امسال نرخ رهن و اجاره رکورد زد و قیمت ملک به طرز سرسامآوری افزایش یافت. حالا مالکان با صراحت اعلام میکنند که دیگر تعیینکننده قیمت رهن و اجاره نیستند؛ بلکه این صاحبخانهها هستند که حرفشان ملاک است و هر قیمتی که برای رهن، اجاره و فروش ملک اعلام میکنند، باید بیبروبرگرد اجرا شود. / اجاره
دیگر هیچ ضابطه و قاعده مشخصی برای تعیین ارزش ملک و قیمتگذاریها وجود ندارد. رهن و اجاره در تمام مناطق اصفهان افزایش یافته و آشفتهبازار اجارهبها تا جایی پیش رفته که بسیاری از مستأجران روانه حاشیه شهر شدهاند؛ چراکه از عهده پرداخت رهن و اجاره
برنمیآیند.
براساس دادههای مرکز آمار، ساکنان اصفهان در سال 1400 حدود 47درصد از هزینههای سالانهشان را برای تأمین مسکن صرف کردهاند و این در حالی است که هزینه یک واحد آپارتمان 75 متر در مناطق شهری کشور در سال 99 حدود 29 درصد هزینه خانوار را تشکیل داده
است!
بهطور معمول سهم هزینه مسکن در سبد هزینه خانوار در یک بازار مسکن غیرتورمی به زیر 30 درصد میرسد. باوجود این تفاسیر سهم 47درصدی هزینه مسکن در سبد هزینه خانوارهای اصفهانی حاکی از رشد افسارگسیخته قیمتها در بازار مسکن اصفهان دارد.
اعداد و ارقام دادههای رسمی نیز گویای وضعیت بغرنج اجارهبهاست. در کمال تأسف امسال تورم اجارهبها از تورم عمومی پیشی گرفته است تا جایی که براساس گزارش مرکز آمار تورم نقطهای در اجارهبهای مسکن غیرشخصی و ارزش اجاره مسکن شخصی بهطور مشابه در دیماه امسال نسبت به دیماه سال گذشته بیش از ۴۸ درصد افزایش یافته است.
قیمتگذاری ضابطه ندارد!
انتظارات تورمی مالکان بر رشد قیمت رهن و اجاره در بازار مسکن اصفهان دامن زده است.
اینطور که یکی از املاکیهای واقع در خیابان چمران اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: امسال نرخ رهن و اجاره بین 27 درصد تا 60 درصد بالانس داشت؛ البته قیمت رهن و اجاره دو الی سه سال است که توسط مالکان تعیین میشود و مشاوران املاک دخل و تصرفی در تعیین قیمتها ندارند.
این فعال بازار مسکن اذعان میکند: در یکسری شهرستانهای اصفهان مانند نجفآباد و شهرضا کارشناسان رسمی در ازای دریافت وجه براساس ارزش ملک و یکسری معیارهای دیگر نرخ رهن و اجاره را تعیین میکنند؛ ولی در اصفهان اینگونه نیست، بلکه مالکان براساس نیاز و تورمی که در سفره خودشان احساس میکنند قیمتگذاری میکنند.
این املاکی عنوان میکند: تقاضا برای رهن و اجاره در بازار وجود داشت؛ ولی امسال وضعیت اینگونه بود که مستأجران قراردادهایشان را با مالکان تمدید میکردند و با قیمتهایی که مالکان تعیین میکردند کنار میآمدند.
این فعال بازار مسکن اذعان میکند: به خاطر افزایش قیمت دلار عرضه ملک برای فروش کاهش یافت؛ ولی درمقابل تقاضا در بازار وجود داشت؛ الان هم که نرخ دلار کاهشی شده مالکها دست نگهداشتهاند و منتظرند که قیمت ملک به کدام سمتوسو میرود.
حرف مالک ملاک است!
دولت طی سه سال اخیر بهمنظور کمک به مستأجران برنامههایی همچون تعیین سقف برای اجارهبها را در نظر گرفت. بر اساس سقف اجارهبهای مسکن در تهران معادل 2 درصد، در کلانشهرها معادل با 20 درصد و در سایر استانها معادل با 15 درصد تعیین شد؛ اما تعیین حدمجاز برای اجارهبها هم نتوانست در جلوگیری از رشد قیمتها موفق عمل کند.
یکی از املاکیهای واقع در خیابان بزرگمهر اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: براساس قانون امسال باید نرخ اجاره 20 درصد افزایشی میشد؛ ولی صاحبخانهها قبول نمیکنند و هر رقمی که اعلام کنند، باید نرخ رهن و اجاره افزایش یابد.
این فعال بازار مسکن خاطرنشان میکند: حدود دو سال است که کاروکاسبی ما کساد است و درآمدی هم نداریم، امسال فروش ملک بهندرت انجام شد و تقاضا برای رهن و اجاره نیز نسبت به سال گذشته کاهش داشت.
این املاکی خاطرنشان میکند: برخی ملکها ارزش پایین دارند، ولی مالکان کوتاه نمیآیند و گران میفروشند؛ قبلا ما خودمان قیمتها را محاسبه میکردیم ولی الان مالکان تصمیم.گیر هستند و حرفمان را برای قیمتگذاری قبول ندارند.
این فعال بازار مسکن بیان میکند: یک ملک 50 متری در این منطقه حدود 3 میلیارد تومان به فروش میرسد. ارزش این ملک با قیمتی که مالک تعیین کرده همخوانی ندارد؛ ولی مالک اصرار دارد که با همین قیمت ملک به فروش برسد.
این املاکی میگوید: مالک اصرار دارد که نرخ رهن 400 میلیون و نرخ اجاره 8 میلیون باشد. مسلم است که مستأجر توان پرداخت ندارد.
نرخ اجاره مغازهها نیز افزایش یافته است. یک مغازه با قیمت 200میلیون رهن و 12 میلیون اجاره عرضه میشود و مالکان هم اصرار دارند که فقط با این قیمتها حاضر به رهن و اجاره میشوند.
املاکیها نقش میرزا بنویس دارند!
پیشتر در بنگاههای املاک حدومرزی برای رهن و اجاره در نظرگرفته میشد؛ ولی الان مالکان بههیچعنوان حاضر نیستند زیر بار قیمت تحمیلی بروند.
یکی از املاکیهای واقع در خیابان خاقانی اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: مالکان، کیلویی قیمت رهن و اجاره را تعیین میکنند و ما برای تعیین نرخها کارهای نیستیم؛ به عبارتی ما «میرزابنویس» هستیم و هرحرفی که مالک بزند باید به آن عمل کنیم؛ مگر اینکه مالک با مستأجر آشنا باشد و به خاطر این آشنایی به مستاجران تخفیف رهن و اجاره دهد.
این فعال بازار مسکن بیان میکند: در این منطقه یک ملک سهخوابه با 400 میلیون رهن و 25 میلیون تومان اجاره عرضه میشود.
او ادامه میدهد: امسال تقاضا برای رهن پایین بود و مالک و مستأجر بیشتر بین خودشان توافق میکردند که قراردادشان را تمدید نکنند و به خاطر اینکه حق کمیسیون نپردازند و هزینه ایاب و ذهاب نیز پرداخت نکنند، به هر نرخی که مالک اعلام کند رضایت میدهند و قراردادشان را تمدید میکنند.
این املاکی عنوان میکند: امسال وضعیت خریدوفروش ملک به این صورت بود که اگر مالکان نیاز به پول داشتند اقدام به عرضه ملک برای فروش میکردند؛ ولی درغیراین صورت اعلام میکردند که برای حفظ ارزش پولشان حاضر نیستند املاکشان را بفروشند.
این فعال بازار مسکن خاطرنشان میکند: همزمان با افزایش قیمت ملک عرضه برای فروش کاهش یافت. درمجموع کاروکاسبی ما طی دو سال گذشته کاهش یافت. دلیلش هم این است که نگراناند ارزش پولشان کاهش پیدا کند.