواره عکس هیئت»، «رویداد هنر عاشورایی» و «سوگواره مهر محرم» اشاره کرد.
جوانی متولد 1368 است و یکی از جوانان موفق در زمینه هنر عکاسی و مستندسازی به‌شمار می‌رود. او از سال 84 به‌صورت حرفهای عکاسی را آغاز کرده و موفق به دریافت مدرک کارشناسی در رشته عکاسی شد. جوانی علاوه بر عکاسی، با ورود به حوزه مستندسازی توانست آثاری همچون «آستین خالی»، «بانو»، «رؤیای خلافت»، «صدای صلح»، «گردان قاطریزه» و «خاک منتظر» را تصویربرداری کند.
برای شناخت بیشتر این عکاس و مستندساز جوان، «اصفهان زیبا» مصاحبه‌ای را با این هنرمند پرافتخار اصفهانی تدارک دیده است.
دانشگاه و مدرک تحصیلی تا چه اندازه در پیشرفت شما اثر گذاشت؟
مدرک من کارشناسی عکاسی است. یکی از دلایلی که در مقطع کارشناسی به تحصیل در رشته عکاسی پرداختم، خود «عکاسی» بود. دوست داشتم در مسیری ادامه تحصیل بدهم و به دانشگاه بروم که در راستای علاقه‌های من باشد.
همین‌که در فضای دانشگاه به‌دنبال علاقه خود باشید، سرعت و کیفیت تحصیل شما زیادتر می‌شود. در کل بسیار راضی هستم که مسیر دانشگاه را انتخاب کردم؛ چون باعث شد علاقه خودم را پیگیر شوم. به نظر من کسی که در فضای موردعلاقه خود تحصیل می‌کند، تکلیفش معلوم‌تر از بقیه افراد است و مسیر مشخصی را برای خودش تعیین کرده.
در کل فضای دانشگاه محرک خوبی است که به افراد کمک می‌کند تا بهتر به چیزی که دنبالش می‌گردند دست پیدا کنند؛ اما درنهایت این خود دانشجو است که باید دنبال یادگیری در فضای دانشگاه برود.
فکر می‌کنید استعداد تا چه اندازه نقش دارد؟
قطعا استعداد تأثیر مهمی در انتخاب این مسیر دارد؛ اما مهم‌تر از آن، علاقه به عکاسی است که می‌تواند یک استعداد را به‌سوی مسیر پیشرفت هدایت کند.
اگر کسی به عکاسی علاقه‌مند باشد، مؤلفه‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند او را در رسیدن به موفقیت همراهی کنند. یکی از این عوامل کمک‌کننده، دانشگاه است.
اگر دانشجوی عکاسی خودش را در مسیری بگذارد که هرروز با این حرفه سروکار داشته و آن را در محتوای درسی و کارهای روزمره‌اش قرار دهد، به مسیر موفقیت نزدیک می‌شود.
اگر بخواهیم علاقه و استعداد را اولویت‌بندی کنیم، به نظر من اولین نیاز برای حرفه‌ای‌شدن در عکاسی و یا هر هنر دیگر، علاقه‌داشتن به آن حال‌وهواست؛ چراکه علاقه باعث می‌شود یک هنرمند به دستاوردهای اکتسابی دیگر در آن مسیر نیز برسد. در گام بعدی داشتن استعداد اهمیت دارد.
استعداد عکاسی برگرفته از چه خصوصیات و توانایی‌هایی در افراد است؟
به‌طورکلی استعداد در این زمینه چیزی است که خودش را در اتفاقات روزانه و سبک زندگی افراد نشان می‌دهد؛ مثلا نوجوانی که ثبت لحظات و کار با دوربین عکاسی یکی از دغدغه‌های اصلی‌اش محسوب می‌شود و دوست دارد با تلفن همراه خود یا والدینش تصاویری را ثبت کند، قدم اول این مسیر را برداشته است.
در نتیجه در همان سنین پایین می‌توان این توانایی و استعداد را در افراد کشف کرد. زمانی که چنین توانایی در افراد کشف شود، باید تلاش شود تا بتوانند این استعداد را پرورش بدهند.
کشف استعداد عکاسی کار سختی نیست. شما وقتی با یک جمعی در فضای هنری قرار می‌گیرید می‌توانید متوجه شوید که چه کسی دغدغه نور را دارد، چه کسی دغدغه ثبت اتفاقاتی را دارد که بقیه بی‌تفاوت از کنار آن‌ها می‌گذرند و… .
عکاسی هنر گرانی است؟ چگونه می‌توان با این چالش کنار آمد؟
عکاسی هنر گرانی نیست! در گذشته شاید گران‌بودن تجهیزات عکاسی مطرح بود؛ اما امروزه اگر کسی علاقه‌مند به این حوزه باشد، می‌تواند با تلفن همراه خود نیز اتفاقات بزرگی را رقم بزند.
در حال حاضر ما جشنواره‌های زیادی داریم که در جهان با محوریت عکاسی با تلفن همراه برگزار می‌شود. چیزی که از نظر من قابل‌توجه است، بحث چالش مالی نیست.
به نظر من کسی که در این حرفه می‌آید باید وقت زیادی بگذارد و همین وقت‌گذاشتن هم به‌نوعی هزینه‌کردن یک سرمایه مهم و غیرقابل‌برگشت است. اگر از این زاویه به عکاسی نگاه کنیم، بدون‌شک هنر گرانی محسوب خواهد شد.
دوربین‌های ارزان، عکس‌های گران خواهند گرفت؟!
من معتقدم کسی که استعداد دارد می‌تواند بدون داشتن تجهیزات زیاد و تنها با تلفن همراه خود، توانایی‌ها و مهارت‌های خودش را به رخ بکشد.
این افراد می‌توانند با یک ابزار بسیار در دسترس، عکس و اثر درخشانی را ثبت کند و شاید همین تصویر بتواند در جشنواره‌ها برنده جوایز مهم و ارزنده‌ای شود.
در حال حاضر عکاسی با تلفن همراه جایگاه خوبی در جهان پیدا کرده و در بسیاری از جشنواره‌ها به آن توجه می‌شود. درواقع عکاسی به هنری در دسترس عموم مردم تبدیل شده است.
از تجربه رویداد عکاسی تشییع شهدا بگویید.
در این رویداد عکاسان داوطلب به‌صورت گروهی در فرایند تشییع پیکر شهدا حضور پیدا کردند و به عکاسی پرداختند.
درنهایت همانند همه رویدادهای دیگر، عکس‌ها در یک دورهمی موردنقد و بررسی قرار می‌گیرد و عکاسان جوان نکات موجود در قاب و تصویر خود را متوجه می‌شوند.
تصاویر برتر این فراخوان درنهایت پس از داوری روی دیوار گالری خواهند رفت و ان‌شاءالله نمایشگاهی برای رونمایی از این آثار برگزار خواهد شد.
این آثار طی روز یکشنبه و هم‌زمان با مراسم تشییع پیکر شهدا در اصفهان توسط هنرمندان عکاس‌خانه حوزه هنری تهیه شدند و به‌زودی همگی آن‌ها داوری خواهند شد.
نکته مهم در چنین رویدادهایی این است که وقتی عکاسان به‌صورت گروهی به محلی برای عکاسی اعزام می‌شوند، از تجربه‌ها و نوع نگاه یکدیگر استفاده می‌کنند؛ یعنی با وجود یکسان‌بودن محیط و موضوع عکاسی در یک رویداد، هر یک از عکاسان زاویه دید و فریم مختص به خودشان را ثبت می‌کنند که به نظرم هرکدام یک واحد درسی به‌حساب می‌آیند.
جایگاه اصفهان را در حوزه عکاسی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما در اصفهان بچه‌های عکاس توانمندی داریم که جایی برای کشف و پرورش استعداد آن‌ها و روشن‌کردن مسیر برایشان نبوده است.
خوشبختانه حوزه هنری رویدادهایی را با عنوان دورهمی عکاسان اصفهان فراهم کرده است که از اربعین سال گذشته آغاز شده و تاکنون تعداد زیادی نشست تخصصی ویژه این استعدادها برپا شده است.
حاصل این برنامه‌ها بسیار خوب بوده و می‌توان گفت اصفهان در زمینه عکاسی نیز مانند سایر هنرها پیشتاز بوده و حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
باتوجه به استعدادهایی که در این دورهمی‌ها دیده‌ایم، مشخص است که آینده روشنی در انتظار عکاسی اصفهان خواهد بود. من هر هفته با این عکاسان جوان دیدار دارم و معتقدم این افراد استعدادهای بسیار ارزشمندی هستند.
