به گزارش اصفهان زیبا؛ ورزش بیش از آنکه بهعنوان یک پدیده اجتماعی فراگیر و یک صنعت پولساز شناخته شود، عاملی برای سلامت جسم و روان افراد جامعه در هر سن و هر جایگاهی بوده و اهمیت آن در خصوص پیشگیری و همچنین درمان برخی از انواع بیماریها تا بدانجاست که سیاستگذاران برای افزایش سطح سلامتی جامعه و بالا رفتن نشاط عمومی، برنامهریزیهای کلانی را در دستور کار دارند.
در کشور ما نیز ورزش همگانی از این منظر موردتوجه قرار گرفته و علاوه بر اینکه در چارت سازمانی وزارت ورزش و جوانان، فدراسیون ورزش همگانی و بهتبع آن، هیئتهای استانی فعالیت دارند، مأموریت فراهمکردن امکانات موردنیاز برای جذب حداکثری مردم به سمت ورزش برعهده شهرداریها گذاشته شده است.
بر اساس تعریف وزارت ورزش و جوانان، ورزش در ابعاد قهرمانی و حرفهای، فرهنگی، آموزش و پژوهش، ورزش همگانی، بانوان، جانبازان و معلولان، تربیتی و توسعه و نگهداری اماکن ورزشی دستهبندیشده که در تمام این ابعاد، دیدگاههای سنتی سابق به حاشیه راندهشده و خلاقیت و استفاده از نوآوریهای جدید موردتوجه قرار گرفته است؛ تا جایی که در هرکدام از این ابعاد شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها ورود کردهاند.
علاوه بر ارائه خدمات ورزشی توسط شرکتهایی که عنوان دانشبنیان را یدک میکشند، تجهیزات ورزشی نیز به همت شرکتهای فناور تولید و به بازار عرضهشده که تولید این محصولات علاوه بر تأمین نیازهای داخلی و صرفهجویی ارزی، فرصت تجاریسازی و صادرات تجهیزات ورزشی را فراهم میکند.
بر اساس گزارشی که پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان منتشر کرده، تولید مکمل پزشکیورزشی با هدف درمانکننده کبدهای چرب ورزشکاران و تولید نخهای خنکشونده و نخهای سلامتبخش که در لباس ورزشکاران برای افزایش کارایی آنها مورداستفاده واقع میشود، ازجمله محصولاتی است که در یکی از نمایشگاههای فناوری به بازار عرضه شده است.
در این گزارش آمده، یک شرکت دانشبنیان یک پایگاه هوشمند تندرستی تولید و آن را در مترو مشهد نصب کرده است که شهروندان در فاصله یکونیم متری دستگاه ایستاده و حرکات ورزشی را که در نمایشگر روبهرو نشان داده میشود، انجام میدهند و دستگاه با استفاده از حسگرهای حرکتی، درستی نرمشهای فرد را ارزیابی کرده و پسازاینکه شهروندان شش حرکت صحیح را در مدتزمان تعیینشده انجام دادند، از دستگاه یک بلیت رایگان مترو دریافت خواهند کرد؛ همچنین یک شرکت دانشبنیان توانسته با تولید سیبلهای الکترونیکی مورداستفاده در ورزشهایی چون تیراندازی و دارت، نیاز این رشتهها به سیبلهای الکترونیکی را با محصولی بومی برطرف کند.
شرکت دیگری نیز یک شبیهساز تمرین ارتفاع تولید کرده که با هدف بهبود عملکرد بدنی ورزشکاران مورداستفاده قرارگرفته و برای تمرین در ارتفاع یکی از روشهای نوین برای ارتقا و بهبود عملکرد بدنی ورزشکاران استقامتی به کار گرفته میشود.
دستگاههای ورزشی لیزرتگ نیز محصول فناورانه دیگری است که توسط یک شرکت دانشبنیان به بازار عرضهشده و این جلیقهها برخورد پرتو لیزر به بازیکن را ثبت کرده و بیشترین مورداستفاده آن در ورزشهای رقابتی، سرگرمکننده و پرهیجان است.باوجود فناوریهایی که اشاره شد؛ اما تأثیر اصلی دخالت علم درعرصه ورزش را باید در ورزش حرفهای دانست که تغییرات زیادی را رقم زده است.
سرعت بالای حرکات ورزشی و خطای دید داوران در تشخیصها و تأثیر آن بر روی نتیجه بازی در رشتههایی مانند هندبال و والیبال و فوتبال، فدراسیون جهانی این رشتهها را بر آن داشت تا بهدنبال راهکاری برای کاهش خطاهای داوری باشند.
فدراسیون جهانی هندبال، اولین فدراسیونی بود که از ویدئوچک برای بررسی تصمیمات داوری در جریان مسابقه استفاده کرد.
پساز اینکه فناوری ویدئوچک در مسابقات هندبال مورداستفاده قرار گرفت، فدراسیون جهانی والیبال نیز برای رقابتهای مهم این رشته از این فناوری بهره برد؛ اما ورود کمکداور ویدئویی به فوتبال با مقاومت زیادی همراه بود و رئیس سابق فیفا بههیچعنوان حاضر به استفاده از این فناوری نشد؛ زیرا به اعتقاد او جذابیت فوتبال به اتفاقات و اشتباهات احتمالی آن بود؛ اما جیانی اینفانتیو، رئیس فعلی فیفا علاقهمندی زیادی به استفاده از VAR داشت و پس از یک دوره استفاده آزمایشی، بهمرور این فناوری به لیگهای مختلف و رویدادهای گوناگون راه یافت و در حال حاضر تمام لیگهای حرفهای دنیا از کمکداور ویدئویی بهره میبرند.
بااینحال بهدلیل تحریمبودن کشورمان امکان ورود این فناوری به ایران وجود نداشته و با توجه به الزام فیفا برای تهیه تکنولوژی از شرکتهای موردتأیید، امکان ورود شرکتهای داخلی برای تولید این فناوری وجود ندارد؛ البته یک مبتکر اصفهانی اقدام به تهیه تجهیزات کمکداور ویدئویی کرده که با استقبال هم مواجه نشد.
فصل گذشته باشگاه سپاهان در جریان دیدار با تیم فجرسپاسی اقدام به استفاده از VAR بهصورت آفلاین کرد که توسط یک شرکت دانشبنیان داخلی تهیه شده بود؛ بااینحال فدراسیون فوتبال با این موضوع مخالفت کرده و باشگاه اصفهانی را نیز جریمه کرد.
بااینوجود در لیگ والیبال چنین حساسیتی در کار نبوده و باشگاه سپاهان در مقطعی که در لیگ برتر حضور داشت، از ویدئوچک تولیدشده یک شرکت داخلی در تعدادی از دیدارهایش استفاده کرد که رضایت کادر فنی و بازیکنان را به همراه داشت.بااینکه طی سالهای اخیر شرکتهای دانشبنیان داخلی توانستهاند به عرصههای مختلف علم و فناوری ورود کنند؛ اما در عرصه ورزش حضور آنها هنوز ملموس نبوده و ضرورت آن به چشم نیامده است و میطلبد که مدیران ارشد ورزش کشور در تعامل با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با درنظرگرفتن تسهیلات و امتیازهای تشویقی، شرکتهای دانشبنیان را برای سرمایهگذاری در بخش ورزش علاقهمند کنند؛ اتفاقی که اگر بهسرعت رخ ندهد، فاصله ورزش ایران با ورزش روز دنیا را بیشتر خواهد کرد و هرروزی که بگذرد، جبران آن سختتر خواهد شد.