به گزارش اصفهان زیبا؛ آنچه در ۱۳ آبان ۵۸ واقع شد، اقدامی پیش‌دستانه در جهت حفظ نظام نوپای جمهوری اسلامی از خطر دخالت بیگانگان بود. ملت ایران که تجربه کودتای ۲۸ مرداد و اخبار دخالت‌های آمریکا در کشورهایی مانند شیلی را در نظر داشت، اقدام اعتراضی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام را به‌عنوان نمادی از غرور ملی خود دانست و با حمایت بی‌سابقه این حرکت محدود را تبدیل به انقلابی فراتر از انقلاب اسلامی کرد.
اشغال لانه جاسوسی سبب شد تا تلاش‌های دولت آمریکا برای تقویت تجزیه‌طلبان و وابستگان به رژیم شاهنشاهی دچار ازهم‌گسیختگی شده و مرکز مدیریت و هدایت آن منهدم شود.
اما نکته دیگری که در این واقع کمتر به آن توجه شده، تکیه رهبر کبیر انقلاب بر نقش و مدیریت و رأی مردم است. پیروزی انقلاب در یک کشور زمان مناسبی است تا اقداماتی فراقانونی انجام شود و اکثر رهبران و مدیران نظام‌های انقلابی به بهانه اوضاع ناآرام کشور تا سال‌ها از تصویب قانون اساسی و انجام امور جاری بر اساس نظرات مردم و برگزاری انتخابات آزاد خودداری می‌کنند؛ اما رویه امام خمینی(ره) غیر از این بود.
ایشان با اعتماد به ملت ایران و با اطمینانی که داشتند، همواره اصرار به انجام امور بر اساس روال قانونی و متکی بر رأی مردم و پذیرش تبعات آن داشتند. حتی پس از پایان جنگ تحمیلی هم به صراحت اعلام کردند، برخی امور به علت فضای جنگ به‌صورت ویژه انجام شده است؛ اما از این پس باید بر اساس قانون انجام شود.
اشغال لانه جاسوسی و ورود جدی به درگیری با آمریکا نیز می‌توانست فرصتی باشد برای انجام اموری با تصمیم‌گیری ویژه و فراتر از قانون؛ اما رهبر کبیر انقلاب که مهم‌تر از هر امر دیگری نقش مردم را در اداره امور کشور خواهان بود، این مسئله را نیز در مسیر خواست عمومی مردم مدیریت و هدایت کردند.
گرچه امام خمینی(ره) در آغاز این حرکت و با تأیید آن مشروعیت این اقدام را افزون کردند؛ اما هم در سخنرانی‌ها و هم در اقدامات عملی خویش به اهمیت نظر و رأی مردم در چگونگی ادامه و مدیریت آن اصرار داشتند.
برای نمونه زمانی که نماینده پاپ ژان‌پل دوم برای میانجیگری و تقاضای آزادی گروگان‌ها با امام خمینی دیدار می‌کند، ایشان می‌فرمایند: «این را بدانند که مسئله، مسئله‌ای نیست که من بتوانم به شخصه حل کنم. ما بنای بر این نداریم که یک تحمیلی به ملتمان بکنیم و اسلام به ما اجازه نداده است که دیکتاتوری بکنیم. ما تابع آرای ملت هستیم. ملت ما هرطور رأی داد ما هم از آن‌ها تبعیت می‌کنیم. ما حق نداریم. خدای تبارک و تعالی به ما حق نداده است. پیغمبر اسلام به ما حق نداده است که ما به ملتمان یک چیزی را تحمیل بکنیم. بله؛ ممکن است گاهی وقت‌ها ما یک تقاضایی از آن‌ها بکنیم؛ تقاضای متواضعانه، تقاضایی که خادم یک ملت از ملت می‌کند؛ لکن اساس این است که مسئله دست من و امثال من نیست و دست ملت است و ملت پشتیبانی از این کار را اعلام کرده است؛ به طوری که اگر اطلاع داشته باشید، رادیوها که اعلام می‌کردند، کلیاتش را که اعلام می‌کردند، انسان را خسته می‌کردند از اعلام‌های متعددی که بود.» صحیفه امام، جلد 11، صفحه 34
این تأکید امام بر نظر مردم و مدخلیت رأی آن‌ها در اداره امور در سایر موضوعات نیز به چشم می‌خورد؛ اما در این نوشته تنها به تحلیل موضوع تسخیر سفارت آمریکا می‌پردازیم. در ادامه روند قضایا نیز امام از تصمیم‌گیری شخصی در موضوع استنکاف کرده و حتی مسئله را به نهادهایی مانند شورای انقلاب واگذار نکردند و پس از تشکیل مجلس شورای اسلامی در ۲۱ شهریور ۵۹ در پیامی، تعیین‌تکلیف گروگان‌ها را به نهاد منتخب مردم، یعنی مجلس شورای اسلامی محول کردند.
با آنکه تصمیم‌گیری در مجلس زمان زیادی را به خود اختصاص داد و با توجه به نوپابودن مجلس و بی‌تجربگی نمایندگان برخی فرصت‌ها نیز از دست رفت؛ اما اصرار امام خمینی(ره) بر نقش محوری مجلس به جهت تقویت بعد مردم‌سالاری نظام و زمینه‌سازی رشد سیاسی مدیران و نخبگان جامعه بود.
در آن شرایط استثنایی و در زمان اشغال بخشی از کشور ایران توسط دشمنان، با اوج‌گیری حرکت‌های تجزیه‌طلبانه، اصرار بر دخالت و اثرگذاری رأی مردم داشت و یکی از حساسیت‌های مهم بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورده بود.
در دوران کنونی نیز که نظام جمهوری اسلامی مراحل تثبیت خود را می‌گذراند، تقویت نقش نهادهای منتخب مردم از قبیل مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا، موجب تحکیم بیشتر پایه‌های نظام و تقویت رکن جمهوریت در کنار رکن اسلامیت خواهد بود.
