آرشیو سرویس فرناز کلباسی
راه‌گُم‌کردگانِ تاریخ!
شاید اگر شهر اصفهان روزگاری در زمره شهرهای مهم جهان قرار نگرفته بود، شاید اگر میزبان تمدنی باشکوه که نقطه اوجش در عهد صفوی است، نمی‌شد و شاید اگر نامش به عنوان شهری مبدع و مولف در زمینه‌های مختلف معماری، فرهنگ، هنر، علم و… در میان شهرهای مهم جهان قرار نمی‌گرفت، امروز از تماشای مشکلات و معضلات بزرگی که گریبان آن را گرفته کمتر اندوهناک می‌شدیم! اما همه این‌ها در حالی است که شهر اصفهان، میراث‌دارِ الگوهای کارگشا و خلاقانه در زمینه‌های شهرسازی و مدیریت شهری است و با این‌حال امروز در چنگ بحران‌هایی گرفتار شده که پیش‌بینی وقوع آنها و ارائه راهکارهایی برای حل آنها از سوی گذشتگان شده و از سوی نسل‌های بعدی نادیده گرفته شده است.
دلبرانه‌های اصفهان برای جهانیان
دلایل شکوفایی تمدن اصفهان در عصر صفویه، میزان الگوبرداری صحیح مدیریت شهری اصفهان در دهه‌های اخیر از راهکارهای صفویان برای اداره شهر، ضرورت پرهیز از انجماد، وادادگی و تقلید درباره تحولات جهان و تلاش برای ابداع تـمــدن نــویــن در اصــفـهـان، بـررســـی ظـرفـیـت‌هــای تـعـامل بــا شهـرهــای خواهرخوانده برای افزایش دستاوردهای میان‌شهری، نگاهی به موانع و کاستی‌های موجود در زمینه بهره‌مندی از ظرفیت ارتباط با خواهرخوانده‌ها، نقش دیپلماسی شهری در حل معضلات زیست‌محیطی اصفهان و… از جمله موضوع‌هایی بود که در نشست «ظرفیت‌های بین‌المللی و تمدنی اصفهان» با حضور علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان و امیرمسعود شهرام‌نیا، دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان، بررسی شد.
توسعه شهر به چه قیمتی؟
اگر نگوییم همه، اما غالب مدیران و کارگزاران یک شهر، رویای رشد و توسعه شهرشان را در سر دارند. به همین دلیل هم از ابتدای در دست گرفتن مسئولیت‌ها به فکر تدوین برنامه‌های قابل اجرا، بسترسازی‌های لازم برای اجرای ایده‌های تازه و اجرای دقیق و درست مصوبات و طرح‌های تصویب شده‌ای هستند که تلاش شده از معبر تاییدها و تصویب‌های کارشناسانه و تخصصی عبور کند و در نهایت بیشترین و بهترین ثمره را برای رشد و توسعه شهر به‌دنبال داشته باشد.
رؤیاهایی شیرین برای اصفهان!
«برای اصفهان چه رؤیاهایی در سر دارید؟» این پرسش را می‌توان از هر شهروند اصفهانی پرسید و از او خواست تا آنچه را برای شهرش در ذهن می‌پروراند، با دیگران در میان بگذارد. همین ایده به ظاهر ساده که البته از دلش ده‌ها و شاید صدها راهکار برای ارتقای کیفیت شهر اصفهان از جنبه‌های مختلف بیرون می‌آید، مبنای شکل‌گیری سلسله‌نشست‌هایی با نام «رؤیای اصفهان» شده که نخستین گردهمایی‌اش در عصر پاییزی هشتم مهر برگزار شد. برنامه‌ای که «مهدی ژیانپور»، «علی‌اکبر بقایی» و «محمود فروزبخش» سه تن از فعالان فرهنگی شهر اصفهان را در جایگاه رؤیاپردازی قرار داد و از آنها خواست تا از رؤیاهایشان برای اصفهان بگویند. مشروح گفته‌ها و شنیده‌های حاضران در این نـشـسـت را در ادامه می‌خوانید.
خیابانی بلاتکلیف در قلب اصفهان
بعضی از خیابان‌های شهر اصفهان را باید خیابان‌های «بلاتکلیف» نامید! می‌پرسید چرا؟ به این دلیل که این خیابان‌ها به‌مرورزمان کاربری‌های متنوع و گاه متضادی پیدا کرده‌اند که آنها را با ساختار و هویت اولیه‌شان تا حد زیادی بیگانه کرده است. مثالی که برای چنین خیابان‌هایی می‌توان زد، شاید یکی خیابان شمس‌آبادی و دیگری خیابان آیت‌الله کاشانی باشد. دو خیابان با سابقه تاریخی قابل‌توجه که به‌مرورزمان کاربری‌های تازه‌ای پیدا کرده و شکل و شمایل امروزشان در تضاد با هویت و بافت قدیمی‌شان قرار گرفته است. تضادی نامطلوب که شهروندان یا گردشگران را از همان نخستین مواجهه با خیابان دچار احساس بلاتکلیفی می‌کند.
ای شهر، مرا ببین!
چندروز قبل در یکی از صفحه‌های فضای مجازی مطلبی به دستم رسید که خواندنش بهانه‌ای برای تهیه پرونده‌ای شد که در «بلدیه» این شماره مقابل نگاهتان است. مطلب برگرفته از خاطره هم‌وطنی بود که تجربه سکونتش در یکی از شهرهای کشوری اروپایی را بیان می‌کرد. او روایت کرده بود که درست از فردای روز سکونتش در آن شهر، به‌صورت تلفنی به ساختمان شهرداری دعوت‌شده و ضمن تکریم و خوشامدگویی و تشکر از حسن انتخابش برای سکونت در چنین شهری، چندساعتی درباره جزئیات زندگی در آن شهر با او صبحت شده است.
شهری بر بستر آسمان
مدیریت هوشمندانه شهر هوشمند!
حتماً برایتان پیش آمده که هنگام مواجه با شهرهای بزرگ جهان از خودتان بپرسید این شهرها چطور اداره می‌شوند؟ به‌خصوص اگر نحوه مدیریت شهر منجر به شکل‌گیری سیستمی منظم و کارآمد شده باشد و شرایطی قابل‌قبول را برای شهروندان مهیا کرده باشد. تا آنجا که کیفیت زندگی در شهر روزبه‌روز افزایش‌یافته و از آسیب‌ها و نتایج منفی شهرنشینی کاسته است. واقعیت این است که اداره یک شهر بزرگ یا کلان‌شهر نه امری ساده و نه دشوار است! می‌پرسید چطور؟ در چند دهه اخیر سیستم‌های نرم‌افزاری بسیار متنوعی برای اداره شهرها ارائه‌شده و گام‌های مؤثری در راستای مدیریت شهر با استفاده از ظرفیت‌های موجود برداشته است.
عطرِ شهر!
یا به این فکر کرده‌اید که «بوها» و «عطرها» هم می‌توانند در تداعی حس و حال بعضی از مکان‌های شهر به ما کمک کنند؟ این حس دل‌نشین را داشته‌اید که با استشمام بویی خاص، ذهنتان به گوشه‌ای از شهر پر بکشد و تجربه‌ای که در آن مکان از سر گذرانده‌اید، برایتان زنده شود؟ ماجرا از این قرار است که مواجهه انسان با شهر، از طریق حواس پنجگانه‌اش شکل می‌گیرد. مولفه‌هایی که آدمی در شهر می‌بیند، صداهایی که می‌شنود، اجزایی که لمس می‌کند و طعم‌ها و مزه‌هایی که می‌چشد هر کدام به سهم خود نقشی در میزان و نوع شناخت او از شهر دارند.
ماجرای نام‌ها
یکی از مسائلی که این روزها در فضای مجازی واکنش‌های مختلفی را از سوی برخی از شهروندان اصفهانی برانگیخته، مسئله تعیین نام جدید برای چند مکان در شهر اصفهان است. نام‌هایی بر اساس بـرخــی از شـنــاخـته‌شده‌ترین رشته‌های صنایع‌دستی اصفهان مانند ارسی‌سازی، قلمکار، فرش، میناسازی، ملیله و… که حالا بر تابلوی چند چهارراه، پل، خیابان و… قرار گرفته‌اند. اینکه تعیین نام‌های جدید بر چه اساسی بوده و چرا این‌همه واکنش از سوی کاربران فضای مجازی به دنبال داشته، موضوعی است که دستمایه این گزارش قرارگرفته است. در این گزارش همچنین نظرات برخی از شــهـروندان اصـفـهـانــی را درایـن‌بـاره می‌خوانید.
شهرهایی برای مردم
«دوران شیوع بیماری کرونا فرصت بســـیــار مــنــاسبــی بود تا کشورهای توسعه‌یافته جهان سیاست‌های خود درزمینه کاهش استفاده از خودروی شخصی در شهرها را نهادینه کنند؛ چراکه مردم به‌ناچار رغبتی به استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند مترو، اتوبوس، تراموا و… نشان ندادند؛ بنابراین یا باید به استفاده از خودروی شخصی فکر می‌کردند یا دوچرخه. اما مدیریت شهری در این شهرها برنامه‌هایی را تدوین کرد که فرهنگ استفاده از دوچرخه یا پیاده‌روی جایگزین خودروی شخصی شود.» این‌ها بخشی از سخنان«مهدی حسن‌زاده»،مشاور توسعه حمل‌ونقل پاک، در اولین کنفرانس ملی «شهرهایی برای مردم» است که در روزهای 5 و 6 مردادماه از سوی اداره مطالعات و پژوهش شهرداری رشت با مشارکت دانــشـگاه گیلان بـــرگــزار شد. شرح بخش‌هایی از این کنفرانس را در ادامه می‌خوانید.
اصفهان شهری برای کودکان
معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان از برگزاری مانور خیابانی «شهری برای کودکان» در راستای اجرای طرح ها و برنامه های مصوب شهر دوستدار کودک در سطح شهر اصفهان خبر داد. سید احمد حسینی‌نیا در گفتگو با «اصفهان زیبا آنلاین» گفت: «در راستای اهداف و رنامه‌های مصوب شهر دوستدار کودک و با توجه به لزوم آگاهی‌بخشی به خانواده‌ها درخصوص حقوق کودک و ترویج فرهنگ رفتار با کودکان به‌عنوان بخش مهمی از جامعه، مانور خیابانی “شهری برای کودکان” طی 5 روز در سطح شهر برگزار می‌شود.»
سال اصفهان زیبا
