به گزارش اصفهان زیبا؛ «بلیت نیست»، «اتوبوس نداریم»؛ این‌ها جمله‌هایی است که این روزها در پایانه‌های مسافربری اصفهان زیاد شنیده می‌شود.
اظهارنظرهای اتوبوس‌داران حاکی از این است که تولید اتوبوس کاهش‌‌یافته و ازآنجایی‌که واردات هم انجام نمی‌شود، با معضل کمبود اتوبوس در اصفهان مواجه شده‌ایم. درآمدها و هزینه‌های اتوبوس‌داران تناسبی با همدیگر ندارد و این باعث شده است بسیاری از راننده‌ها بخش جاده‌ای را ترک کنند و روانه بخش صنعت شوند تا در کارخانه‌ها فعالیت کنند.
کمبود اتوبوس حالا باعث شده است مسافران سرگردان و بلاتکلیف در پایانه‌های اصفهان به‌دنبال پیداکردن بلیت اتوبوس برای رسیدن به شهرهای محل اقامتشان باشند؛ معضلی که به گفته معاون حمل‌ونقل جاده‌ای اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان قرار است با واردات دوهزار ناوگان به کشور رفع‌ورجوع شود.
کاهش چشمگیر تولید اتوبوس
کاهش تولید اتوبوس هم در اظهارنظرهای اتوبوس‌داران محرز است و هم اینکه آمارهای رسمی از افت تولید اتوبوس حکایت دارد.
آمارنامه تجمعی بهار سال جاری که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شده است، نشان می‌دهد تولید اتوبوس در سه‌ماهه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته تنها یک دستگاه بیشتر بوده است.
طبق آمار هم‌اکنون 14هزار و 151 اتوبوس برون‌شهری دیزلی در جاده‌های کشور وجود دارد که 9هزار و 120 دستگاه از آن‌ها فرسوده است.
حال آمارنامه تجمعی تولید خودروی سه‌ماهه ابتدایی سال نشان می‌دهد که در مدت مذکور مجموع شرکت‌های دولتی و خصوصی 249 دستگاه اتوبوس تولید کرده‌اند؛ این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته این تعداد تنها یک دستگاه کمتر، یعنی 248 دستگاه بوده و تغییرات صفردرصدی داشته است.
از طرف دیگر، در خردادماه تولید اتوبوس با کاهش محسوسی همراه بوده و از 138 دستگاه در خرداد سال گذشته به 67 دستگاه در خرداد امسال رسیده که حاکی از کاهش 51درصدی تولید اتوبوس در آخرین‌ماه از بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
در سه‌ماهه گذشته این خودروسازان خصوصی بودند که تولید اتوبوس خود را کاهش دادند. خصوصی‌ها در بهار امسال تنها 82 دستگاه اتوبوس تولید کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 50درصدی همراه بوده است.
اتوبوس وارد نمی‌شود!
کمبود اتوبوس باعث شده است مسافرانی که قصد سفر یا بازگشت از آن را دارند، روزهای زیادی را معطل بمانند.
یکی از دانشجویان اصفهان که هر هفته باید به تهران رفت‌وآمد داشته باشد، از معضل کمبود بلیت اتوبوس گلایه‌مند است. او به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «اتوبوس برای سفر به تهران پیدا نمی‌شود. متأسفانه هر زمان برای تهیه بلیت وارد سایت می‌شوم، با این پیغام مواجه می‌شوم که سایت پر شده است!» سرگردانی مسافران در حالی است که هنوز تصمیم جدی برای رفع مشکلاتشان از سمت بالادستی‌ها گرفته نشده است.
کاهش تولید اتوبوس از یک‌سو و از سوی دیگر، فرسودگی ناوگان‌ها مزیدبرعلت شده است تا در شرایطی که سفرهای بین‌شهری در فصل تابستان افزایش پیداکرده، معضل کمبود بلیت نیز بیشتر محرز شود.
«شاسی اتوبوس طی سال‌های گذشته از سوئد وارد و در داخل اتوبوس مونتاژ می‌شد؛ ولی با شروع تحریم‌ها، واردات شاسی کاهش پیدا کرد و صاحبان کارخانه‌ها دست روی دست هم گذاشتند و هیچ کاری نکردند.
ازآنجایی‌که اتوبوس در داخل تولید نمی‌شود و ناوگان هم فرسوده شده است، با کمبود اتوبوس مواجه شده‌ایم.» این را یکی از اتوبوس‌داران اصفهان در پاسخ به چرایی کمبود بلیت اتوبوس در اصفهان به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید.
رجایی در ادامه توضیح می‌دهد: «سال 96 حدود سه‌هزار دستگاه اتوبوس وارد کشور شد؛ ولی از سال 98 به بعد، هم واردات صورت نگرفت و هم تولید اتوبوس در داخل کاهش یافت؛ این مشکلات در حالی است که باید سالیانه هزار دستگاه به ناوگان کشور اضافه شود و اگر واردات صورت نگیرد، مشکل کمبود اتوبوس ادامه‌دار خواهد بود.»
او بیان می‌کند: «قالبی که برای ساخت شاسی اتوبوس نیاز است؛ همچنین آلیاژ موردنیاز برای تولید آن در داخل وجود ندارد؛ بنابراین تولید اتوبوس در داخل کم است و در فاصله‌ای که اتوبوس‌ها به دلیل فرسوده‌بودن باید راهی تعمیرگاه شوند، این کمبود اتوبوس بیشتر محرز می‌شود.»
دخل‌وخرجمان تناسب ندارد!
این راننده اتوبوس خاطرنشان می‌کند: «سال 96 قیمت اتوبوس 800میلیون تومان بود؛ ولی امروز قیمت اتوبوس به 20میلیارد تومان رسیده است؛ ضمن اینکه نرخ بلیت اتوبوس در سال 95 معادل 40هزار تومان بود که الان قیمت بلیت به 150هزار تومان رسیده و مسلم است در این شرایط سرمایه‌گذاری در ناوگان جاده‌ای کاهش پیدا می‌کند؛ درواقع سرمایه‌ها وارد بخشی می‌شود که بیشترین آورده را برای سرمایه‌گذار داشته باشد.»
این اتوبوس‌دار اذعان می‌کند: «مشکل کمبود اتوبوس در اصفهان به کاهش تولید این دستگاه و عدم واردات ارتباط پیدا می‌کند؛ ولی اتوبوس‌داران با مشکلات دیگری هم مواجه هستند؛ یکی از این مشکلات، کمبود لاستیک است. درواقع پس از شش ماه باید لاستیک اتوبوس‌ها تعویض شود؛ ولی کیفیت لاستیک‌های دولتی مناسب نیست و در بسیاری از موارد، مشکل‌ساز می‌شود. درواقع لاستیک باکیفیت مناسب برای ما لاستیک‌های میشلن است که متأسفانه قیمت زیادی دارند و رانندگان نمی‌توانند این لاستیک‌ها را تهیه کنند.»
رجایی بیان می‌کند: «در این شرایط نرخ بلیت اتوبوس هم افزایش پیدا نکرده است؛ بنابراین دیگر به‌صرفه نیست که اشخاص وارد ناوگان بخش جاده‌ای شوند؛ ترجیح می‌دهند از این شغل خارج شوند. با وجود این تفاسیر، تمامی این موارد دست‌به‌دست هم داده است تا با مشکل کمبود بلیت اتوبوس در داخل مواجه شویم.»
لاستیک باکیفیت نداریم!
یکی دیگر از راننده‌های شرکت تعاونی‌های اصفهان که خواست نامش فاش نشود نیز در توضیح چرایی کمبود بلیت اتوبوس در اصفهان و سرگردانی مسافران اصفهان به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «درآمدها و هزینه‌های ما تناسبی با همدیگر ندارد.
الان قیمت یک جفت لاستیک باکیفیت به 60میلیون تومان می‌رسد؛. لاستیک‌های چینی بی‌کیفیت هستند و سریع می‌ترکند و ماشین چپ می‌کند؛ ما هم ناچاریم از لاستیک‌های کره‌ای استفاده کنیم که در حال حاضر قیمت گزافی دارند و برای رانندگان خرید این لاستیک‌ها به‌صرفه نیست.»
او تصریح می‌کند: «قطعات اتوبوس کمیاب شده و تولید اتوبوس در داخل انجام نمی‌شود. الان قیمت یک دستگاه اتوبوس به 28میلیارد تومان می‌رسد. با وجود این شرایط، سرمایه‌گذاران وارد صنف حمل‌ونقل نمی‌شوند؛ درواقع اگر همین پول را در بانک‌ها سپرده‌گذاری کنند، برایشان به‌صرفه‌تر است.»
این راننده بیان می‌کند: «باوجود افزایش هزینه‌ها، قیمت بلیت اتوبوس افزایش چندانی پیدا نکرده و باوجود تمامی این مشکلات طبیعی است که با کمبود اتوبوس مواجه شویم؛ درواقع الان بسیاری از اتوبوس‌داران ترغیب شده‌اند که در کارخانه‌ها فعالیت داشته باشند تا مسیر کوتاه‌تری را برای جابه‌جایی طی کنند.»
ناوگان‌ها جذب کارخانه‌ها شدند!
معضل کمبود بلیت اتوبوس در اصفهان را از سوی معاون حمل‌ونقل جاده‌ای اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان پیگیری کردیم.
محمدعلی صلواتی دراین‌باره به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «از سال 98 با شیوع ویروس کرونا در کشور به دلیل ممنوعیت‌های اعمال‌شده در خصوص سفرها و برخی فعالیت‌ها، به‌شدت تقاضای سفر با ناوگان‌های عمومی کاهش یافت و برخی از ناوگان‌ها از بخش حمل‌ونقل جاده‌ای خارج شدند؛ از سوی دیگر، طی چند سال گذشته تولید مکفی و واردات ناوگان مسافری جاده‌ای وجود نداشته که موجب شده است ظرفیت ناوگان مسافری جاده‌ای طی این چند سال افزایش پیدا نکند.»
صلواتی ادامه می‌دهد: «طی این چند سال هم‌زمان کارخانه‌ها هم توسعه پیدا کردند و بخش چشمگیری از ناوگان‌های مسافربری جذب کارخانه‌ها شدند؛ به همین دلیل با کاهش ناوگان در بخش جاده‌ای مواجه شدیم که هم‌زمان با کم‌رنگ‌شدن کرونا و شروع سفرها این کمبود ناوگان ملموس شد.»
گلایه مالکان ناوگان‌ها به پایین‌بودن نرخ‌ها!
صلواتی اذعان می‌کند: «عدم تناسب درآمدها و هزینه‌ها در بخش جاده‌ای به‌نوعی مالکان ناوگان‌ها را ترغیب می‌کرد تا در سایر بخش‌ها مشغول شوند؛ درواقع مالکان ناوگان‌ها به پایین‌بودن نرخ مسافربری جاده‌ای و عدم پاسخ‌گویی درآمد حاصله در بخش جاده‌ای در برابر هزینه‌ها معترض بودند و در سال جاری نیز مصوبه ستاد تنظیم بازار کشور در خصوص میزان درصد افزایش نیز با اعتراض این صنف و مالکان ناوگان مواجه شد.»
او می‌افزاید: «این امیدواری وجود داشت که بخشی از ناوگان به بخش جاده‌ای بازگردند؛ ولی با توجه به اینکه درآمدهای بخش موازی، یعنی بخش کارخانه‌ها برای ناوگان‌ها بیشتر بود و عدم تناسب هزینه‌ها و درآمد ناوگان‌ها در بخش جاده‌ای، با کمبود ناوگان در کشور مواجه شدیم.»
معاون حمل‌ونقل جاده‌ای اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان خاطرنشان می‌کند: «از یک سو، واردات ناوگان صورت نگرفت و از سوی دیگر، تولید مکفی ناوگان در داخل نداشتیم و در کنار این‌ها ناوگان مسافربری وارد بخش‌های دیگر شد؛ درواقع ناوگانی که بخش صنعت و کارخانه‌ها از روش‌هایی مانند واردات و تولید داخل تأمین می‌کرد، به دلیل مشکلات مختلف از طریق ظرفیت ناوگان مسافربری جاده‌ای تأمین شده است.»
دوهزار ناوگان وارد می‌شود
صلواتی خاطرنشان می‌کند: «ناوگان‌های مسافربری فرسوده‌شده و تعمیرات ناوگان‌ها افزایش‌یافته است؛ بسیاری از ناوگان‌ها نیز به دلیل هزینه‌های گزاف تعمیرات زمین‌گیر شده‌اند. تمامی این شرایط دست‌به‌دست هم داده است تا با کمبود ناوگان در کشور مواجه شویم.»
او خاطرنشان می‌کند: «در سه‌ماهه اول سال با توجه به‌تناسب عرضه و تقاضا، مشکل خاصی در خدمات‌رسانی به مسافران وجود نداشت؛ ولی با شروع فصل تابستان و با افزایش تقاضای سفر، مشکل کمبود عرضه ناوگان عیان شده است و برای رفع این مشکلات هیئت محترم وزیران با واردات دوهزار ناوگان با سقف پنج سال کارکرد موافقت کرده است که امیدواریم با رفع موانع و ارائه تسهیلات مناسب این مهم محقق شود و با ورود ناوگان‌های جدید به چرخه حمل‌ونقل جاده‌ای، کیفیت خدمات‌رسانی به مردم افزایش پیدا کند.»
