در کنار این عامل، قیمت نهادهها و زمزمههایی که درخصوص کمبود دام بهدنبال خروج قانونی و غیرقانونی دام زنده از کشور مطرح میشود، روی کاهش عرضه گوشت قرمز در بازار تأثیر گذاشته است.
حالا دولتیها قصد دارند با روانهکردن ذخایر استراتژیک گوشت خود به بازار از التهاب افزایش قیمت گوشت کم کنند. با توجه به نوسانهای افزایشی در قیمت گوشت قرمز در بازار، شرکت پشتیبانی امور دام کشور با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی به توزیع گسترده گوشت قرمز منجمد گوسفندی و گوساله اقدام کرده است.
برخلاف بازار گوشت قرمز اما در بازار مرغ، عرضه از تقاضا جلوتر است و همین عامل نرخ مرغ را روی مدار نزولی قرار داده است. قیمت مرغ در بازار طی مدت اخیر به دلیل افزایش جوجهریزیها روند کاهشی داشته است.
فعالان بازار نیز در اظهارنظرهایشان تأکید دارند که ادامه روند کاهشی قیمت مرغ به میزان جوجهریزیها طی ماههای آینده و چگونگی مدیریت این بازار بستگی دارد.
گوشت قرمز روی مدار صعود!
گوشت قرمز یکی از اقلام اساسی سبد هزینه خانوارها را تشکیل میدهد. اما روند صعودی نرخ این محصول پروتئینی منجر به کاهش مصرف آن از سوی خانوارها میشود.
قیمت گوشت قرمز از سال 97 روند صعودی به خود گرفت؛ تاجاییکه قیمت هر کیلو گوشت گوسفند از 41 هزار تومان در سال 96 بهطور ناگهانی به هر کیلو 95 هزار تومان افزایش یافت.
قیمت هر کیلو گوشت گاو نیز از 35هزار تومان در سال 96 به هر کیلو 86هزار تومان در سال 97 افزایش پیدا کرد. این شرایط، سرانه مصرف گوشت قرمز مردم در سال 97 به هشت کیلوگرم رسید.
سال 98 بازهم شاهد سیر صعودی قیمت گوشت قرمز بودیم. این سال، قیمت هر کیلو گوشت گوسفند به 115 هزار تومان و قیمت هر کیلو گوشت گاو به رقمی حدود 90 هزارتا 110 هزار تومان افزایش یافت.
این سال، مصرف سرانه گوشت هشت کیلوگرم برآورد شده است. سال 99 مصرف سرانه گوشت قرمز مردم به هفت کیلوگرم کاهش یافت.
این سال، قیمت هر کیلو گوشت گوسفند بین 125 هزار تومان تا 127 هزار تومان در نوسان بود. قیمت گوشت گاو نیز بین 123 هزار تومان تا 135 هزار تومان در نوسان بود. در سال 1400 مصرف سرانه گوشت قرمز مردم کاهشیافته و به شش کیلوگرم رسیده است.
سال گذشته قیمت هر کیلو گوشت گوسفند بین 127 هزار تومان تا 168 هزار تومان و قیمت هر کیلو گوشت گاو بین 126 هزار تومان تا 165 هزار تومان برآورد شد. اینطور که دادههای مرکز آمار نشان میدهد، در آذر امسال، گوشت گوسفند درمقایسه با آبان 1/7درصد و درمقایسه با آذر سال گذشته بیش از 46درصد افزایش یافته است.
گوشت گاو یا گوساله نیز در آذر امسال در مقایسه با ماه گذشته حدود 5/2درصد افزایش قیمت داشته است. در دیماه اما روند افزایشی قیمت گوشت قرمز ادامهدار بوده است. تا جایی که این روزها مصرف کنندگان برای خرید یک کیلوگرم راسته گوسفندی باید 380 هزار تومان هزینه کنند.
کاهش عرضه گوشت قرمز در فصل سرد سال
علیاصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی کشور، در گفتوگو با رسانهها روی افزایش قیمت نهادههای دامی انگشت گذاشته و عنوان کرده که همین امر هزینه تولید را افزایش داده است.
با این حال فعالان بازار اصفهان تغییر فصل را اصلیترین عامل گرانی گوشت قرمز عنوان میکنند. رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: «قیمت گوشت قرمز به عرضه و تقاضا بستگی دارد. 80درصد دام از استانهای همجوار مانندخرمآباد،ملایر، همدان و تبریز و کرمانشاه تأمین میشود.
سالهای سال است که در فصل زمستان به دلیل راهبندان عرضه گوشت از این استانها کاهش مییابد و تقاضا افزایش پیدا میکند و همین امر روی قیمت گوشت قرمز در این فصل سال تأثیرگذار است.»
اصغر پورباطنی تصریح میکند: «زمزمههایی از گوشهوکنار شنیده میشود مبنی بر اینکه دام صادر میشود که این صادرات نیز روی کمبود دام تأثیرگذار است. بااینحال بنده از اینکه صادرات دام بهطور مطمئن انجام میشود یا نه اطلاعی ندارم.»
او خاطرنشان میکند: «احتمال اینکه قیمت طی ماههای آینده افزایش پیدا کند، وجود دارد؛ در شرایط کنونی نیز از آنجایی که مردم قدرت خرید ندارند، کاسبی ما کساد شده است.»
تدبیر دولتیها برای بازار گوشت قرمز
بهمنظور تنظیم بازار گوشت قرمز دولتیها اقدام به توزیع گوشت منجمد تنظیمبازاری از هفته گذشته کردهاند. بر این اساس گوشت منجمد از طریق سامانه توزیع هوشمند (دستکاوا) عرضه شده است.
در همین راستا سالمی، مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران نیز به رسانهها گفته است که از هفته جاری گوشت منجمد گوسفند و گوساله با قیمت مصوب، در سراسر کشور توزیع میشود.
اقدامی که به گفته فعالان دولتی ترمز افزایش قیمتها را در بازار گوشت قرمز خواهد کشید.
مرغ روی مدار نزولی!
قیمت گوشت سفید اما به دلیل افزایش جوجهریزیها طی مدت اخیر کاهشی بوده است. برخلاف بازار گوشت قرمز که کفه تقاضا بر کفه عرضه سنگینی میکند، در بازار مرغ کفه عرضه سنگینتر از کفه تقاضاست.
درواقع عرضه مرغ از تقاضا پیشی گرفته است و تولیدکنندگان مرغ از مردم خواستهاند در شرایطی که جوجهریزیها افزایشی شده و شاهد سقوط قیمت مرغ در بازار هستیم، با خرید و ذخیرهسازی مرغ به تعدیل قیمت و تداوم تولید این محصول پروتئینی کمک کنند.
نایبرئیس اول اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: «قیمت مرغ به عرضه و تقاضا در بازار و میزان جوجهریزی مرغداران ارتباط پیدا میکند. طی یک ماه گذشته به دلیل افزایش جوجهریزیها و درمقابل، کاهش تقاضا قیمت مرغ کاهش یافته است.»
مجید محمدنژاد تصریح میکند: «قیمت مرغ از نرخ مصوب بالاتر نمیرود؛ اما اینکه چقدر این قیمت تفاوت داشته باشد، به میزان جوجهریزیها بستگی دارد. در حال حاضر با کاهش قیمت مرغ مواجه هستیم. قیمت مرغ به زیر قیمت مصوب رسیده است.
قیمت مصوب مرغ 63 هزار تومان است که به 52 هزار و 300 تومان رسیده است.» محمدنژاد خاطرنشان میکند: «زمان پرداخت حقوق و واریز یارانهها تقاضا برای مرغ افزایش پیدا میکند و اواسط ماه تقاضا کاهش مییابد.»
«نه »به فروش مرغ سهکیلویی!
به گفته نایبرئیس اول اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان قرار است از اواخر دی، مرغدار مرغ بیشتر از یک کیلو و 800 گرم زنده و کشتهشده در بازار عرضه نکند. برخی مواقع مرغداران مرغ را نگهداری میکنند تا وزنش به سه کیلو برسد.
در این شرایط مرغدار ناچار میشود ظرف 45 روز بارش را تخلیه کند. از سوی دیگر ،بازار نیز به تعادل میرسد. نایبرئیس اول اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان اذعان میکند: «شهروندان نیز باید مطلع باشند که مرغ درشت از کیفیت لازم برخوردار نیست.
مرغ سایز یک کیلو و 800 گرم ایدئال است. براساس این مصوبه عرضه و تقاضا به تعادل خواهد رسیدو مرغ با کیفیت مناسب به دست مردم میرسد.»
همزمان با افزایش تولید مرغ و سقوط قیمت آن و از سوی دیگر، کاهش تقاضا برای این محصول پروتئینی، رئیس اتحادیه مرغداران اصفهان در گزارش پیشین اصفهانزیبا هشدار داد: «اگر مازاد تولید جوجه ادامه پیدا کند،خطر معدومسازی جوجهها پیش میآید.»
خطر معدومسازی جوجهها منجر میشود دور باطل کاهش تولید و افزایش قیمت مرغ تکرار شود. در این شرایط، پیشنهاد تولیدکنندگان این است که برای مدیریت و تنظیم بازار، جوجهریزیها متناسب با نیاز بازار انجام شود تا نرخ مرغ در ماههای آینده افزایشی نشود و بازار هم به تعادل برسد.