یک میلیارد تومان برابر با حقوق بیش از 220 ماه یک کارگر است؛ ولی در بازار مسکن شهر اصفهان بودجه زیادی نیست. در نتیجه آپارتمان‌های کمتر از یک میلیارد تومان شهر اصفهان از نظر امکانات به حداقل‌ها مجهز شده‌اند. متراژ پایین، عمر بالا، تعداد خواب کم و در بسیاری از مشاهدات نیاز به ترمیم پیش از سکونت از جمله مشخصات آپارتمان‌های کمتر از یک میلیارد تومان اصفهان هستند.
زیر میلیاردی‌های پاییز
آپارتمانی 74 مترمربعی و 10 سال ساخت با قیمت 950 میلیون تومان در شهرک کاوه، آپارتمانی 75 مترمربعی و 15 سال ساخت با قیمت 700 میلیون تومان در شهرک ولیعصر و آپارتمانی 75 مترمربعی و 15 سال ساخت با قیمت 700 میلیون تومان در محله مدرس از جمله آپارتمان‌های فروشی اصفهان با قیمت کمتر از یک میلیارد تومان هستند. این آپارتمان‌ها در بیشتر مشاهدات ویژگی‌هایی شبیه به هم دارند. برای مثال متراژ آن‌ها به 90 مترمربع نمی‌رسد و در تعدادی از محله‌ها کمتر از 60 مترمربع است. امروز آپارتمان‌های زیادی با متراژ 45 یا 55 مترمربعی در شهر اصفهان معامله می‌شود. عمر بنا نیز دیگر مشخصه این آپارتمان‌هاست.
آپارتمان‌های کمتر از یک میلیارد تومان در بیشتر مشاهدات عمری بالاتر از 10 سال دارند و بسیاری از آن‌ها باید به صورت گسترده ترمیم شوند. نقاشی سقف و دیوارها، کناف، ترمیم شیرآلات و سیستم گرمایشی یا سرمایشی از جمله هزینه‌های اولیه در این آپارتمان‌هاست. در بازار مسکن اصفهان افراد این آپارتمان‌ها را زیر قیمت می‌خرند، به صورت کامل‌ترمیم می‌کنند و سپس با قیمت بالاتر می‌فروشند. ترمیم این آپارتمان‌ها به یک شغل در بازار مسکن تبدیل شده‌است. خریدار نیز باید در گام اول داخل آپارتمان را با صرف بودجه‌ای چند ده میلیون تومانی‌ترمیم کنند.
این آپارتمان‌ها به طور معمول تک‌خوابه هستند، بخش کمی از آن‌ها دو عدد اتاق خواب دارند و در موارد نادری تعداد خواب‌ها بیشتر است. از نظر طبقه قرارگیری رابطه آماری قابل تعریفی ندارد؛ ولی در موارد زیادی آپارتمان‌های کمتر از یک میلیارد تومان نیمه دوم سال زیرزمین ساختمان‌ها قرار گرفته‌اند.
سهم زیر میلیاردی‌ها از بازار مسکن اصفهان
بررسی‌های آماری و میدانی نشان می‌دهد تعداد آپارتمان‌های شهر با قیمت کمتر از یک میلیارد تومان در نیمه دوم سال افزایش یافته است. امروز خریداران برای انتخاب یک آپارتمان با قیمتی کمتر از یک میلیارد تومان دست بازتری نسبت به نیمه اول سال دارند؛ ولی آیا این به معنای کاهش قیمت مسکن است؟ نوروزانی فعال بازار مسکن اصفهان می‌گوید: «افزایش آپارتمان‌های زیر میلیاردی به دو دلیل است؛ اول اینکه فروشنده در بازار مسکن با افزایش همراه است.» بررسی‌ها نشان می‌دهد تعدادی از آپارتمان‌های زیر میلیاردی امروز، چهار سال قبل کمتر از 150 میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شد و حالا پس از رشد قیمتی سنگین مالکان به فکر فروش آن‌ها افتاده‌اند. نوروزانی درباره دلیل دوم افزایش عرضه در این بازار می‌گوید: «بخش زیادی از آپارتمان‌های شهر بین یک میلیارد تا یک میلیارد و 200 میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شدند، با کاهش تقاضا مالکان کمی تخفیف می‌دهند و در نتیجه قیمت این آپارتمان‌ها از کانال میلیاردی خارج شد.»
قیمت آپارتمان یک میلیارد و 100میلیون تومانی با تخفیف 10 تا 20 درصدی به ترتیب برابر با 990 و 880 میلیون تومان می‌شود. به تعبیر فعالان بازار مسکن اصفهان یکی از دلایل افزایش عرضه آپارتمان زیر میلیاردی در شهر همین موضوع است و اگر روند رکود همچنان ادامه‌دار باشد، احتمال کاهش قیمت مسکن وجود دارد. نوروزانی در این‌باره می‌گوید: «بخشی از فروشنده‌ها هنوز قیمت ملک خود را کاهش نداده‌اند؛ ولی اگر تقاضا این‌گونه پایین باشد و آن‌ها هم 10 تا 20 درصد قیمت پیشنهادی را پایین بیاورند، آپارتمان‌های زیر میلیاردی بازار افزایش چشمگیری پیدا می‌کنند.»
