به گزارش اصفهان زیبا؛ در دنیای کنونی ما، موضوع‌هایی هست که ممکن است ما آن‌ها را با دنیای کودکان بی‌ربط و بیگانه قلمداد کنیم؛ ولی در عمل چنین نیست. مباحث اقتصادی از جمله این موضوع‌هاست که ما گاهی احساس می‌کنیم به کودکان و دنیای آن‌ها ارتباطی ندارد؛ اما اگر خوب دقت کنیم، می‌بینیم که کودکان هم برای گذراندن بهتر زندگی‌شان ناچارند بعضی چیزها را بدانند؛ اما باید برای فهم بهتر کودکان به زبان خودشان این مفاهیم را برایشان توضیح دهیم. یکی از مباحثی که در شرایط فعلی کشور به میزان چشمگیری بر اقتصاد و زندگی ما تأثیر می‌گذارد، مسئله تحریم است.
این واژه برای فرزندان ما حتی در سنین پایین به دلیل اینکه در ادبیات غیررسمی نیز زیاد تکرار می‌شود، واژه غریبه‌ای نیست؛ اما درک درست از این موضوع به تبیین از سوی والدین نیاز دارد؛ برای همین در ادامه به چگونگی تبیین تحریم و مسائل مرتبط با آن برای فرزندان می‌پردازیم.
تحریم چیست؟
تحریم در لغت به معنای غدغن‌کردن، بایکوت و ممنوع‌کردن است. این واژه در فقه به معنای حرام‌کردن است و در علم سیاست و اقتصاد به معنای قطع یا محدودکردن مناسبات تجارتی و سیاسی به‌عنوان اقدام تنبیهی توسط یک یا چند دولت علیه کشوری است که قوانین بین‌المللی را نقض کرده، مانند تحریم اقتصادی، تحریم سیاسی، تحریم تسلیحاتی و… .
تحریم یکی از ابزارهای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی دولت‌هاست تا بتوانند به‌واسطه فشار بر دولت‌ها یا کشور ثانویه به مقاصد موردنظرشان برسند. تحریم اصولا از سوی کشوری اعمال می‌شود که قدرت بیشتری دارد.
ایران امروز بارهاوبارها مورد تحریم کشورهای غربی قرار گرفته و آثار سوء آن در جامعه ملموس و نمایان بوده است.
شاید این مورد برای همه ما اتفاق افتاده باشد که برای تهیه یک وسیله به فروشگاهی مراجعه کرده‌ایم و با موجودنبودن یا قیمت بالای آن وسیله روبه‌رو شده‌ایم. وقتی علت آن را از فروشنده جویا می‌شویم، به ما می‌گویند که تحریم هستیم و فلان کالا ناموجود یا کمیاب و گران‌قیمت است.
حالا اگر کالای موردنظر یکی از اقلام موردنیاز بچه‌ها باشد و آن‌ها برای تهیه آن مصر باشند، چگونه می‌توانیم این موضوع را برایشان توضیح دهیم تا هم قانع شوند و هم برایشان قابل‌فهم باشد.
کودکان باید بدانند که همه احتیاج‌های ما در داخل کشور برآورده نمی‌شود و برای رفع بعضی از نیازهایمان ناچاریم با کشورهای دیگر رابطه برقرار کنیم. از طرفی هم ما کالا و خدماتی داخل کشورمان داریم که مردم سایر کشورهای جهان به آن نیاز دارند؛ ولی در کشور خودشان موجود نیست و باید آن را از ما تهیه کنند. به این کار تجارت می‌گویند که به دو قسمت صادرات و واردات تقسیم می‌شود.
در شرایط تحریم بعضی از کشورها در ایجاد رابطه اقتصادی با ما محدود می‌شوند و نمی‌توانند به مبادله بپردازند.
ضرورت توضیح مفهوم تحریم به کودکان
با تمام این توضیح‌ها ممکن است از خود بپرسید: اصلا چه ضرورتی دارد که چنین مفهومی را به کودکان توضیح دهیم؟!
ضرورت این نکته زمانی مشخص می‌شود که والدین با انبوه پرسش‌های فرزندانشان در چنین مواردی مواجه می‌شوند و نمی‌دانند چطور باید به این پرسش‌ها پاسخ دهند.
در حال حاضر با نیازسنجی از کودکان که در مؤسسات معتبر دنیا انجام می‌شود، مشخص شده که آموختن مفاهیم اقتصادی برای کودکان یک ضرورت است و تحریم هم از این قاعده مستثنا نیست. در کشور ما در چند سال اخیر فعالیت‌های فرهنگی بسیار خوبی در این زمینه شکل گرفته است. ساختن انیمیشن‌ها و تألیف کتاب‌های اقتصادی با این موضوع گویای این مطلب است که در این عرصه فعالیت‌های مؤثری شکل گرفته است.
نکته‌های مهم برای انتقال مفهوم تحریم به کودکان
اگر خانواده‌ای بخواهد درباره موضوع تحریم به کودک خود توضیح دهد، باید به نکته‌های زیر واقف باشد تا این موضوع به معنای واقعی در ذهن فرزندشان شکل بگیرد و دچار سوءبرداشت در این زمینه نشود.
در آموزش تحریم به کودکان نباید از موضع ضعف وارد شد؛ همواره باید به بچه‌ها یادآوری کنیم که تحریم یک عمل ناجوانمردانه و غیرقانونی است و کسی که تحریم می‌شود، ضعیف و محکوم به شکست نیست؛ بلکه می‌توان از دل این محدودیت، فرصت‌سازی کرد و قوی شد.
مردم ایران در برابر تحریم‌های مکرر و ناعادلانه آمریکا و اروپا ایستادگی و مقاومت کردند و توانستند موفقیت‌های بسیار زیادی در عرصه‌های گوناگون به‌دست بیاورند؛ مانند تحریم ایران در واردات بنزین که منجر به خودکفایی کشورمان درزمینه تولید بنزین شد یا در زمان شیوع ویروس کرونا با جلوگیری از دسترسی ایران به واکسن کووید۱۹ پزشکان و متخصصان ایرانی توانستند به فناوری ساخت واکسن دست پیدا کنند و نه‌تنها نیاز داخلی را برآورده کردند، بلکه توانستند در این عرصه صادرات هم داشته باشند.
امثال این موارد بسیار زیاد است و اهمیت بازکردن مفهوم تحریم برای بچه‌ها هم در همین مورد است که بدانند وقتی از تحریم کشور و کم یا قطع‌شدن رابطه آن با سایر کشورها حرف می‌زنیم، اینجا پایان کار نیست و نباید ناامید شد.
اگر کودکان با روحیه اقتصاد مقاومتی پرورش پیدا کنند، در آینده خواهیم دید که تحریم به‌طورکلی بی‌اثر خواهد شد. کودکانی که از سنین کم به فکر تولید و نوآوری باشند، قادر خواهند بود در آینده چرخ اقتصاد را به‌سوی پیشرفت بچرخانند و دیگر هیچ قدرتی نمی‌تواند با بازی‌های سیاسی مثل اعمال تحریم با آن‌ها مقابله کند.
واژه «اقتصاد مقاومتی»، راهکار ارزشمند و حکیمانه‌ای بود که رهبر انقلاب برای اولین‌بار آن را مطرح کردند و در دستورکار دولت و نهادهای اجرایی قرار دادند. سیاست بسیار کاربردی و راه‌گشای اقتصاد مقاومتی از دل تحریم جوانه زد؛ حال آنکه اگر روحیه سلطه‌پذیری بر مردم و مسئولان حاکم بود، هرگز موفقیت‌هایی که به دو مورد از آن‌ها نگاه گذرایی کردیم، حاصل نمی‌شد.
