به گزارش اصفهان زیبا؛ از آنجا که ماه محرم پیوندی دیرینه و ناگسستنی با امام حسین (ع) دارد؛ درصدد پاسخدادن به پرسشی هستیم که هر سال در ماه محرم در ذهن برخی از افراد شکل میگیرد.
پرسش این است که چرا اکثر افراد در زمان امام حسین (ع) خصوصا مردم کوفه، در مقابل حضرت شمشیر کشیدند و یا بیتفاوت بودند و سکوت کردند؟ ریشه مشکل از کجاست؟
اولا: مشکل اساسی انسانها در عدمپذیرش ایمان به خدا، منحصر به زمان امام حسین (ع) نیست، بلکه نافرمانی از خدا همواره در طول تاریخ از عدم عقلانیت نشئت میگیرد.
آیات الهی از جمله آیه ۱۰۰ سوره یونس بر این امر مهم اشاره دارد: «وَ مَا کاَنَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ یجَْعَلُ الرِّجْسَ عَلی الَّذِینَ لَا یعْقِلُون»؛ هیچکس نمیتواند ایمان بیاورد، جز به خواست خدا [و توفیق و یاری و هدایت او] و خداوند، پلیدی (کفر و گناه) را بر کسانی قرار میدهد که نمیاندیشند.
در روایات نیز، از جمله خطبه یک نهجالبلاغه، مهمترین رسالت انبیا در قبال ما انسانها بیدارکردن عقل و رساندن ماده مفید برای رشد و تکامل عقل ذکر شده است.
«فبَعَثَ فیهِم رُسُلَهُ و واتَرَ إلَیهِم أنبیاءهُ؛ لِیستَأدُوهُم مِیثاقَ فِطرَتِهِ و… و یثیروا لَهُم دَفائنَ العُقولِ»؛ پس پیامبران را به میانشان بفرستاد. پیامبران از پی یکدیگر بیامدند تا از مردم بخواهند که آن عهد را که خلقتشان بر آن سرشته شده، به جای آرند و… خردهاشان را که در پرده غفلت، مستور گشته، برانگیزند.
خدای متعال انبیای الهی را از این جهت، یکی پس از دیگری ارسال کرد تا انسانها را به فطرتشان برگردانند و دفائن عقول را استخراج کنند.
پیامبران با ارائه ماده مفید برای رشد عقل که همان آگاهی است و مصداق بارز آن، یعنی همان معارف و موعظههایی که توسط انبیا و اوصیای آنها به پیروانشان ارائه میشود، به بیداری عقل انسان مبادرت ورزیدند.
راهکار امام حسین علیهالسلام نیز در نهضت عاشورا جهت بیداری عقول، بازکردن باب گفتوگو و بیان موعظههای حکیمانه بود.
ثانیا: رابطه بین عقل و وحی، رابطه بین چشم و خورشید است. وجود خورشید در آسمان و بستهبودن چشم افراد، باعث میشود تا شخص هیچ بهرهای از نور خورشید نبرد و بالعکس در صورت عدم خورشید درحالی که چشمهای افراد بدون هیچ مشکلی باز باشند نیز عدمکارآیی چشم را نتیجه خواهد داد.
در زمان امام حسین علیهالسلام نیز هرچند وجود خورشید و چراغ هدایت در جامعه به صورت آشکار بود؛ ولی چشمهای بسته مخاطبان امام، سبب شد خورشید را نادیده انگارند و از مسیر هدایت منحرف شوند.
و این نادیدهانگاری خورشید هدایت به سبب عدم تعقل ناشی از آلودگیهای درونی آنها بود و از آن جمله آلودگیها میتوان به پرشدن شکمهای آنها از حرام اشاره کرد.
همچنانکه امام جامعه وظیفه بیداری عقل را برعهده دارد، حکومت اسلامی نیز در زمان غیبت امام در قبال عقلانیت مردم جامعه وظیفه دارد در برخورد با پدیدههایی که چراغ عقل را خاموش میکنند، تلاش و برنامهریزی کرده و با تمام ضدعقلهایی که در جامعه وجود دارد مبارزه کند.
از جمله این امور میتوان موارد زیر را نام برد:
۱. مبارزه باجریانها و فرقههایی که خرافهگرایی و بدعتهای دینی را در جامعه گسترش میدهند.
۲. ایجاد بسترها و زمینههایی برای گفتوگو، ابهامزدایی، تناقضزدایی، ایجاد رابطه، ایجاد مکانهایی برای گرفتن پاسخ پرسش در امنیت کامل
۳. جلوگیری از فرهنگهای وارداتی، مدها، سبکهای مغایر مسائل دینی و … .