به گزارش اصفهان زیبا؛ حاشیه‌هایی که تا همین چند سال پیش، محل سکونت قشر پایین جامعه به شمار می‌آمد و به دلیل عدم برخورداری از منابع مختلف، کمتر کسی رغبت به زندگی در آن‌ها می‌کرد، حالا آرام‌آرام وسیع‌تر می‌شود و روز به روز به تعداد ساکنانش افزوده‌تر. آن‌ها که دیگر زیر بار گرانی زمین و افزایش سال به سال اجاره‌بها کمر خم کردهاند، توان زندگی در مناطق مرکزی و بالای شهر را ندارند و به همین خاطر هم چاره‌ای جز سرریز شدن به حاشیه شهر پیدا نمی‌کنند؛ حاشیه‌ای که البته نرخ اجاره و قیمت زمین در آن به گواه خیلی از صاحبان املاک و همچنین شهروندانی که در آن سکونت دارند، مثل قبل نیست و در سال‌های اخیر و با هجوم افراد به آن‌ها با افزایش چشمگیری مواجه شده‌اند.
از سوی دیگر، این فقط حاشیه‌شهرها نیستند که در چند سال اخیر، میزبان طبقه متوسط و پایین جامعه شده‌اند، بلکه خیلی از اصفهانی‌ها یا آن‌ها که در این شهر روز و روزگاری زندگی می‌کرده‌اند و به دلایل مختلف به این سرزمین کوچ کرده بودند، اکنون چمدان بسته و بار‌و‌بنه جمع کرده و شهرهای اطراف را برای زندگی انتخاب کردهاند؛ این موضوعی است که سیدمهدی حجازی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان در گفتوگو با «اصفهان‌زیبا» به آن اشاره می‌کند و دلیل عمده آن را هم گرانی و تورم می‌داند. به گفته او، به دلیل افزایش نرخ زمین و مسکن و همچنین رهن و اجاره‌بها بسیاری از افرادی که زمانی از شهرهای اطراف یا شهرهای اقماری و همچنین روستاها مهاجرت کرده بودند، درحال بازگشت به زادگاه یا شهرستان‌های اطراف اصفهان هستند.
شواهد و قرائن حاکی از این است که کوچ اصفهانی‌ها به مناطق حاشیه ای اصفهان و همچنین شهرهای حاشیه‌ای در سال‌های اخیر افزایش داشته است؛ افزایشی که به نظر می‌رسد صرفا مربوط به قشر پایین جامعه نیست و در طبقه متوسط هم دیده می‌شود. شما این مسئله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بله، این اتفاق درحال وقوع است و به دلیل افزایش نرخ زمین و مسکن و همچنین رهن و اجاره‌بها بسیاری از افرادی که زمانی از شهرهای اطراف یا شهرهای اقماری و همچنین روستاها مهاجرت کرده بودند، درحال بازگشت به زادگاه یا شهرستان‌های اطراف اصفهان هستند که شاید تا پیش از این نیز در آنجا زندگی نکرده‌اند. این مسئله واقعیتی غیرقابل انکار است. از سوی دیگر بسیاری از شهروندانی که به دلیل عدم برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی و رفاهی و… از شهر محل سکونت خود به اصفهان مهاجرت کرده بودند تا بتوانند از منابع و امکانات بیشتری برخوردار شوند، به دلیل گرانی مسکن و اجاره بها و… و همچنین اوضاع نا‌به‌سامان اقتصادی و مشکلات زیست‌محیطی در این شهر اعم از آلودگی هوا و فرونشست و کمبود منابع آبی به محل زندگی قدیمی خود بازگشته‌اند؛ حتی افرادی که شاید نزدیک به پنج تا ده سال است که در اصفهان زندگی می‌کرده‌اند. این شرایط دست به دست هم داده تا برخی از شهروندان، دیگر قادر به زندگی در اصفهان نباشند.
افرادی که از اصفهان مهاجرت می‌کنند، به نظر شما بیشتر از چه قشری از جامعه هستند؟ آیا این نوع از مهاجرت افراد با پایگاه‌های اجتماعی و اقتصادی بالا را هم درگیر کرده است؟
این افراد بیشتر افرادی هستند که شغل آزاد دارند؛ به خاطر اینکه افرادی که در استخدام ادارات یا دستگاه‌ها هستند، قادر به گرفتن انتقالی نیستند یا شاید هم اصلا با انتقال آن‌ها به شهرهای اطراف، موافقت نشود؛ درحالی‌که افرادی که شغل آزاد دارند به راحتی می‌توانند مهاجرت کنند.
تقاضا برای مهاجرت به کدام شهرها یا مناطق حاشیه‌ای اصفهان بیشتر است؟
مهاجرت شهروندان از اصفهان به تمامی شهرها و شهرستان‌ها درحال وقوع است؛ شهرستان‌‌هایی مثل دهاقان، خمینی‌شهر، شاهین‌شهر، نجف‌آباد، تیران و داران، چادگان و نائین و… تقاضا برای سکونت دارند. خیلی از افرادی هم که تا پیش از این از شهرهای دیگر به اصفهان مهاجرت کرده بودند، اکنون به زادگاه خود کوچ کردهاند یا تصمیم به مهاجرت دارند.
کسانی که مهاجرت کردهاند یا تصمیم به ترک اصفهان دارند، آیا شهروندان بومی هستند یا اتباع خارجی؟
هر دو طیف، حتی بومی‌هایی که تا پیش از این نیز در اصفهان زندگی می‌کرده‌اند و این شهر زادگاهشان بوده است، به خاطر دلایل زیست‌محیطی و گرانی به شهرهای اطراف مهاجرت می‌کنند و هم اتباع خارجی (به ویژه افغانستانی‌ها) نیز متقاضی مهاجرت به این شهرها هستند که البته این موضوع هم پیامدهای زیادی را به همراه دارد و به طور قطع بر نرخ اجاره‌بها و مسکن تأثیر به‌سزایی خواهد داشت. ضمن اینکه برخی از این اتباع اجازه ورود به بعضی از شهرستان‌ها را ندارند و ممکن است به صورت غیرقانونی به آن‌ها وارد شوند.
هجوم اتباع خارجی به شهرهای حاشیه‌ای چگونه بر نرخ مسکن و زمین و همچنین میزان رهن و اجاره تأثیر می‌گذارد؟
مسلما زمانی که عرضه کم و تقاضا زیاد باشد، نرخ زمین و مسکن و همچنین رهن و اجاره افزایش می‌یابد؛ مثل همین الان که نرخ اجاره یا قیمت مسکن در حاشیه‌های شهر افزایش یافته است؛ چون هم خود شهروندان به این مناطق مهاجرت می‌کنند و هم همان‌طور که اشاره کردم، اتباع نیز تقاضای زیادی برای سکونت در این نواحی دارند.
این موضوع را بسیاری از حاشیه‌نشین‌ها نیز می‌گویند. آیا این افزایش در مقایسه با مرکز شهر در سال های اخیر، امری منطقی است؟
خیر، افزایش نرخ مسکن و زمین در این نواحی معقول نبوده است و همین موضوع هم تأثیرات منفی در آینده به همراه خواهد داشت.
موضوع دیگری که شاهد آن هستیم، تمایل مهاجرت اصفهانی‌ها به شهرهای شمالی و همچنین سرمایه‌گذاری در آن‌هاست. فکر می‌کنید دلیل رغبت آن‌هابه کوچ به این مناطق چیست؟
گرانی و عدم توان شهروندان به پرداخت اجاره‌بها و رهن و همچنین خرید زمین و مسکن و مشکلات زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی که گریبان اصفهان را گرفته است، قطعا از دلایل مهاجرت آن‌ها به شهرهای شمالی است.
این شهرها چه جذابیت‌هایی دارند؟
وضعیت آب‌و‌هوایی و قیمت زمین که در آنجا ارزان‌تر است و می‌تواند فرصت خوبی برای سرمایه به شمار آید.
