وقتی تعریفهای مختلف شهرسازی را از گذر میخوانی کارکردهای مهمی برای گذرها تعریف شده و بر نقش مهم آنها در محلهها تأکید شده است. اما در خصوص گذر حاجآقا نجفی و بررسی بهتر گذرها به سراغ منصوره مهرهکش کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری دانشگاه هنر اصفهان رفتم و از او خواستم تا این موضوع را بهتر توضیح دهد.
در کنار مسجد شیخ لطفالله و دیوارهای نمکشیده آن، کوچهای باریک است که بهزحمت یک ماشین میتواند پارک کند. خانههای کاهگلی و گاهی مخروبه در اطراف مسجد نشان از قدمت و البته خالی شدن محله از سکنه میدهد؛ بافتی تاریخی که بهمرورزمان نهتنها احیا نشده، بلکه به فراموشی سپرده شده است.
چندسالی است که اصفهان و معضلاتی که یکبهیک خود را در پهنه این شهرستان نشان میدهند، برای بسیاری از متفکران و اصفهاناندیشان پرسشهای اساسی را به وجود آورده است؛ اینکه «مسیر شکوفایی اصفهان از کجا منحرف شده است؟»، «چه عواملی را باید علت وضعیت فعلی دانست؟» و «چه باید کرد؟»
امروز اما بعد از گذشت سالها وقتی در ترافیک سرسامآور خیابانها گیر میافتم و تکسرنشینها را میبینم، افسوسی جانکاه به جانم میافتد که پس این همه فرهنگسازی چه شد؟ اما بااینحال وقتی چشمم به ایستگاههای شلوغ میافتد به خودم امیدوار میشوم که هنوز رغبتی وجود دارد و مردم حملونقل عمومی را ترجیح میدهند، اگر سریع ،بهموقع و زود برسد.
کمالالدین اسماعیل بن جمالالدین عبدالرزاق اصفهانی تنها چهره مشهور اصفهانی است که نامش بر دو خیابان اصفهان نقش بسته و باوجودآنکه مقبرهاش در اصفهان است، کمتر در میان مردم اصفهان شناخته شده؛ گویی زمانه پرنشیب و فراز این شاعر پس از درگذشت او نیز همچنان با نامش گره خورده است.
میرسیدعلی جناب از نخستین کسانی است که شناخت اصفهان را محور فعالیتهای خود قرار میدهد. میرسیدعلی جناب، نویسنده کتاب «الاصفهان» است. در این گزارش میخواهیم نگاهی به توصیفات او درباره خصوصیات اخلاقی مردم اصفهان داشته باشیم.
آدمهای باسابقه و قدیمی در محلهها آنقدرها هم که فکر میکنید، اثرگذاری مثبت ندارند. بعضی از آنها خیلی وقتها خودشان را اختیاردار محله میدانند و جلوی خیلی از اتفاقهای خوب و حتی رشد آدمهای محله را میگیرند… .
موضوع «روایتها و قصههای شهر» بهعنوان یک پارادایم و نگاهی نو در موضوع توسعه شهری و همچنین حفاظت از بافتهای تاریخی در جهان مطرح است و عملا میتواند معنا را به شهر برگرداند و موجب توسعه شهری شود.
خیلی از مردم اصفهان پیشبینی نمیکردند که شهرک تازهسازی که آن سالها داشت آرامآرام در فاصله میان شهر بهارستان تا میدان آزادی قد علم میکرد و بعدها «سپاهانشهر» نام گرفت، روزی شاهد چنین رشد و رونقی باشد.
امروز درحالیکه حتی یک نوجوان 10 ساله هم از ارزش و اهمیت آثار تاریخی باخبر است، بسیاری از مدیران و متولیان شهری، توسعه شهر و ساختوسازهای عمرانی را به نگهداری و صیانت از بافت تاریخی ترجیح میدهند.
اینکه یک مدیر شهری رؤیاهای شیرینی برای شهر در سر داشته باشد و برای تحققشان تلاش کند، نهتنها مذموم نیست، بلکه مطلوب هم هست. اما قبل از اینکه برای تحقق تکتک این رؤیاها و برنامهها دستبهکار شود، بد نیست خودش را با سؤالات مختلفی به چالش بکشد.
طی دهههای اخیر طرحهای مختلف و متنوعی در زمینه ایجاد ساختارهای شهری از سوی شهرسازان و متولیان اداره شهرها در جهان ارائه شده است.