به گزارش اصفهان زیبا؛ صحيفه‌ی سجاديه، اثر گرانمایه منسوب به حضرت سجاد علیه السلام و از خانواده قرآن و نهج‌البلاغه است. لذا به آن «أخت القرآن» نیز می‌گویند. شامل پنجاه و چهار دعاست و دربردارنده دقيق‌ترين مسائل توحيدی، عبادی، اخلاقی، اجتماعی، سياسی، اقتصادی و… است. صحيفه، برجسته‌ترين کتاب درخصوص دعاست و هيچ کتابی هم‌پایه و هم‌سنگ آن در قالب نیایش نیست.
با توجه به مسائل مبتلابه مردم در امور اقتصادی، موضوع رزق و روزی و کسب و کار در صحیفه سجادیه را برگزیدیم، به این امید که بیانات حضرت، پاسخ‌گوی بخشی از سؤالات مردم و گره‌گشای برخی از گرفتاری‌های اقتصادی آنان در این راستا باشد.
قسمت نوزدهم:
امام سجاد علیه السلام در فراز بیست‌و‌سه از دعای بیستم صحیفه فرموده‌اند: «فراز بیست‌و‌سه از دعای بیستم» «خدایا در امر هزینه مال و دارایی‌ام به من نشان ده راهی را که سالکش را به بر و نیکی هدایت کند.»
«بر» چیست؟
خداوند در توضیح «بر» چنین می‌فرماید: «نیکی آن است که کسی به خدا و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورد و مال خود را با وجودی که دوستش دارد به خویشاوندان، یتیمان، بینوایان و در راه ماندگان و در راه آزاد کردن بردگان بدهد. نماز را به پا دارد، زکات بدهد و آنان که چون عهد بندند، به عهد خود وفادار مانند و در سختی و زیان و به هنگام جنگ شکیبایی کنند.»
چنان که ملاحظه می‌کنیم، بر و نیکی مفهوم گسترده‌ای دارد. هم شامل عقاید بر حق می‌شود و هم شامل اخلاق و اعمال صالح. اما مقصود از «بر» در کلام امام، بر در عمل صالح است که خداوند آن را چنین بیان فرمود: انفاق و هزینه کردن مالی که دوست می‌دارید در راه‌هایی که ذکر شد.
البته عالی‌ترین مرتبه «بر» در این بخش اعطای مال براساس حب خداست؛ نه اینکه چون فعل انفاق را دوست می‌داریم، هزینه کنیم؛ چون صفت جود و سخاوتمندی را دوست می‌داریم، انفاق کنیم. یا چون به خویشان خود محبت می‌ورزیم، انفاق کنیم. اساس در اعطای مال فقط باید حب خدا باشد.
طبق کلام خداوند برای نیل به مقام ابرار در مسائل ملی افزون بر انفاق‌ها و هزینه‌کردن‌های مستحبی زکات واجب را نیز باید پرداخت. کسی به مقام ابرار می‌رسد که هم از آن انفاق مالی مستحب محروم نماند و هم این زکات واجب را بپردازد.
پس اگر کسی کمک‌های استحباب یا عاطفی داشت ولی حساب رسمی و سال شرعی نداشت، یا برعکس به همان حساب رسمی و شرعی اکتفا کرد و آن ملاحظات اخلاقی، عاطفی و استحبابی را نداشت، به مقام بالای ابرار نائل نمی‌شود. در تکمیل این بحث باید گفت با توجه به بخش آغازین آیه که با «بر» در عقیده و باورهای دینی ابرار شروع شده، می‌توان چنین نتیجه گرفت که قطعا هزینه کردن در مسیر تقویت اعتقادات و باورهای دینی خود و دیگران نیز از مصادیق انفاق‌های مستحب محسوب می‌شود. یا از اشاره به آنکه ابرار، نماز به پا می‌دارند، چنین بر می‌آید که هزینه کردن برای رونق یافتن اقامه نماز نیز از مصادیق انفاق‌های مستحب است.
