اسفند به نیمه رسیده و تنها دو هفته دیگر به پایان سال باقی مانده است؛ اما هنوز خبر رسمی دررابطهبا تعیینتکلیف دستمزد کارگران منتشر نشده است و گمانهزنیها دراینباره همچنان ادامه دارد؛ اتفاقی که البته چندان دور از ذهن نبوده و چندین سال است که به روالی معمول، برای جامعه کارگری تبدیل شده است؛ این در حالی است که نشست شورایعالی کار باید 28 بهمن برگزار میشد، اما تا به امروز هنوز خبری از تشکیل آن و تعیین دستمزد کارگران برای سال 1402 نشده است.
بهتازگی، اما علی بابایی که رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی است، در گفتوگو با رسانهها علت این تأخیر را تغییر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهتبع آن جابهجاییهای صورتگرفته در سطح مدیران زیرمجموعههای این وزارتخانه دانسته و خبر داده است که در هفته جاری نشست تعیین دستمزد برگزار میشود. خبرهای غیررسمی حاکی از پیشنهاد افزایش 20درصدی حقوق کارگران از سوی دولت است، پیشنهادی که به گفته عباس عظیمی، رئیـس مجمع نمایندگان کارگران استان اصفهان، به «اصفهانزیبا» قطعا با مخالفتهای بسیاری از سوی نمایندگان جامعه کارگری روبهرو خواهد شد.
به گفته او، افزایش 20درصدی حقوق کارگران در سال آینده بههیچعنوان منطقی و قابلقبول نیست. او اما معتقد است که افزایش دستمزد کارگران مهم نیست؛ بلکه مسئله اساسی این است که تورم کنترل شود. وقتی تورم افزایش پیدا کند، افزایش حقوق کارگران نیز فایدهای نخواهد داشت؛ اما متأسفانه این قضیه سالبهسال دارد تکرار میشود و ثمری هم ندارد!
اسفند به نیمه رسید؛ اما هنوز خبری از تعیین دستمزد کارگران نیست. علل این تعلل چیست؟
متأسفانه تعیین حقوق سال آینده کارگران همچون سالهای دیگر به روزهای پایانی سال موکول شده است. هرساله برای تعیین دستمزد کارگران، جلسهای تشکیل میشود و رایزنیهایی صورت میگیرد؛ ولی نمایندههای دولت معمولا آن را طول میدهند تا آخر سال و زمانی که دیگر بودجه بسته میشود؛ حتی در برخی از سالها هفته آخر اسفند نیز دستمزد کارگران تعیینتکلیف شده است! در حال حاضر سهچهار دهه است که این مشکل وجود دارد و حل هم نمیشود؛ فقط سالبهسال، قدرت خرید کارگران کمتر و سفرشان کوچکتر میشود. هرسال دستمزد را بر مبنای تورم همان سال، تعیین میکنند و نه بر اساس تورم سال آینده؛ درحالیکه اکنون تورم قطعا بالای 100درصد است. آیا سال گذشته که حقوق کارگران 57درصد افزایش یافت، قدرت خرید آنها بالا رفت؟ یا اقداماتی که صورت گرفت، موجب کنترل تورم شد؟
یکی از استدلالهایی که مخالفان افزایش حقوق کارگران همواره مطرح میکنند این است که افزایش حقوق کارگران موجب افزایش تورم میشود. افزایش 57درصدی حقوق در سال جاری چه تأثیری بر تورم داشت؟ آیا به آن دامن زد؟
اصلا اینطور نیست. در شرایطی میتوان گفت که افزایش دستمزد باعث تورم میشود که تقاضا نسبت به عرضه افزایش پیدا کند. در هیچ کجای دنیا، افزایش حقوق کارگر نمیتواند موجب افزایش تورم شود. در سبد هزینههای کارفرما دستمزد کارگر بین 5 تا 7درصد را در گذشته به خود اختصاص میداد که اکنون و با افزایش حقوق، این میزان به 10درصد رسیده است و باقی هزینه مربوط به تأمین مواد اولیه، مصرف انرژی و… میشود. اتفاقا بسیاری از کارفرماهای نمونه بهدنبال افزایش حقوق کارگران خود هستند.
پس از افزایش 57درصدی حقوق کارگران پیشبینی میشد که بسیاری از کارفرمایان نیروهای خود را تعدیل کنند؛ درحالیکه ظاهرا این اتفاق نیفتاد و اتفاقا امسال جامعه کارگری با کاهش نیروی کمتری روبهرو شد. درست است؟
بله، دقیقا درست است. امسال با افزایش 57درصدی حقوق کارگران، اخراج و تعدیل حقوق تقریبا نصف شد؛ چراکه بسیاری از کارفرمایان به نیروی کار نیاز دارند؛ اما آنقدر حقوق و دستمزدها اندک و پایین است که اصلا کسی راغب نیست برایشان کار کند. خیلی از افراد، بهویژه آقایان ترجیح میدهند مشاغلی مثل راننده اسنپ بودن و… را انتخاب کنند؛ چون هم ساعت کار در اختیار خودشان است و هم درآمد بیشتری دارند. از سوی دیگر، دولت حتی تعهدات خود به بیمه تأمین اجتماعی را هم پرداخت نمیکند.
سال گذشته خط فقر برای یک خانواده چهارنفری در تهران 15میلیون تومان برآورد شد. خط فقر برای این خانواده در اصفهان چه میزان است؟ آیا خط فقر در کلانشهرها با یکدیگر متفاوت است؟
خیلی فرقی ندارد؛ مثلا سال گذشته خانوادهای را در ایلام مشاهده کردیم که باید درآمدش مشابه با درآمد یک خانواده تهرانی میبود تا میتوانست از عهده مخارج زندگیاش برآید. الان درآمد یک خانواده چهارنفری باید بین 20 تا 25میلیون تومان باشد تا بتواند از پس مخارج خود برآید؛ پس فرقی ندارد که کارگر در کدام شهر زندگی میکند!
نرخ پیشنهادی دولت برای افزایش حقوق کارگران چه میزان است؟
هنوز هیچچیزی مشخص نیست و آنچه هم مطرح شده، در حد حرف و پیشنهاد است. گفته میشود دولت فعلا پیشنهاد افزایش 20درصدی حقوق را مطرح کرده است؛ اما بعید میدانم با این میزان موافقت شود. مسلما مخالفتهای بسیاری با آن خواهد شد. در حال حاضر شرایط بهگونهای است که حتی افزایش 100درصدی حقوق هم نمیتواند کفاف خانوادهها را بدهد.
که این هم دورازذهن است!
بله، این کار را هرگز نخواهند کرد. متأسفانه جامعه کارگری همیشه مورد اجحاف قرار گرفته است؛ چراکه علاوه بر حقوق اندکی که دریافت میکند، باید مالیات نیز پرداخت کند.
پیشبینی شما چیست؟ فکر میکنید نهایتا میزان افزایش حقوق کارگران برای سال آینده چه میزان خواهد بود؟ آیا ممکن است همانند سال گذشته حقوق آنها با افزایش 50درصدی روبهرو شود؟
خیر، این میزان افزایش هم دورازذهن است. افزایش حقوق کمتر از این میزان باید باشد. افزایش 57درصدی حقوق در سال جاری هم اتفاقی رخ داد! البته افزایش دستمزد کارگران مهم نیست؛ مسئله اساسی این است که تورم کنترل شود. وقتی تورم افزایش پیدا کند، افزایش حقوق کارگران نیز فایدهای نخواهد داشت؛ اما متأسفانه این قضیه سالبهسال دارد تکرار میشود و ثمری هم ندارد!
نظرات اقای عظیمی بنظر چقدر خوب و کارشناسی بوده است الان با گذشت چندین ماه مشخص است که کاملا درست پیش بینی کرده بودند
پیش بینی درستی اقای عظیمی ارائه داده اند