به گزارش اصفهان زیبا؛ برخی از کشورهای آفریقایی همچون زیمبابوه با بیشترین شاخص فلاکت در جهان دستاورد چندانی نمی‌توانند برای ایران داشته باشند. بعضی از این کشورها با وضعیت وخیم اقتصادی، بالاترین میزان بیکاری، تورم و فقر را دارا هستند؛ برای مثال، اوگاندا چنین شرایط مشابهی را دارد. کنیا اما در مقایسه با این دو کشور از شرایط بهتری برخوردار است؛ اما صددرصد زیر نظر کامل رژیم صهیونیستی است و نمی‌تواند به ایران کمک خاصی کند.
در کل کشورهای آفریقایی همچون کشورهای اروپایی برنامه درازمدتی برای سیاست خارجی خود ندارند و چندان در این حوزه تلاش نمی‌کنند. زمانی ایران به آفریقایی‌ها تراکتور می‌فروخت؛ اما این پروژه به دلیل کم‌کاری طرف مقابل به جایی نرسید و از کار افتاد. در این میان اگر قراردادهای تجاری و اقتصادی با کشورهایی از آمریکای جنوبی و آفریقا به بخش خصوصی سپرده و مردمی شود، پای تجار و سرمایه‌گذاران ایرانی به این کشورها با هدف ارتباطات گسترده‌تر و توسعه اقتصادی باز می‌شود.
حضور بخش خصوصی در کنار بخش دولتی روابط و تعامل‌های بین‌المللی دولت را پرثمرتر می‌کند؛ زیرا مردمی که با سرمایه خود تجارت می‌کنند، جدای از تحقق اهداف دولتی، بر حفظ سرمایه خصوصی خود نیز تمرکز دارند. درحال حاضر در زیمبابوه و کنیا، هستند ایرانی‌های موفقی که به تنهایی توانسته‌اند تجارت خود را در این کشورها گسترش دهند. دولت ایران نیز باید سرمایه‌گذاران ایرانی را تشویق به فعالیت‌های تجاری در کشورهایی کند که با آن‌ها ارتباط سیاسی نزدیکی دارد.
دولت می‌تواند با ورود شرکت‌های دانش‌بنیان، بازرگانی و تجاری خصوصی به توسعه روابط اقتصادی با کشورهای مختلف، از جمله کشورهای آفریقایی بپردازد. ممکن است شرایط زندگی در آفریقا چندان مناسب نباشد؛ اما این کشورها ظرفیت‌های خوبی برای بهره‌برداری‌های علمی و تحقیقاتی دارند. اگر پای جوانان اهل علم ایرانی به این کشورها باز شود، دولت مطمئنا در صحنه بین‌الملل موفق‌تر ظاهر می‌شود. ایران درحالی که سال‌های سال با کشورهای بسیاری از سراسر جهان در ارتباط است،متأسفانه بخش خصوصی سهم چندانی در این ارتباطات و قراردادهای دولتی نداشته و ندارد و به‌نوعی ناشناخته مانده است.
جدای از ارتباطات بین‌المللی در حوزه اقتصادی، ایران می‌تواند با تمرکز بر حوزه گردشگری در ارتباط با کشورهای آفریقایی به توسعه اقتصادی بالا نیز دست پیدا کند. کنیا و زیمبابوه از ظرفیت‌های گردشگری فراوانی برخوردارند و می‌توانند در صنعت توریسم ایران نقش‌آفرین باشند؛ البته به دلیل مشکلات اقتصادی آفریقا، نمی‌توان انتظار حضور گردشگران آفریقایی در ایران را داشت؛ اما توریست‌های ایرانی می‌توانند به این کشورها سفر کنند و از این طریق ارتباطات خود را در حوزه‌های مختلف اقتصادی گسترش دهند.
اشتراک‌های شهرهای آفریقایی با شهرهای ایران
در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان به روابط بین‌شهری ایران و آفریقا در قالب خواهر خواندگی امیدوار بود یا خیر، باید گفت که بنده با داشتن 37سال تجربه و فعالیت در حوزه دیپلماسی و بین‌الملل، به این نتیجه رسیده‌ام که روابط خواهرخواندگی و برادرخواندگی اگر توسط شهرداری‌ها پیگیری نشود، خروجی چندانی ندارد. این روابط بیشتر تشریفاتی است؛ مگر اینکه شهرداری‌ها با جدیت پشت این کار بایستند. توافق‌نامه‌ها در قالب روابط خواهرخواندگی اکثرا خاک می‌خورد و اجرا نمی‌شود. اگر ظرفیت‌های خوب شهرهای آفریقایی به‌خصوص در بخش فرهنگی و دانشگاهی به درستی شناخته شود، شاید بتوان به روابط در این قالب امیدوار بود؛ فضایی که می‌تواند روابط دولت‌ها را هم بهبود بخشد. دستگاه دیپلماسی ایران باید تعامل همه‌جانبه با کشورهای مختلف از شرق تا غرب داشته باشد. اصول و مبانی دیپلماسی ایجاب می‌کند که ما ارتباط خود را با همه کشورها به صورت متوازن برقرار کنیم.
