به گزارش اصفهان زیبا؛ در چهل و دومین دوره جشنواره تئاتر فجر و در بخش رادیوتئاتر به داوری مجید نظری‌نسب، احسان کاوه و فرشاد آذرنیا و با همراهی نادر برهانی‌مرند، شهریار کرمی و فریبا متخصص در جایگاه هیئت انتخاب، 11 اثر با یکدیگر رقابت کردند.
از جمله این آثار نمایش «بی‌جی‌ام تاو» به کارگردانی محمد رادمهر، نویسندگی ناصر کریمی‌نیک و ایفای نقش هنرمندانی چون استاد مهدی شهداد، اسدالله بابایی، فرزان مختاری، امین نیک‌خواه، رسول صفری، متین خیام و مینو ایامنش است.
این نمایش‌نامه به‌طور مستند درباره شهدای پرده‌خوان و شهدای عملیات خیبر است. اسدالله بابایی، کاراکتر پهلوان یا همان شخصیت اصلی داستان است که از رزمندگان عملیات خیبر بوده و از جانبازان این عملیات به شمار می‌رود.
«بی‌جی‌ام تاو» در شانزدهمین جشنواره آیینی سنتی مقام اول را کسب کرده و در چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر در حوزه کارگردانی، بازیگر مرد، تهیه‌کنندگی و افکتوری کاندیدا و موفق به دریافت جایزه افکتوری و تهیه‌کنندگی شده است.
نگاهی به قصه «بی‌جی‌ام تاو»
محمد رادمهر داستان نمایش‌نامه را این‌گونه تعریف می‌کند: «ماجرا به موشک بی‌جی‌ام تاو برمی‌گردد؛ موشک‌هایی که پنج کیلومتر سیم هدایت‌کننده دارند. بچه‌های غواص این سیم‌ها را به دست و پایشان می‌بستند تا از حورالهویزه حرکت کنند و هنگام برگشت مسیر را گم نکنند؛ اما دشمن سیم را قطع می‌کند و باعث گم‌شدن، اسارت و شهادت غواصان می‌شود. شخصیت اصلی داستان کسی است که در قایق سر این سیم را به دست گرفته؛ اما داستان در زمان حال رخ می‌دهد؛ زمانی که مردم معتقدند این شخص که حالا به شهادت رسیده، باعث گم شدن و شهادت غواصان شده است و پدر او را سرزنش می‌کنند. همه این‌ها در حالی است که پدرش به‌علت از رونق‌افتادن کسب‌وکارش مجبور است زورخانه‌اش را تخریب کند و بیش از پیش مورد اتهام مردم قرار می‌گیرد. تا اینکه با ورود مردی ناشناس پرده از رمز و راز اصل ماجرا برداشته می‌شود.»
این نمایش به موازات داستان اجتماعی‌اش، دارای ساختــاری آیینــی‌سنتــی است که بخش‌هایی از پرده‌خوانی و تعزیه‌خوانی و همچنین نشانه‌هایی از فرهنگ زورخانه‌ای را نیز در بر می‌گیرد.
مواجهه هنر دیداری و شنیداری در رادیوتئاتر
کارگردان «بی‌جی‌ام تاو» ادامه داد: «رادیو و تئاتر دقیقا در مقابل یکدیگرند. تئاتر یک هنر دیداری است و فضاسازی آن به‌صورت دیداری انجام می‌شود؛ ولی رادیو کاملا رسانه شنیداری است و ادغام این دو بسیار جذاب است؛ چراکه در برخی موارد با یکدیگر تناقض دارند و هنرمندی خاصی می‌طلبد تا نمایش رادیویی را به شیوه‌ای اجرا کنیم و اثر را به صورت رادیویی بشنویم و به شکل تئاتری ببینیم.
این مسئله باعث درگیرشدن تخیل مخاطب و تمرکز او بر ادبیات نمایش می‌شود و علاوه بر آن، این امکان را ایجاد می‌کند تا در هر مکانی غیر از سالن تئاتر بتوان رادیوتئاتر را اجرا کرد. در کل باید گفت که رادیوتئاتر یکی از گونه‌های نمایشی نوین است. در اصفهان اولین گروهی که به صورت مستقل و تخصصی در این زمینه فعالیت می‌کند، گروه هنری «راتا» است. ما پنج دوره پیوسته از سی‌وهفتمین دوره تا کنون در جشنواره تئاتر فجر حضور داشته‌ایم؛ همچنین در جشنواره سردار دل‌ها و رادیوتئاتر شیراز موفقیت‌هایی کسب کرده‌ایم.»
محمد رادمهر در خصوص چالش‌های رادیوتئاتر به نبود مکان مناسب برای تمرین رادیو تئاتر اشاره کرد و گفت: «بارها برای اینکه مکانی مناسب برای تمرین رادیوتئاتر شکل بگیرد، درخواست داده‌ایم. بازیگران بعد از نهایی‌سازی متن باید با سیستم صوت، متن را تمرین کنند و از آنجایی که اجاره این سیستم‌ها هزینه زیادی به همراه دارد، گروه ما تصمیم گرفت یک سیستم صوتی برای این کار تهیه کند. در واقع یکی از دلایلی که هنوز مسئولان از رادیوتئاتر استقبال به‌خصوصی نکرده‌اند، همین هزینه‌های تولید است که از تئاتر صحنه‌ای هزینه‌برتر است.»
خلق اثری مانا در گرو همدلی گروه
محمد رادمهر در آخر اشاره کرد: «همه ما تلاش می‌کنیم اثری مانا خلق کنیم و یک اثر مانا به وجود نمی‌آید مگر با اتحاد گروهی. “بی‌جی‌ام تاو” با تلاش تمامی اعضای گروه توانست پرچم اصفهان را به اهتزاز دربیاورد. هنگامی که نام اصفهان در اختتامیه رادیوتئاتر برده شد، مجری گفت هر جایی اسمی از هنر هست، از اصفهان به‌نیکی یاد می‌شود. این مسئله باعث افتخار ما بود. آمدن ما به فجر، با همت و حمایت رادیو اصفهان بود و در این خصوص از معاون صدا، جناب آقای سید صالح پرورش و نیز جناب منصور قربانی، مدیر محترم دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیینی شهرداری اصفهان، تشکر کنم.»
گفتنی است؛ این نمایش در دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیینی شهرداری اصفهان در شاهین‌شهر برای عموم مردم به نمایش گذاشته شده است و در ماه آینده هم حوزه هنری تهران آن را برای مردم به اجرا خواهد گذاشت.
