به گزارش اصفهان زیبا؛ «نقاش آزادیخواه» لقبی است که به «سلیمان منصور»، پیرمرد هفتادوششساله اهل رام الله فلسطین دادهاند؛ البته بیشتر اهالی هنر، سلیمان را با عنوان «هنرمند انتفاضه» میشناسند.
او پیش از اشغال فلسطین توسط صهیونیستها در رامالله متولد شد. نقاشیهای او یکی از اولین آثار هنری جبهه مقاومت فلسطین به شمار میرود. فضایی که سلیمان در نقاشیهایش خلق میکند، برگرفته از فرهنگ مردم فلسطین و مبارزه برای رهایی سرزمین مادریشان است.
او درباره تعریفی که از هنر در ذهن خود دارد، میگوید: «هنر به معنای جامع آن، مانند ادبیات، موسیقی، تئاتر و هنرهای تجسمی، نقش مهمی در اتحاد مردم دارد؛ بهویژه یک هنر وقتی صادقانه است که فرهنگ مردم و نگرانیهای آنها را منعکس کند.»
این جملات از زبان منصور بهخوبی نشان میدهد که «هنر فلسطین» تا چه اندازه با تاریخ پردردش گره خورده است. درواقع موضوع «رهایی» اولین چیزی است که هر هنرمند اهل فلسطین برای پرداختن به آن انتخاب میکند.
بهقولمعروف عنصر «محیط» بر فضای آثار هنری هر منطقه تأثیرگذار است؛ برای مثال کشور کهن و پهناور ما ایران، فضاهای گوناگون هنری دارد که این پدیده برآمده از تنوع فرهنگها، قومیتها، زبانها و طبیعت هر منطقه از آن است.
درباره فلسطین اما قضیه فرق میکند. آنها بهاندازه ما تنوع آدابورسوم و طبیعت و … ندارند؛ همچنین بهمرورزمان مدام سرزمینشان توسط صهیونیستها کوچکتر و محدودتر شده است.
شاید به همین دلیل است که در آثار هنری و مخصوصا تابلوهای نقاشی که توسط نسلهای گوناگون نقاشان فلسطینی خلق شدهاند، عناصر مشترکی را مشاهده میکنیم؛ برای مثال زیتون، کاکتوس، پرنده، قدس، سیمخاردار، مادر، سنگ، لباسهای گلدوزی کنعانی و … .
منصور نیز خالق نقاشیهای متعددی است که با کمک عناصر مختص فرهنگ مردم فلسطین، توانسته مبارزه هنری خود با اسرائیل را تا همین لحظه ادامه دهد.
منصور درباره تمایز هنر فلسطین با دیگر فرهنگها میگوید: «چیزی که هنر فلسطین و پیام شریف آن که خواهان عدالت و آزادی است را حفظ کرد، انسانیت بود. آنچه هنر فلسطین را متمایز میکند، فاصله تاریخی آن از هنر تزئینی است.»
بسیاری از مردم جهان سلیمان منصور را فقط با نقاشیهای ضدصهیونیستی میشناسند؛ اما او در کنار نقاشی توانسته است آثار قابلتوجهی در زمینه گچکاری، سفالگری، چکشکاری مس و تصویرسازی کتب درسی خلق کند.
اهمیت خلق این آثار توسط او وقتی بیشتر میشود که به محاصره، موقعیت جنگی و تحریمهای رژیم صهیونیستی علیه شهروندان فلسطینی اشاره کنیم.
با توجه به این نکته که اسرائیل هیچگونه اثر ضدصهیونیستی را تاب نمیآورد، بدون شک خلق آثار مهمی مانند تابلوهای «دوستان قدیمی»، «رنگهای امید»، «قدس»، «شتر سختیها»، «من اسماعیلم» و … هرگز کار آسانی نبوده و نشان از روح بزرگ و تن خستگیناپذیر سلیمان و دیگر هنرمندان ضدصهیونیستی دارد.
این روزها خبر شهادت «هبه زقوت» نقاش و معلم جوان فلسطینی نیز توجه مردم جهان را به هنر مقاومت جلب کرده است. با وجود این، هر روز بر تعداد شهدای هنرمند فلسطینی افزوده میشود.
اگر تلاشهای شبانهروزی هنرمندان مبارز فلسطینی نبود، که منجر به انتشار آثاری با شهرت جهانی شود، شاید این حجم از نفرت همگانی نسبت به اقدامات نژادپرستانه اسرائیلیها جهان را پر نمیکرد.
میتوان گفت، اهمیت کارهای گرافیکی، نقاشیها، فیلمها و عکسهای خلقشده در این مدت توسط هنرمندانی همچون سلیمان منصور، تبیین جنایتها و کشتارهای بیرحمانهای است که رژیم صهیونیستی را از دریچه پرمخاطب «هنر» به جهانیان نشان میدهد.