به گزارش اصفهان زیبا؛ تابستان آغاز شده و اولین ماه آن به نیمه رسیده است؛ فصلی که روزهای بلند و کشدارش جان میدهد برای رفتن به این کلاس و آن کلاس و تدارک برنامههای متعدد مثل رفتن به سفر یا بودن با خانواده و دوستان و آشنایان.
اوقات فراغت کودکان و نحوه استفاده درست، اما ممکن است با چالشهایی همراه باشد؛ برای مثال، برخی از خانوادهها منتظر رسیدن این فصل و فارغشدن کودکانشان از مدرسه هستند تا آنها را در لیست بلندبالایی از کلاسهای هنری و آموزشی و… ثبتنام کنند؛ درحالیکه برخی از خانوادههای دیگر از آن طرف بوم افتادهاند و ترجیح میدهند کودکان و نوجوانانشان در این ایام در خانه، خودشان را با ابزارهای دیجیتال و… سرگرم کنند.
دراینباره احمد پدرام، روانشناس، در گفتوگو با «اصفهان زیبا» با بیان اینکه خیلی از اوقات اصلا واژه اوقات فراغت بد معنی میشود، میگوید: «فراغت به معنای آرامش و آسایش و رهایی از هر مسئولیتی است که اتفاقا در خلال آن انسان به رشد معنوی و عاطفی و اجتماعی میرسد و ارتباطات بینفردی آن افزایش مییابد؛ این در حالی است که خیلی از والدین به دلیل داشتن رویکردهای خاص و عدم دانش و فهم کافی در ارتباط مؤثر با کودکان، برنامهریزی برای پرکردن اوقات فراغت را از خودشان ساقط میکنند و به گردن سازمانها میاندازند تا به فرزندان آنها مهارت آموزش بدهند.»
اوقات فراغت به برنامهریزی نیاز دارد
این روانشناس ادامه میدهد: درست است که دانشآموزان نیازمند یادگیری مهارت هستند؛ اما باید توجه داشت که اوقات فراغت به برنامهریزی نیاز دارد. ممکن است کودکی اوقات فراغت را بهرهمندشدن بیشتر از آغوش پدر و مادر یا بازیکردن با آنها بداند.
خیلی از والدین از این مسئولیت فرار میکنند و به دلیل مشغلههای مختلفی که دارند، ترجیح میدهند نام فرزندانشان را در کلاسهای گوناگون ثبتنام کنند؛ درحالیکه دوستداشتن و دوست داشته شدن در این کلاسها به نوجوانان و کودکان آموزش داده نمیشود؛ برای مثال، شاید کودکان تمایل داشته باشند در تابستان که اوقات فراغت زیادی دارند و از رفتن به مدرسه و نشستن بر سر کلاسهای درس فارغ هستند، همراه با پدر و مادر خود به باشگاه یا پارک بروند و از کنار آنها بودن لذت ببرند. همین هم سبب میشود ثبتنام بیش از حد آنها در کلاسهای تابستانی ذهن کودکان را مشغول کند و باعث ناآرامشدن آن شود.
به گفته این روانشناس، خانوادهها باید طوری برنامهریزی کنند که کودکشان علاوه بر اینکه در کنار آنهاست و از مصاحبت با آنها لذت میبرد، در کلاسهای هنری و آموزشی نیز شرکت کند و حرفه یا هنری هم بیاموزد؛ چون شرکت در این کلاسها باعث افزایش ارتباطهای میانفردی و همچنین رشد کودک در زمینههای مختلف
میشود.
به گفته او، کودکان و نوجوانان برای پرکردن اوقات فراغت خود باید حق انتخاب داشته باشند؛ مثلا کودکی خوشحال است که تابستان فرصت بیشتری برای در کنار خانواده بودن دارد؛ درحالیکه کودک دیگری تمایل دارد در این زمان در کلاسهای آموزشی و هنری شرکت کند.
اینطرف بام یا آنطرف بام؟
آنطور که این روانشناس میگوید: اوقات فراغت و نحوه صحیح بهرهبردن از آن، نیازمند برنامهریزی است؛ بهگونهای که بچهها بتوانند از این فرصت بهخوبی استفاده کنند و آن را به بطالت نگذرانند.
کودک نباید صرفا وقت خود را با آموزش ریاضی و فیزیک و… پر کند؛ بلکه برای رسیدن به رشد عاطفی و فردی نیاز دارد که در کلاسهای دیگری مثل موسیقی و زبان و شنا و… هم شرکت کند؛ رشدی که بخشی از آن توسط خانواده و بخش دیگر نیز با حضور کودکان در برنامههای مختلفی که سازمانهای متولی در نظر گرفتهاند، ایجاد میشود.
درحالیکه پدر و مادری که توان مدیریت خانواده را ندارند و از لحاظ عاطفی با یکدیگر نمیتوانند ارتباط مؤثری برقرار کنند، از مسئولیت تربیت فرزندان خود دوری میکنند و آنها را به عهده نمیگیرند؛ ضمن اینکه مشکلات معیشتی هم سبب شده است والدین اوقات زیادی را صرف کار کنند و دیگر فرصتی برای بودن با فرزندان خود نداشته باشند؛ برای همین مسئولیت تربیت و رشد کودک را به طور کامل به مدرس و سازمانهای دیگر میسپارند.
او با بیان اینکه البته شرکت در این کلاسها نباید بهصورت فشرده باشد و روح و روان کودکان را بیازارد، میگوید: «اگر کودکان اوقات زیادی از فراغت خود را در خانه سر میکنند، باید فضایی برای آنها فراهم شود تا بتوانند با اعضای خانواده خود ارتباط مؤثری پیدا کنند. افراطوتفریط در اوقات فراغت جایز نیست!»