به گزارش اصفهان زیبا؛ بیش از چهارماه از آغاز جنگ غزه میگذرد. این جنگ تاکنون موجب کشتهشدن بیش از 28 هزار فلسطینی و زخمیشدن بیش از 70هزار تن دیگر شده است. البته که هزاران فلسطینی نیز در نتیجه بمبارانهای ارتش اسرائیل علیه بخشهای مختلف نوار غزه، زیر خروارها آوار هستند.
آمارهای رسمی حاکی از این است که جنگ غزه از نظر نرخ کشتار انسانهای غیرنظامی، مرگبارترین جنگ قرن بیستویکم بوده است. اکنون از هر 10 فلسطینی 9 نفر از بحران گرسنگی رنج میبرند و البته که بیش از 85درصد مردم غزه نیز از خانه و محل زندگی خود آواره شدهاند. حال در بحبوحه این همه چالش و بحران انسانی، اینکه شاهدیم رژیم اسرائیل از حمله گسترده به شهر رفح صحبت میکند، حقیقتا فاجعهبار است.
رفح که در جنوب نوار غزه واقع شده، در وضعیت کنونی میزبان هزاران آواره فلسطینی است. مسئلهای که تمرکز جمعیتی در این شهر را به نحو قابلتوجهی افزایش داده است؛ ازاینرو، هرگونه حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه، میتواند تبعات غیرقابل جبرانی را بهویژه از حیث مرگومیر و کشتار انسانهای بیگناه به همراه داشته باشد.
نتانیاهو نخستوزیر رژیم اسرائیل تهدید به حمله زمینی به نوار غزه کرده و البته که بهتازگی شاهد بمباران شدید این منطقه توسط اسرائیلیها نیز بودهایم.
چهار گزاره از حمله اسرائیل به شهر «رفح»
در تحلیل حمله احتمالی اسرائیل به شهر رفح، توجه به چهار گزاره از اهمیت فراوانی برخوردار است.
اولا این حمله میتواند سطح فشارها و انتقادات بینالمللی از رژیم اسرائیل و دولت آمریکا بهعنوان اصلیترین حامی بینالمللی آن را به نحو قابلتوجهی افزایش دهد؛ به بیان سادهتر، هرگونه حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه، فجایع انسانی بزرگی را خلق خواهد کرد که جدای از وارد آوردن فشارهای مستقیم بینالمللی به اسرائیل، دولت بایدن را با محدودیتهای بیشتری در زمینه تداوم حمایتهایش از غزه مواجه میسازد و درعینحال، مدارک تازهای را نیز در اختیار دیوان بینالمللی دادگستری قرار میدهد تا در قالب شکایت اخیر آفریقای جنوبی از اسرائیل به دیوان این نهاد بینالمللی، زمینههای گستردهتری را برای محکوم کردن اسرائیلیها در دست داشته باشد.
دیوان بینالمللی دادگستری اخیرا در قالب حکم موقت خود به اسرائیل اعلام کرده بود که باید ظرف یک ماه تمام اقدامات خود را که در زمینه مقابله با نسلکشی در نوار غزه انجام میشوند، گزارش دهد.
دوم اینکه به نظر میرسد رژیم اسرائیل با چالشهای جدی و عدیدهای از حیث مواجهشدن با نیروهای مقاومت فلسطین در شهر راهبردی رفح نیز روبهرو خواهد شد.
نتانیاهو اخیرا از حضور چهار گردان حماس در شهر رفح خبر داده و دستیابی به موفقیت نظامی در این شهر را بسیار سخت توصیف کرده است.
در این راستا، حماس نیز تأکید کرده که حمله زمینی به رفح به معنای پیشامد شگفتانههای مرگبار برای اسرائیل خواهد بود که سطح و گستره بعضی از آنها حتی قابلمقایسه با عملیات هفتم اکتبر خواهد بود. ازاینرو، فکر میکنم اینطور نیست که اسرائیلیها از موضع قدرت بخواهند به رفح حمله کنند؛ بلکه برعکس آنها نیز تشویشها و نگرانیهای گستردهای در این رابطه دارند.
در این زمینه باید توجه داشته باشیم که در مدت اخیر سطح فشارهای داخلی علیه نتانیاهو و دولتش نیز به نحو قابلتوجهی افزایش یافته و در این شرایط که اسرائیل از انسجام داخلی برخودرا نیست، حمله آن به رفح میتواند یک خودکشی بزرگ برای این رژیم تلقی شود.
نکته سوم اینکه حمله اسرائیل به شهر رفح از همین حالا با واکنشهای منفی گستردهای در میان کشورهای عربی نیز روبهرو شده است؛ بهعنوانمثال، دولت مصر بهصراحت اعلام کرده که اگر اسرائیل به رفح حمله زمینی کند، مصر پیمان کمپ دیوید و توافق صلح با اسرائیل را به حالت تعلیق درخواهد آورد. اردن نیز مواضع مشابهی را اتخاذ کرده است.
عربستان اخیرا در بیانیهای تأکید کرده که هرچه سریعتر جنگ علیه نوار غزه باید خاتمه یابد و از گسترش هر چه بیشتر جنگ و کشتار انسانهای بیگناه بایستی جلوگیری شود؛ ازاینرو، حمله اسرائیل به رفح میتواند سطح تنشهای منطقهای را نیز به نحو قابلتوجهی افزایش دهد.
اینکه اسرائیل نوار مرزی نوار غزه با مصر را بخواهد در کنترل خود بگیرد، بههیچعنوان مسئلهای نیست که کشورهایی نظیر مصر یا اردن نسبت به آن بیتفاوت باشند. البته کلیت کشورهای منطقه نیز این امر را بهمثابه تهدیدی بزرگ در نظر میگیرند که در نوع خود در ادامه راه میتواند ارائهدهنده پالسهای توأم با تهدید و خطر علیه آنها از سوی اسرائیلیها باشد.
درنهایت چهارم اینکه حمله زمینی اسرائیل به رفح، بهطور خاص برای دولت بایدن و سازوکارهای حکمرانی در آمریکا که حمایتهای صریحی را از اسرائیل از ابتدای جنگ غزه ارائه کردهاند نیز با چالشهای جدی همراه است.
اساسا درک همین چالشها نیز بوده که سبب شده بهتازگی کنگره آمریکا کمک چند میلیارد دلاری این کشور به اسرائیل را به حالت تعلیق درآورد. بر اساس آنچه منابع خبری و آگاه اعلام کردهاند، اخیرا گفتوگوی تلفنی بایدن و نتانیاهو نیز بهشدت سرد و پرتنش بوده است.
اهمیت این بحث از آنجایی است که اساسا آمریکا تنها بازیگری است که به معنای واقعی کلمه میتواند در روند سیاستها و اقدامات میدانی اسرائیل اثرگذاری داشته باشد.
دولت بایدن به هیچ عنوان به صلاح نمیبیند که حمایت آن از اسرائیل در جریان جنگ غزه، صورتحساب سنگینی را روی دستش، آن هم در سالی که قرار است انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 آمریکا برگزار شود، بگذارد. البته باید توجه داشته باشیم که اسرائیل تاکنون تمامی توصیههای آمریکا در زمینه حملاتش به نوار غزه را نیز زیر پا گذاشته است و صرفا در حال استفاده از کارت آمریکا در جنگ غزه است.
معادلهای که برای آمریکا خسارت دارد و البته اسرائیلیها نیز بهصورت عامدانه سعی دارند از این وضعیت استفاده کنند تا زمینه را برای درگیری و تنشهای گستردهتر فراهم کنند. نفع اسرائیل هم در این است که با توسعه درگیریها، فضای تنفسی بیشتر و گستردهتری را برای بقای خود فراهم سازد.