به گزارش اصفهان زیبا؛ نیروی انسانی بدون تردید مهم‌ترین سرمایه هرجامعه‌ای است که باید برای بهره‌برداری از توانایی آن‌ها بتوان علاوه بر نیازهای مادی، نیازهای روحی‌روانی‌شان را نیز به درستی تأمین کرد.
مشارکت‌جویی یک از نیازمندی‌های روحی‌روانی و منشأ احترام به انسان است. مشارکت انسان‌ها در تعیین سرنوشت جامعه و تصمیم‌گیری برای اموری که به زندگی آنان مربوط می‌شود، همواره به شیوه‌های مختلف وجود داشته و به عنوان یک حق طبیعی در جوامع مختلف مد نظر بوده است.
در جوامع توسعه‌یافته مشارکت مردم در امور شهری نهادینه شده و از مرحله طراحی برنامه‌ها و الگوهای علمی اجرایی تا تأیید و تصویب، اجرا و نظارت ادامه دارد. الگوهای مشارکت، اعتماد شهروندان را افزایش داده و در بلند مدت به ارتقای کیفیت زندگی و آرامش و آسایش شهروندان کمک می‌کند.
باید در نظر داشت که مشارکت دارای سازوکار و پیش‌زمینه‌هایی است که محقق‌نشدن آن باعث عدم‌شکل گیری یک مشارکت واقعی و هدفمند می‌شود.
رسانه‌ها از جمله مطبوعات، در تحقق این مهم از نقش کلیدی برخوردارند. آن‌ها می‌توانند ضمن معرفی زمینه‌های مشارکت، از طریق آگاهی بخشی، زمینه‌های لازم برای مشارکت شهروندان را مهیا کرده و افکار عمومی را به سمت و سوی مدیریت امور شهری هدایت کنند.
فراگیربودن رسانه‌ها می‌تواند ضمن جلب مشارکت عموم شهروندان، به مدیریت شهری کمک کند و ضمن پاسخگو‌کردن مدیران شهری، عادات جدید را در راستای ایجاد فرهنگ مشارکت شکل دهد.
وظایف مدیریت شهری
1- آماده‌سازی زیرساخت‌های اساسی برای عملکرد کارآمد شهرها
2- آماده‌سازی خدمات لازم برای توسعه منابع انسانی، بهبود بهره‌وری و بهبود استاندارد‌های زندگی شهری
3- تنظیم فعالیت‌های تأثیرگذار بخش خصوصی بر امنیت، سلامتی و رفاه اجتماعی جمعیت شهری
4- آماده‌ساختن خدمات و تسهیلات لازم برای پشتیبانی فعالیت‌های مولد و عملیات کارآمد مؤسسه‌های خصوصی در نواحی شهری
مشارکت در مدیریت شهری
مشارکت در زندگی جمعی حقی طبیعی قلمداد شده و در دهه‌های اخیر در مدیریت شهری به طوری جدی مورد تأکید قرار گرفته است. عواملی که در گسترش ایده مشارکت در مدیریت شهری نقش داشته‌اند، عبارت‌اند از:
1- پیدایش نظام‌های مردم‌سالار و اهمیت‌یافتن نقش مردم در اداره امور
2- تجربه‌گیری از روندهای توسعه شهری در دهه‌های گذشته
3- عدم تطابق طرح‌های شهری با نیازها وخواست‌های مردم
4- توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تضمین منافع شهروندان
5- پیچیدگی فزاینده زندگی شهری و اخلاق اجتماعی برنامه‌ریزی
در جوامع پیشرفته، مشارکت مردم در برنامه‌های شهری نهادینه‌شده و حقوق و تکالیف مدیران شهری و شهروندان مشخص شده است. مشارکت از مرحله طراحی برنامه‌ها و الگوهای علمی اجرایی تا ارائه، تأیید و تصویب، اجرا و نظارت ادامه دارد.
الگوهای برنامه‌ریزی مشارکتی، اعتماد شهروندان به نتایج حاصله را افزایش می‌دهد، میزان دقت، حساسیت و ابعاد آن را روشن و مشارکت واقعی و هدفمند آنان را تضمین می‌کند. در این فرایند، مشارکت نه‌تنها هزینه محسوب نمی‌شود، بلکه به ارتقای کیفیت زندگی، آرامش و آسایش شهروندان منجر می‌شود.
ترمیم نگاه مدیران شهری به مردم و مشارکت به‌عنوان عملکرد دوطرفه
پاسخگویی مدیران شهری در موضوع ایجاد حس مشارکت مردم و افزایش آن از اهمیت زیادی در اجرای طرح‌های مختلف دارد و مسئولان باید توجه بیشتری به این مقوله داشته باشند که این امر در قاب تصویر رسانه‌ها و اطلاع رسانی شفاف و روشن از چگونگی برگزاری جلسات با حضور شهروندان و شنیده‌شدن مباحث و طرح مشکلات و به‌کاربستن برنامه برای حل آن‌ها می‌تواند زمینه را برای مسئولیت‌پذیری و مشارکت مردم بنا نهد و همچنین باید به گونه‌ای عمل شود تا شهروندان به‌عنوان سرمایه اجتماعی حس اعتماد و صداقت را با ارتقای سطح مشارکت خود به چشم ببینند و شاهد آن باشند.
نبود یا کمبود اعتماد بین شهروندان و مدیران شهری و اختلاف نظر افراد در این زمینه موجب شده تا مسئولیت‌پذیری مردم در قبال مشارکت در امور شهروندی منجر به کاهش احساس تکلیف نسبت به برنامه‌ریزی و حمایت و کمک به اجرای طرح‌ها و پروژه‌ها در سطح شهر شده است که ناشی از پاسخگویی نامطلوب مدیران شهری و عدم حضور آن‌ها در میان اجتماعات مردم در سطوح مختلف و اطلاع رسانی نسبت به اقدامات انجام‌شده است و معتقدند رسانه‌ها نیز در این عرصه به مباحث شهری کمتر پرداخته و صرفا به انتشار اظهارات مسئولان شهری به صورت یک‌طرفه می‌پردازند.
مشارکت در مدیریت شهری یعنی ارتباط متقابل مردم با مدیریت شهر؛ به صورتی که بتوانند در شهر تأثیرگذار باشند. دخالت مردم در امور شهری از اصیل‌ترین شیوه‌های رشد ملی به شمار می‌آید. تجربه سودمند و شوق‌انگیز محلی در اداره امور جمعی رغبت مردم را در پرداختن به کارهای بزرگ‌تر ملی تحریک می‌کند و آنان با تکیه بر نتایج سودمندی که از مشارکت محلی به دست می‌آورند، به مشارکت‌های بزرگ ملی رو می‌آورند.
