«خواب‌هایم سراغ تو را می‌گیرند» یک درام روان‌شناسانه و اجتماعی است
احسان جانمی، دانش‌آموخته تئاتر، نویسندگی، بازیگری و کارگردانی، 110 اثر را در کارنامه خود دارد. او با تجربه حضور در 21 دوره جشنواره تئاتر استانی، با نمایش «خواب‌هایم سراغ تو را می‌گیرند» در سی‌وچهارمین جشنواره تئاتر استان اصفهان شرکت کرده است. این نمایش توانست در بخش‌های طراحی نور، موسیقی، طراحی صحنه، بازیگری زن، بازیگری مرد، کارگردانی و نویسندگی، برگزیده یا شایسته تقدیر شود. با این کارگردان درباره اثرش گفت‌وگویی کوتاه کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.احسان جانمی درباره نمایش «خواب‌هایم سراغ تو را می‌گیرند» گفت: «مضمون اصلی این اثر ظلم‌ستیزی است. داستان این نمایش در دوره ناصرالدین‌شاه می‌گذرد و اتفاقاتی را روایت می‌کند که در روز جشن پنجاهمین سالگرد تاج‌گذاری شاه قاجار در حرم‌سرایش می‌افتد. شخصیت‌های اصلی این زنان، حرمسرا و ملیجک دربار هستند و بر اساس یک قصه واقعی است که با تخیل بنده درآمیخته شده است.»جانمی افزود: «این نمایش، یک درام روان‌شناسانه و اجتماعی است که داستانی را درباره کشته‌شدن ناصرالدین‌شاه قاجار و وقایع پس از آن را در دوران قاجار روایت می‌کند. این نمایش گرچه اشاره‌ای تاریخی دارد، نمی‌توان آن را یک تئاتر تاریخی دانست؛ چراکه با کمک رمز، راز، تمثیل، نماد و ابهام بیشتر به بررسی روابط میان انسان‌ها در آن مقطع می‌پردازد و تلاش می‌کند با درونمایه اجتماعی و روان‌شناسانه خود، با مخاطب امروز هم ارتباط برقرار کند.»
عده‌ای فشار می‌آورند تا تئاتری‌ها کار نکنند
این کارگردان تئاتر در خصوص طراحی صحنه این اثر گفت: «من طراحی صحنه استیلیزاسیون را انتخاب کردم و بخشی از حرمسرا را به‌صورت مینیمالیستی نشان دادم. رنگ‌ها در طراحی صحنه و لباس بر اساس درونمایه شخصیت‌ها انتخاب شده‌اند و قرمز و سیاه و سفید از رنگ‌های اصلی به‌کاررفته در طراحی صحنه و لباس است. در طراحی لباس نیز تلاش کردیم نسخه‌ای مینیمالیستی را از پوشاک دوره قاجار ارائه دهیم.»دراین جشنواره، موسیقی «خواب‌هایم سراغ تو را می‌گیرند»، ساخته محمد عیاد، شایسته تقدیر شناخته شد. احسان جانمی درباره موسیقی ساخته‌شده برای اثرش گفت: «در این کار از موسیقی ملودیک و افکتیو استفاده کردیم. ساز اصلی موسیقی ملودیک هنگ درام است؛ اما از سازهای ایرانی مثل کمانچه و نی و فلوت هم استفاده شده است.»
وی در خصوص ارزیابی‌اش از برگزاری جشنواره تئاتر استان اصفهان گفت: «برگزارکردن این جشنواره کار سختی است؛ زیرا بودجه کافی وجود ندارد؛ اما دست‌اندرکاران تمام تلاش خود را کرده‌اند که با این بودجه اندک جشنواره را برگزار کنند. به هر حال، تئاتری‌ها این روزها خیلی زیر فشارند و عده‌ای فشار می‌آورند تا اهالی تئاتر در شرایط فعلی کشور کار نکنند. البته من نمی‌دانم چرا وقتی همه صنوف در حال کارکردن هستند، عده‌ای فشار می‌آورند تا تئاتری‌ها کار نکنند. ما جماعت مظلومی هستیم که به حمایت نیاز داریم.»
«میشوسوزوکی» احساسات انسانی مخاطب را درگیر می‌کند
پویان عطایی، دانش‌آموخته رشته تربیت بدنی و دارای مدرک حرفه‌ای کارگردانی و بازیگری تئاتر،23 اثر صحنه‌ای و 36 اثر خیابانی را در کارنامه دارد. او در سی‌وچهارمین جشنواره تئاتر استان اصفهان با نمایش «میشوسوزوکی» حضور یافت و توانست به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه یابد. نمایش «میشوسوزوکی» قصه چهار نفر است که در دوران جنگ، به‌خاطر وفای به عهدی که دارند، ناخودآگاه زندگی‌شان به هم گره می‌خورد و در مسیری قرار می‌گیرند تا امانتی را که دست یک نفرشان است، به صاحب اصلی‌شان برسانند. در ادامه گفت‌وگو با پویان عطایی را درباره این نمایش بخوانید.
عطایی درباره علت انتخاب این اثر برای اجرا گفت: «”میشوسوزوکی” اثری به‌شدت انسانی است. من در انتخاب نمایشنامه‌ها اول از همه به مخاطب فکر می‌کنم و در پی آن هستم که مخاطب با نمایش درگیر شود و همذات‌پنداری کند. “میشوسوزوکی” از آن دسته آثاری است که انسان و خلق و خویش را در نظر می‌گیرد. لحظاتی کمدی دارد که لبخند بر لبان تماشاگر می‌نشاند و لحظاتی تراژدی دارد که در آن لحظات، تماشاگر را به فکر فرو می‌برد و ممکن است اشکی را بر دیدگانش جاری کند. به همین دلیل احساسات انسانی مخاطب را درگیر می‌کند.»وی در خصوص علت موفقیت این اثر و راهیابی‌اش به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: «در این نمایش همه‌چیز هماهنگ است؛ چهار بازیگر اثر قوی ظاهر می‌شوند، متن به‌لحاظ دراماتیک متن قدرتمندی است و در طراحی لباس و نور تمام توانمان را به کار بستیم تا اثر جذابیت لازم را داشته باشد. حتی در بحث گریم، بازیگرها با ریزه‌کاری‌های خاصی گریم شدند و طراحی لباس با وسواس خاصی انجام شد تا آن دوره را برای مخاطب تداعی کنیم. به گمانم مجموع این عوامل باعث جلب نظر داوران و معرفی اثر شد.»این کارگردان تئاتر درباره طراحی صحنه این نمایش گفت: «نمایش ما بسیار سیال است. یعنی ما لحظاتی را می‌گذرانیم که تبدیل‌کردنشان به هم بسیار دشوار است. به همین دلیل تصمیم گرفتم از عنصر کلاهخود در موقعیت‌های مختلف استفاده کنم. این کلاهخود جایی دریا می‌شود، جایی جاده می‌شود، جایی سنگر می‌شود و جایی خود کلاهخود است. جایی نقش کودک را ایفا می‌کند و جایی نقش پدر را. این عناصر طراحی اثر را می‌سازند. ما به‌جای عنصر خاک از عنصر گونی که در حال تخریب است، استفاده کردیم. سعی کردیم مابازای خلاقیت را در طراحی صحنه و ایده اجرایی به کار بگیریم.»وی با اشاره به استفاده کم از عنصر موسیقی در این نمایش گفت: «موسیقی ما خیلی موجز است و به تناسب موقعیت از افکت و موسیقی ملودیک استفاده کردیم تا تأثیرگذاری صحنه‌ها بیشتر شود.»
در کنار کمدی، امروز تراژدی و ملودرام هم مخاطب خوبی دارد
عطایی از استقبال خوب مخاطبان در طی 24 شب اجرا در خرداد و تیر سال جاری یاد کرد و گفت: «شاید باورتان نشود که ما تماشاچی‌هایی داشتیم که برای بار چهارم یا پنجم می‌آمدند و کار را می‌دیدند. دو سانسی هم که برای جشنواره داشتیم، با اینکه صبح روز شنبه بود، خوشبختانه هر دو سانس با استقبال خوبی روبه‌رو شد.ما مخاطب 10 تا 90 سال داشتیم و با اینکه قصه ما یک قصه انسانی است و به عناصر مبتذل نمی‌پردازد، ولی خوشبختانه مورد استقبال مخاطب قرار گرفته است.»این کارگردان نمایش با انتقاد از برخی ضعف‌ها در برنامه‌ریزی جشنواره گفت: «ما الان در سی‌وچهارمین دوره جشنواره تئاتر استانی هستیم و باید از اشتباهات گذشته درس بگیریم؛ ولی متأسفانه گاهی اوقات اشتباه در اشتباه صورت می‌گیرد. به هر حال، می‌دانیم که جشنواره استانی هر سال برگزار می‌شود و باید از اول سال برنامه‌ریزی‌ها انجام شود؛ ولی متأسفانه همه‌چیز به لحظه آخر موکول می‌شود.»عطایی ادامه داد: «مورد دیگر شرایط اجتماعی است که در آن به سر می‌بریم. بیش از دو ماه است که فضای ناآرامی را در کشورمان تجربه می‌کنیم و عده‌ای به تئاتر فشار می‌آورند تا کار را تعطیل کنیم. در چنین شرایطی توقع داریم دوستان مسئول به تئاتر بیشتر بها بدهند. امسال این حواشی را داشتیم؛ ولی خوشبختانه جشنواره به‌خوبی برگزار شد. البته داوری‌ها می‌توانست بهتر باشد؛ اما تا هشتاد نود درصد آرا صحیح بود.»عطایی با ابراز خوشحالی از خبر افتتاح تئاتر شهر اصفهان و اضافه‌شدن چند پلاتو و سالن اجرا به فضای تئاتر اصفهان گفت: «این‌ها خبرهای خوبی بود که امشب آقای شاهمرادی اعلام کرد و باعث خوشحالی بچه‌های تئاتری است. خوشبختانه گروه‌های متعددی در اصفهان فعالیت دارند و این نشان می‌دهد که هنرمند و مخاطب هنر در شهرمان بسیار زیاد داریم. در پنج‌شش سال گذشته، مخاطبان بسیار زیادی به‌سمت تئاتر گرایش پیدا کرده‌اند و جا دارد پلاتو و فضاهای تمرینی و اجرایی برای گروه‌های تئاتری ساخته شود تا کمبودی برای گروه‌های تئاتری نداشته باشیم.»عطایی گفت: «نکته بعد بودجه است. به نظرم لازم است بودجه‌های تمام مراکز تجمیع شود و همه دست به دست هم دهند تا تئاتر را در این شهر پررونق کنیم. به هر حال تئاتر باعث تپندگی هنر در این شهر شده است و الحمدالله مخاطبان زیادی به‌سمت تئاتر اصفهان سرازیر شده‌اند. قبلا فقط سبک کمدی مورد توجه مخاطبان بود؛ اما امروز تراژدی و ملودرام هم مخاطب خوبی دارد.»این کارگردان در پایان گفت: «امیدوارم همانند تهران و شهرهای اروپایی تبلیغات شهری به بدنه تئاتر اضافه شود. ظرفیت تلویزیون‌های شهری و بیلبوردهای شهری می‌تواند در مکان‌های اصلی شهر به کمک تئاتر بیاید و به رونق بیشتر این هنر کمک زیادی کند.»
