مجاهدِ فروتن

به گزارش اصفهان زیبا؛ در این روزها شاهد شهادت انسانی هستیم که با وجود آسیب در جنگ سخت مردانه در میدان جنگ نرم ایستادگی کرد و جوانان شایسته‌ای در زمینه‌های علمی و فرهنگی در کشور تربیت کرد.

این روزها که عنوان جنگ نرم زیاد به گوش می‌خورد، منظور جنگی است که از سلاح‌های تبلیغاتی و اعتقادی استفاده می‌شود؛ به تعبیر دیگر جنگ نرم استفاده دقیق و طراحی‌شده از تبلیغات و ابزارهای مربوط به آن به‌منظور تأثیرگذاری بر عقاید، فرهنگ، سیاست، احساسات، تمایلات، رفتار و مختصات فکری مردم هدف است؛ با توسل به شیوه‌هایی که موجب پیشرفت مقاصد امنیت ملی کشور مهاجم شود؛ جنگی که امروز کشور ما با آن درگیر است.

بااین‌حال در هر روزگاری هستند افرادی که نیازهای زمانه خود را می‌شناسند و در همان راهی قدم می‌گذارند که ضرورت جامعه ایجاب می‌کند. مردان و زنان شجاعی پا به عرصه مبارزه می‌گذارند که یکی از آن‌ها جانباز فرهنگی مسعود فروتن بود؛ جانباز ۷۰درصد دفاع‌مقدس که  پس از تحمل سال‌ها درد و رنج ناشی از مصدومیت جنگی، بیست‌ونهم آذر، دعوت حق را لبیک گفت و به یاران شهیدش پیوست.

شهید فروتن از اهالی محله تالار بود. بیشتر دوران نوجوانی و جوانی خود را در پایگاه بسیج حضرت ولی‌عصر(عج) گذراند و از اعضای فعال این پایگاه بود. او با آغاز جنگ تحمیلی در جبهه‌های جنگ حضور یافت و در جریان عملیات رمضان بر اثر اصابت ترکش به نخاع به درجه جانبازی رسید.

شهید فروتن بعد از گذراندن دوران نقاهت به ادامه تحصیل پرداخت و در رشته علوم‌تربیتی و مشاوره تا مقطع کارشناسی‌ارشد پیش رفت. او که سال‌ها در مدارس دخترانه و پسرانه اصفهان فعالیت داشت، پس از پایان دوران بازنشستگی در مقطع دکتری دانشگاه اصفهان در رشته علوم‌تربیتی و مشاوره پذیرفته شد و در ۱۳۹۷ از رساله دکتری خود دفاع کرد.

این جانباز فرهنگی هم‌زمان با رحلت بنیان‌گذار انقلاب اسلامی در ۱۳۶۸ اقدام به تأسیس مجموعه شیفتگان حضرت امام خمینی(ره) کرد تا به جهاد خود در سنگر فعالیت‌های فرهنگی ادامه دهد. او در این مجموعه به تربیت نسل نوجوان و جوان همت گماشت.

حاصل سال‌ها تلاش او در این عرصه، مدیران جوانی است که در دانشگاه‌ها و سازمان‌های فرهنگی و اقتصادی به فعالیت مشغول هستند. کانون شیفتگان حضرت امام خمینی از مجموعه‌های فرهنگی و تربیتی شاخص در استان اصفهان است که سابقه فعالیت آن به سال‌های پس از اتمام جنگ تحمیلی بازمی‌گردد.

این مجموعه هرساله با برگزاری مراسم ویژه دهه اول محرم و ایام فاطمیه نقش چشمگیری در جذب نوجوانان و جوانان به سمت فضاهای مذهبی و معنوی دارد؛ همچنین با برنامه‌های متنوع فرهنگی، علمی و تفریحی در طول سال، سعی در اغنای نیازهای معنوی قشر حساس نوجوان و جوان دارد و در جهت رشد نوجوانان و جوانان در ابعاد گوناگون تلاشی همه‌جانبه کرده است.

مرد روزهای بازسازی فرهنگ

با شنیدن خبر شهادت این جانباز فرهنگی با نزدیکان و دوستان این جانباز سرافراز به گفت‌وگو پرداختیم تا از فعالیت‌های فرهنگی او آگاه شویم.

یزدان رضوانی سخن خود را با تصمیمی که جانباز فرهنگی دفاع‌مقدس گرفته بود، شروع می‌کند. حاج‌آقا به من گفت: زمانی که جانباز شدم و شرایط شرکت در جبهه مبارزه با دشمن را نداشتم، نزد یک عالم رفتم و از او سؤال کردم: وظیفه ما جنگ بود؛ اما حالا که شرایط حضور در جنگ را ندارم، وظیفه من چیست؟ آن عالم دینی هم در جوابش می‌گوید: در جنگ فرهنگی برای انقلاب نیرو تربیت کنید. این‌گونه پیگیر فعالیت‌های فرهنگی شد و از روی وظیفه و اعتقادش به انقلاب حرکت پررنگی درزمینه فرهنگی داشت.

مجتبی مجلسی از اعضای کانون فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) هم با اشاره به زندگی مرحوم فروتن بیان کرد:  ما در محله ولیعصر زندگی می‌کردیم که سنتی بود و رکن اصلی آن محله مسجد ولیعصر بود. حاج مسعود بعد از جانبازی خانه‌نشین نشد؛ موتوری مخصوص جانبازان تهیه کرد و حضور فعالی در مسجد و محله داشت.

باتوجه‌به احساس مسئولیت برای جوانان بسیج مسجد را راه‌اندازی کرد تا اتفاق‌های فرهنگی رخ دهد؛ اما در آن زمان فضای بسیج از فعالیت‌های فرهنگی دور بود و بیشتر در حوزه نظامی فعالیت می‌کردند؛ درنتیجه راه خود را در کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد قرار داد و کانون شیفتگان امام را تأسیس کرد.

اولویت فروتن تحصیل بود و در کانون فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) رشد علمی افراد بسیار بااهمیت بود. آنچه برای او در مجموعه مهم بود، تحصیل افراد بود که عاملی شد برای موفقیت مجموعه شیفتگان امام(ره)؛ همچنین خروجی‌های مجموعه در دانشگاه، حوزه، صنعت و… انسان‌های تأثیرگذاری شدند.

رضوانی با اشاره به این مسئله گفت: زمانی که کانون فرهنگی و تربیتی امام(ره) برای گرفتن نیرو در سطح شهر اقدام کرد، یکی از شرایطی که داشت، این بود: افراد معدل تحصیلی خوبی داشته باشند.

اگر کسی با معدل پایین قصد ورود به مجموعه را داشت، از او تعهد می‌گرفتند که معدل او برای انجام فعالیت در مجموعه باید ارتقا پیدا کند.

اگر نیرویی وارد مجموعه شیفتگان می‌شد و از نظر درسی افت می‌کرد، عذر او را می‌خواستند و به او می‌گفتند: در مجموعه فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) انجام فعالیت‌های فرهنگی نباید سبب افت تحصیلی شود؛ حتی یکی از راه‌های جذب نیرو به‌وسیله جانباز فرهنگی به این گونه بود که در مدارس مسابقات علمی برگزار می‌کردند و ورود برخی از اعضا از المپیادهای علمی در مدارس نواحی مختلف اصفهان صورت می‌گرفت؛ ازاین‌رو برای خانواده‌ها بسیار بااهمیت بود که مجموعه فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) در کنار مباحث دینی، فرهنگی و هنری به تحصیل بچه‌ها نیز اهمیت می‌داد.

رضوانی با اشاره به نوآوری مجموعه در روزهای ابتدایی شکل‌گیری‌اش ادامه داد: نقطه قوت کانون، هیئت شیفتگان امام بود که در کنار کانون فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) راه‌اندازی شد. آن زمان در اصفهان هیچ هیئتی مخصوص جوانان نداشتیم. همه هیئت‌ها سنتی بودند و جوانان از آن‌ها کمتر استقبال می‌کردند.

هیئت شیفتگان امام(ره) به‌عنوان هیئتی ساختارشکن پا به میدان گذاشت، هیئتی که مداح، سخنران، خدام و… همه از جوانان بودند و همین موضوع سبب شد علاقه و رغبت جوانان به کانون فرهنگی و تربیتی امام(ره) بیشتر شود.

در کنار کانون فرهنگی و تربیتی امام(ره) و هیئت برنامه‌های تفریحی متفاوتی در مجموعه برای نوجوانان و جوانان برگزار می‌شد؛ ازجمله آموزش‌های هنری همچون هنرهای نمایشی و تئاتر که خروجی آن تربیت فعالان تئاتر شهر است. در آموزش زبان انگلیسی نیز کسانی پرورش یافتند که حالا خودشان معلمان توانمندی شده‌اند؛ علاوه بر این، کلاس‌های تخصصی در رشته‌های ورزشی مختلف نیز برگزار شد.

مجلسی در این راستا بیان کرد: حضور جانباز فرهنگی به‌عنوان یک بزرگ‌تر در کانون فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) بسیار تأثیرگذار بود و سبب می‌شد فعالیت‌ها به بهترین شکل و با سرعت بیشتری اتفاق بیفتد.

نگاه فروتن در تربیت فرد این بود که او به مرحله کارآمدبودن در جامعه برسد و حرفی برای گفتن داشته باشد. کانون شیفتگان امام عملکردی آهسته و پیوسته داشته است و من آهسته و پیوسته‌بودن را نقطه‌قوت کانون می‌دانم. حاج مسعود کاری انجام داد که یک انسان سالم توان انجام آن را نداشت. همیشه در همه فعالیت‌ها حضور داشت و پیوسته این پرسش در ذهن من بود که این انرژی باوجود مشکلات جسمانی از کجا می‌آید؟ چراکه در هر ثانیه با اعضای کانون فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) همراه بود.

شهید فروتن که خود از نیروهای انسانی زمان جنگ بود و با اهمیت اراده و قدرت نیروی مؤمن آشنا بود، بر تقویت بنیادهای انقلابی و فرهنگی نوجوانان نیز تأکید و آن‌ها را به پرداختن به این حوزه توصیه می‌کرد؛ موضوعی که رضوانی با تمرکز بر آن افزود: کادر آموزشی مجموعه فرهنگی و تربیتی شیفتگان امام(ره) از افرادی انتخاب می‌شد که دغدغه فرهنگی داشتند و فعال فرهنگی چند سال روی شخصیت آن‌ها نظارت داشت.

به بچه‌ها تأکید می‌کرد کتاب‌های شهید مطهری را مطالعه کنند و هر هفته یکی از جلسه‌های کادر به مطالعه و مباحثه آثار شهید مطهری اختصاص داده می‌شد. اگر رهبر سخنرانی داشتند، بچه‌ها باید درباره صحبت‌های ایشان به مطالعه می‌پرداختند یا گزارش سخنان رهبری را می‌نوشتند و ارائه می‌کردند؛ درنتیجه کادر در عرصه‌های مختلف پرورش پیدا می‌کردند.

نگاه فروتن به بحث توانمندسازی نیروها سبب شد در کنار تربیت انسان‌های دینی و فرهنگی شخصیت علمی آن‌ها نیز رشد کند؛ همچنین نظم و برنامه‌ریزی را به بچه‌ها آموخت. آن‌ها باید چشم‌انداز یک‌ساله خود را تنظیم و به جانباز فرهنگی ارائه می‌دادند.

این جانباز دفاع‌مقدس در مباحث سیاسی نیز خط امام و انقلاب را با جدیت در افراد کار می‌کرد و با وجود فشارهای مختلف حتی سرسوزنی از آن کوتاه نمی‌آمد و از ورود خود و افراد در بازی‌های سیاسی جلوگیری می‌کرد.