به گزارش اصفهان زیبا؛ اختتامیه چهارمین دوره از جشنواره شعر و داستان «شهر من» با حضور هیئت داوران و هیئت انتخاب جشنواره، مسئولان سازمان مدیریت شهری، کمال حیدری، میثم بکتاشیان و روح‌الله فرشادفر، مسئولان سازمان فرهنگی‌تفریحی شهرداری اصفهان، تنی چند از اهالی قلم استان و کشور و برگزیدگان این جشنواره پنجشنبه 7 دی در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد.
در ابتدای این برنامه سید مهدی سجادزاده، رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی معاونت اجتماعی و مشارکت‌های مردمی شهرداری اصفهان و دبیر اجرایی چهارمین جشنواره «شهر من»، ضمن قدردانی از تیم برگزاری جشنواره و هیئت انتخاب و داوران گفت: در چهارمین ایستگاه این رویداد شاهد اقدامات مبارکی بودیم.
در این دوره هویت مستقلی برای جشنواره تعریف شد، از نماد جشنواره پرده‌برداری شد و در افتتاحیه و اختتامیه شاهد رونمایی از کتاب‌هایی با موضوع زاینده‌رود ایران هستیم که نقطه اتصال این شروع و پایان، بخش ویژه این جشنواره با موضوع زاینده‌رود است. برگزاری کارگاه‌های ویژه برای بخش‌های شعر و داستان و دو بزرگداشت از دو فرد بزرگوار در این جمع از بخش‌های این جشنواره است. امروز در نقطه پایانی این ضیافت رنگین، امیدوار به آینده این مرزوبوم و تربیت نسل خلاق برای تحقق شهری زیست‌پذیر و پایدار خواهیم بود؛ به امید تحقق چنین روز و روزگاری.
تولید محصولات تصویری از آثار برگزیده
دبیر علمی جشنواره «شهر من» گفت: این جشنواره اکنون به ایستگاه چهارم خود رسیده است. یک حرکت کوچک اگر تداوم داشته باشد، اثر خودش را دارد.
سعید معتمدی بیان کرد: این جشنواره برای این طراحی شد که نوشته‌های بچه‌ها به دست مخاطبش برسد. در سه دوره پیشین جشنواره، بیش از دویست عنوان کتاب چاپ شده است که برخی از آن‌ها تأیید آموزش‌وپرورش را گرفته و به مجله‌های رشد راه یافته است.
معتمدی در پایان به حاضران در مراسم مژده‌ای داد و گفت: نزد مدیران بخش مدیریت شهری اصفهان تصمیمی گرفته شد تا با تولید محصولات دیگر، حلقه ارزشی این جشنواره تکمیل شود. طبق این تصمیم، آثار بررسی و کارشناسی شده و مابازای کار تصویری و پویانمایی و آهنگ‌سازی برایشان تولید می‌شود. این اتفاق فراتر از چاپ آثار برگزیده است.
هنرمند باید ذهنیت سفارش‌دهنده را تعالی دهد
در ادامه، یکی از اعضای هیئت داوران جشنواره شهر و داستان «شهر من» درخصوص آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره بیان کرد: در فرایند داوری ما اسامی نویسندگان را نمی‌بینیم و در سلامت داوری نباید شک کرد.
بدون اغراق، در این دوره با داستان‌هایی مواجهیم که از سطح رسمی کم ندارد و عنصر طنز را به‌خوبی داراست. چیزی که برای ادبیات کودک و نوجوان مثل خون در رگ است، طنز است. همچنین فرم‌های جدیدی وارد مطالب شده بود و بازی‌های فرمی فوق‌العاده و تصویرگری با قلم طنز در آثار دیده می‌شد.
احمد اکبرپور با تأکید بر اینکه ما در این جشنواره یک سری کد را برنده کردیم و در انتخاب آثار، هیچ برگزیدگی جنسیتی لحاظ نشده است، اظهار کرد: ذهنیت جامعه هنری باید از کارهای سفارشی تغییر کند. یک هنرمند باید ذهنیت سفارش‌دهنده را تعالی دهد.
در تاریخ‌ادبیات کودک و نوجوان جهان کارهای سفارشی زیاد دیده می‌شود؛ مانند کارتون سفرهای شگرف نیلز هولگرسون که به سفارش دولت سوئد برای معرفی کشور سوئد و استان‌هایش ساخته شده است.
تجلیل از دو نویسنده و شاعر چیره‌دست کودک و نوجوان
بخش بعدی مراسم اختتامیه جشنواره شعر و داستان «شهر من» تقدیر از جمشید خانیان و زهرا وثوقی، از پیش‌کسوتان ادبیات کودک و نوجوان کشور بود.
در این بخش، پس از پخش کلیپی، از جمشید خانیان و زهرا وثوقی با حضور مسئولان سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان تقدیر شد و بعدازآن، از نمایشنامه «نهنگ»، از سری کتاب‌های پل به قلم جمشید خانیان، رونمایی شد.
جعفر توزنده‌جانی، از نویسندگان باتجربه در عرصه ادبیات کودک و نوجوان، درباره جمشید خانیان گفت: صحبت درباره جمشید خانیان به‌دلیل وسعت کارهایش و تأثیرگذاری در حوزه‌های مختلف کار ساده‌ای نیست و لازمه‌اش تحقیقی جدی درباره کارهایش است.
عضو هیئت داوران این جشنواره در بخش داستان، ویژگی آثار خانیان را تشریح کرد و در این خصوص گفت: اولین ویژگی آثار خانیان هنرمندانه بودن ساختارهای داستانی است.
زمانی که شما سراغ آثار او می‌روید، با یک معماری روبه‌رو می‌شوید. آن کسی که اثری خلق می‌کند، برای تک‌تک اجزای اثرش فکر می‌کند. کار جمشید خانیان معماری دارد.
در ادبیات کودک و نوجوان ما معمار خیلی کم داریم؛ ولی بنّا بسیار داریم. بنّا کسی است که یک الگوی ازپیش‌تعیین‌شده دارد و می‌سازد؛ اما معمار برای همه اجزای اثرش فکر می‌کند. ادبیات زمانی موفق می‌شود که معماران زیادی داشته باشد.
جعفر توزنده‌جانی دومین ویژگی آثار جمشید خانیان را زبان آثارش دانست و بیان کرد: زبان آثار او به‌شدت پاکیزه است.
در ادبیات داستانی دو نوع نثر و زبان داریم؛ زبان روان و خودانگیخته و زبان تکنیکی. در زبان روان، هدف نویسنده این است که مطلبی را به مخاطبش برساند و زبان صرفا دلال و دلالتگر است. اما نویسنده در زبان تکنیکی برای تمام کلماتش فکر می‌کند.
توزنده‌جانی افزود: سومین ویژگی آثار خانیان دیالوگ‌هایش است. خانیان نمایشنامه‌نویس است و در دیالوگ‌هایش می‌کوشد ترکیبی از محاوره و نوشتار را استفاده کند. زمانی که اثر را می‌خوانید، متوجه می‌شوید هر دو حالت را دارد. نه کاملا محاوره‌ای است، نه کاملا نوشتاری. برای خانیان ادبیات جدی است و او صاحب فکر و اندیشه است.
ناصر کشاورز، شاعر پیش‌کسوت کودک، درباره ویژگی آثار زهرا وثوقی گفت: اشعار ایشان بوی خانواده و انسان می‌دهد، شاعرانگی قشنگی دارد و موجی از سلامت اخلاقی و ادبی و فرهنگ در آثارش دیده می‌شود. این باعث افتخار من است که اشعار یک عضو در خانواده شعر کودک سالم است.
یک اتفاق بی‌نظیر
غلامرضا بکتاش، داور بخش داستان این جشنواره، گفت: طی این چند سال، داوری آثار رسیده به دبیرخانه بر عهده ما بوده است؛ اما مدعی نیستیم که برای همیشه داور این جشنواره هستیم. جشنواره شعر و داستان «شهر من» اتفاق بی‌نظیری است که در این شهر می‌افتد؛ با این حال، اگر اصفهانی‌ها نباشند، دل‌ودماغی برای ما نمی‌ماند.
با وجود زیبایی‌ها و پاکیزگی خیابان‌ها، اگر اصفهانی‌ها نباشند و در این جشنواره همکاری نکنند، این مهم اتفاق نمی‌افتد. امیدوارم جشنواره «شهر من» دوام داشته باشد و چراغ این خانه همیشه روشن بماند.
در این برنامه طی دو بخش، از برگزیدگان بخش شعر و داستان جشنواره تقدیر و تجلیل به عمل آمد و هدایای ایشان به دستشان رسید.
بزرگ‌ترین افتخار برای مدیریت شهری
دکتر کمال حیدری، معاون فرهنگی شهردار و رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان:
درگیر شدن ارکان و اجزای شهر با موجودیت شهرشان، بزرگ‌ترین افتخار برای مدیریت شهری است؛ چون شهر مال مردم است.
اگر افراد با عبارت «شهر من» در قالب هنر درگیر شوند و ذهن و زندگی و احساساتشان را پای این عبارت بگذارند، باعث ایجاد احساس تعلق می‌شود و این سرمایه اجتماعی است برای شهری که می‌خواهیم مردمش از آن پاسداری کنند و به‌عنوان شهروند افتخار کنند به اینکه عضوی از این شهر هستند.
چنین حرکت‌هایی می‌تواند باعث بروز احساسات پاک اهالی هنر شود و به دنبالش، باعث می‌شود توجه دیگران نیز به داشته‌هایشان جلب شود.
آغوش باز مدیریت شهری بر تولیدات هنری
سعید معتمدی، دبیر‌علمی جشنواره شعر و داستان «شهر من»:
مدیریت شهری آغوشش را به روی این جشنواره باز کرد و به دنبالش، دو نکته را جدی گرفت و نقطه تلاقی‌اش این جشنواره شد.
یکی اینکه برای توجه به فرهنگ شهروندی راهی نیست به‌جز تمرکز و توجه بر دنیای کودک و نوجوان و فعالیت در راستای آگاهی‌بخشی به این طیف. نکته دیگر، همراهی و تمرکز مدیریت شهری بود.
این نهاد آغوشش را برای تولید باز کرد و به سمت تمام هنرمندان گرفت و این دایره را محدود به قشر خاص نکرد. هنرمندان نیز در این راستا همراهی کردند و درنهایت، این جشنواره شکل گرفت.
وقتی تجربه‌های جهانی و پژوهش‌ها را در حوزه شهروندی می‌بینیم، متوجه می‌شویم که اکثر فعالیت‌ها در حوزه آموزش مسائل شهروندی، با تمرکز بر طیف کودک و نوجوان است.
بر همین اساس، درمی‌یابیم که سمت‌وسوی ما نیز درست است و باید ادامه‌دهنده این مسیر باشیم. آشنا شدن این طیف سنی با مفاهیمی که نیاز روزمره‌شان است همچون طبیعت، محیط‌زیست، حمل‌ونقل عمومی و مصرف بهینه، قطعاً در ارتقای فرهنگ شهروندی مؤثر است و پژوهش‌های جهانی نیز مؤید همین نکته است. این چرخه هرچه کامل‌تر باشد، نتیجه‌بخش‌تر است.
