به گزارش اصفهان زیبا؛
بالاخره و پس از سال‌ها پمپاژ کوهرنگ3 آغاز شده است؛ آیا این اتفاق می‌تواند باعث جبران کم‌آبی اصفهان شود؟
شمارش معکوس برای آغاز پمپاژ کوهرنگ3 بالاخره به پایان رسید و حالا، خبرها حاکی از شروع پمپاژ است؛ این خبری است که به‌تازگی مهران زینلیان، معاون عمرانی استانداری در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد: «پمپاژ پروژه کوهرنگ سه از مهم‌ترین طرح‌های آبی اصفهان طبق وعده وزیر نیرو آغاز شد. با این طرح بخشی از اضافه مصارفی که بر حوضه آبریز زاینده‌رود تحمیل شده است، جبران خواهد شد. کوهرنگ۳ یکی از پروژه‌های بر زمین‌مانده و مطالبه دیرین مردم استان اصفهان است که مصوبات بالادستی متعددی نیز دارد؛ اما سال‌ها بلاتکلیف مانده بود.»
اواخر آبان ماه بود که وزیر کشور به اصفهان آمد و وعده آغاز پمپاژ کوهرنگ را در جمع استانداران و برخی از کشاورزان داد؛ سفری که پس از افتتاح پروژه انتقال آب «بن-بروجن» توسط رئیس‌جمهور و در پی اعتراضات و مخالفت‌های گسترده اصفهانی‌ها با بهرهبرداری از این طرح پیش آمد. وزیر کشور در خلال این سفر گفته بود: «برای همه طرح‌ها مانند انتقال آب دریا و پمپاژ کوهرنگ سه برنامه‌ریزی کردیم و پله‌پله پیش می‌رویم، با مدیریت صورت‌گرفته سال‌به‌سال وضعیت بهتر خواهد شد و می‌توانید برای سخنان ما و زمان اجراشدن برنامه‌ها و طرح‌ها شمارشگر بگذارید.»
حواشی کوهرنگ 3
حالا و در شرایطی که حدود 10 روز دیگر از زمان وعده شروع پمپاژ از سوی وحیدی باقی‌مانده است، رسانه‌ها خبر از شروع این اتفاق خبر دادند. عملیات اجرایی طرح انتقال آب کوهرنگ سه شامل سد و تونل در سال ۱۳۷۷ با هدف تأمین آب به میزان حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب در سال برای تأمین بخشی از کمبود آب منطقه مرکزی ایران آغاز و قرارداد ساخت سد تونل سوم کوهرنگ نیز در سال ۱۳۸۹ بسته شد و قرار بود سال ۹۳ به بهرهبرداری برسد که این اتفاق رخ ندارد و البته که هنوز سد کوهرنگ سه که بر اساس آن قرار بود 120 میلیون مترمکعب به‌طور سالانه آب به اصفهان برسد، ساخته نشده و ساخت آن متوقف شده است.
به گزارش «تسنیم» سال 96 بود که مدیرعامل وقت شرکت آب منطقه‌ای اصفهان گفته بود از زمستان امسال کوهرنگ آب دارد و تونل نیز آبگیری می‌شود. اما به‌دلیل آماده‌نبودن سد این طرح، تنها در حد یک ایستگاه پمپاژ حدود 50 تا 60 میلیون مترمکعب آب خواهد داشت؛ درحالی‌که تخصیص آب کامل تونل سوم کوهرنگ حدود 120 میلیون مترمکعب است؛ البته به دلیل کمبود اعتبارات در اجرای سد تونل کوهرنگ بسیار عقب هستیم.
بااین‌حال، این مقام مسئول وعده داده بود که سد و تونل سوم کوهرنگ تا پایان دولت دوازدهم به اتمام برسد؛ این در حالی است که به دلیل شکایت استان چهارمحال و بختیاری، در همان سال اجرای عملیات احداث سد تونل از سوی سازمان محیط‌زیست کشور تعطیل شد. با توجه به اهمیت این طرح و تمام حواشی و شایعاتی که در خصوص آن منتشر شده بود، 12 تیر سال 97 علی مقدس‌زاده، معاون وقت هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان بیان کرد که با تأمین منابع مالی موردنیاز، عملیات اجرایی سد تونل سوم کوهرنگ پس از پنج سال از سر گرفته شد.
حجت‌الله غلامی، معاون وقت عمرانی استانداری نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها در رابطه با بهرهبرداری از سد تونل کوهرنگ، وعده داد که بر اساس برنامه زمان‌بندی تونل کوهرنگ و سد سوم در سال 1400 آبگیری می‌شود که با تحقق این مهم، بخشی از مشکلات آب استان اصفهان در حوزه آشامیدنی، صنعتی و کشاورزی تأمین خواهد شد.
طرح کوهرنگ3 نسبت به دیگر طرح‌های انتقال آب دارای مزیت‌هایی است چراکه آب فرصت دارد تا چندین بار بازچرخانی انجام دهد
این وعده‌ها اما تا دو روز گذشته هیچ‌کدام راه به جایی نبرده و حالا، پس از گذشت چندین سال بلاتکلیفی به‌تازگی خبرها حاکی از آغاز پمپاژ کوهرنگ سه است. امیر امینی، کارشناس تونل در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» پیش از این دلیل به تأخیر افتادن این مسئله را عدم تخصیص ارز در زمان مناسب و درنتیجه تأخیر در خرید ماشین‌آلات ضروری مربوط، ورود مکرر آب به داخل تونل و وجود آب‌های پرفشار (با فشار بیش از 30 بار) در چندنقطه، ریزش گل‌ولای فراوان در گسل زرآب به داخل تونل و انجام عملیات زمان‌بر جت گروتینگ و فورپولینگ، حفاری در مارن‌های سبز و قرمز دریاچه‌ای، برخورد به زون‌های گسله با ناپایداری و ریزش مصالح فراوان را ازجمله معضلات این پروژه و علل تعویق آن دانست.
او همچنین گفته بود که تونل سوم کوهرنگ در شهرستان کوهرنگ از توابع استان چهارمحال و بختیاری و به فاصله 80 کیلومتری غرب مرکز استان قرار گرفته است. همچنین راه دسترسی به ورودی از طریق جاده آسفالت‌شده چلگرد و فرعی منطقه بیرگـان و خروجی آن از طریق این جاده و فرعی نعل اشکنان است. متوسط بارش در این منطقه حدود 1250 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه آن حدود 8 درجه سانتی‌گراد خواهد بود. طول تونل 23 هزار و 409 متر، قطر دایره‌ای تمام‌شده 1/4 متر و شیب آن حدود 7 در 10 هزار است. برای حفاری تونل کوهرنگ از پنج جبهه مختلف شامل ورودی، دسترسی نصیرآباد یک و دو هرکدام به طول تقریبی 1450 متر، نعل اشکنان به‌طول 680 متر و خروجی به طول 168 متر استفاده شده است.
آغاز پمپاژ تونل کوهرنگ سوم، برای اصفهانی‌ها خبر خوشایندی است و از سوی دیگر هم بسیاری از مسئولان استانی معتقدند که با این اتفاق مشکلات آبی اصفهان تا حدودی حل خواهد شد. رضا آقایی، کارشناس حوزه آب، در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» با اشاره به اینکه اجرای تونل از سال 1375 آغاز شد، می‌گوید: حفاری آن نیز سال 1393 شروع شد. اولین آب‌اندازی نیز سال 1394 و با ایستگاه‌های پمپاژ رخ داد. سال 1395 که سال نسبتا نرمالی بود، به تکمیل پوشش تونل اختصاص یافت و پس‌ازآن نیز آب‌اندازی دوباره رخ داد؛ اما به‌واسطه مشکلات و تنش‌های اجتماعی بین دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری آب‌اندازی دیگر انجام نشد و احداث سد هم به دلیل مشکلات فنی و طراحی متوقف شد و هنوز تکمیل نشده است.
او با اشاره به اینکه سد و تونل مکمل یکدیگر هستند، می‌افزاید: اگر سد تکمیل نشود، امکان انتقال 120 میلیون مترمکعب آب که مصوبه شورای عالی آب است، وجود نخواهد داشت و تنها بخشی از آن به‌واسطه پمپاژ و با توجه به شرایط آبی منتقل می‌شود.
120 میلیون مترمکعب؟
ازنظر آقایی طرح کوهرنگ3 نسبت به دیگر طرح‌های انتقال آب مثل خرسان و دریای عمان دارای مزیت‌هایی است؛ چراکه آب به‌صورت سری وارد می‌شود و این اتفاق نیز در سراب رخ می‌دهد و همین باعث می‌شود تا آب فرصت داشته باشد تا چندین بار بازچرخانی انجام دهد. اگر این آب در پایین‌دست بود، این قابلیت را نداشت. این آب قرار است بخشی از آب شرب اصفهان بزرگ و یزد و کاشان را تأمین کند؛ ضمن اینکه سهم برداشت‌های بالادست در استان چهارمحال و بختیاری نیز این همین آب خواهد بود.
