به گزارش اصفهان زیبا؛ مجتبی خلیلی از کارگردانان تئاتر خیابانی اصفهان که با دو اثر «اشرف مخلوقات» و «تسویه نقدی»، به چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر راه پیدا کرده، درنهایت موفق به دریافت لوح تقدیر ویژه جشنواره و همچنین جایزه نقدی برای کارگردانی اثر «تسویه نقدی» شد.
خلیلی که سال‌هاست در گروه هنری «تجربه نو» به فعالیت در حوزه نمایش پرداخته، معتقد است که نزدیک‌ترین پل ارتباطی با مردم تئاتر خیابانی است و از این طریق می‌توان به‌خوبی مسائل روز را از طریق این قالب هنری مطرح کرد.
بخش فراگیر؛ عامل شورونشاط
کارگردان «تسویه نقدی» با اشاره به بخش فراگیر جشنواره با ابراز خرسندی گفت: «خوشبختانه امسال در بخش تئاتر خیابانی، بخش فراگیر افزوده شده که ویژه افراد دارای معلولیت است. این بخش جشنواره برای کم‌توانان شورونشاط خاصی ایجاد کرد؛ چراکه یک همسان‌سازی میان این قشر و سایر افراد جامعه صورت گرفته و جایگاه آن‌ها را نسبت به قبل تغییر داده است تا این افراد نیز در جشنواره فجر که ویترین تئاتر ایران است، رقابت کنند؛ در صورتی که در گذشته تنها یک جشنواره ویژه کم‌توانان در کشور برگزار می‌شد؛ اما برای اولین بار جشنواره، این بخش را به سایر بخش‌ها افزوده است.»
«تسویه نقدی»؛ تلنگری برای همه
مجتبی خلیلی درباره تئاتر «تسویه نقدی» گفت: «یکی از نمایش‌های گروه ما که در این بخش حضور یافت “تسویه نقدی” است که نویسندگی و کارگردانی آن بر عهده خودم بود. مطابق با قوانین بخش فراگیر می‌بایست حداقل یک‌سوم از بازیگران معلولیت داشته باشند. »
او افزود: «در این اثر بازیگر توانمند، خانم اکرم کریمی که نابیناست، در کنار آقای پویا عباس‌علی‌زاده که نانیسم (کوتاه‌قامت) است و آقای محمدمحسن شفیعی ایفای نقش کرد. این اثر نیز برگزیده جشنواره منطقه‌ای معلولان آفتاب شد.»
او عنوان کرد: «نمایش ما به اختلالات بینایی و چالش‌های نابینایان می‌پردازد. هدف اصلی ما در “تسویه نقدی” این است که در جامعه معلولان بتوانند شرایط یکسانی همچون سایر افراد جامعه داشته باشند و نگاه مردم به توانمندی‌هایشان تغییر کند. از دیگر مواردی که به آن پرداخته شده است، مناسب‌سازی فضای شهری، اشتغال، ازدواج و مسکن معلولان است که با زبان طنز بیان شده است.»
خلیلی در خصوص چالش‌های این اثر افزود: «چالش اصلی ما در بحث معلولان، ارتباط‌گرفتن با فضای باز تئاتر خیابانی و مخاطبان بود؛ به علاوه نمایش‌نامه را باید به‌صورت خط بریل در اختیار بازیگر قرار می‌دادیم تا بتوانند آن را مطالعه کند که به لطف خدا این مشکلات را پشت سر گذاشتیم.»
درخشش «تسویه نقدی» در جشنواره
گفتنی است؛ تئاتر خیابانی «تسویه نقدی» که در بخش فراگیر این دوره از جشنواره حضور یافته بود، در بخش‌های مختلفی موفق به دریافت جایزه و کسب مقام شد که به شرح زیر است:
در کنار دو اثر دیگر، لوح تقدیر و جایزه نقدی به مجتبی خلیلی در بخش کارگردانی برای نمایش «تسویه نقدی» اهدا شد. دیپلم افتخار و جایزه نقدی به علی خاتمی برای موسیقی نمایش «تسویه نقدی» رسید.
لوح تقدیر و جایزه نقدی بازیگری زن (اختلال بینایی) در دستان اکرم کریمی جای گرفت، پویا عباسعلی در بخش بازیگری مرد (اختلال جسمی، حرکتی) موفق به دریافت لوح تقدیر و جایزه نقدی شد. لوح تقدیر و جایزه نقدی بازیگری مرد (همراه) به محمدمحسن شفیعی تعلق یافت. لوح تقدیر و جایزه نقدی پوستر و بروشور نیز به حسین کاظمی برای طراحی پوستر و بروشور نمایش رسید.
نمایشی برای حمایت از مرال‌های گیلان
«اشرف مخلوقات» به نویسندگی اصغر خلیلی و کارگردانی مجتبی خلیلی که در این دوره از جشنواره تئاتر فجر به رقابت با دیگر آثار پرداخت، برگزیده جشنواره استانی تئاتر اصفهان است.
داستان اثر درباره تنها گوزن بازمانده جنگل‌های گیلان (مرال) است که درباره زیستگاهش کتابی نوشته و قصد دارد در میان مردم آن را رونمایی کند. در واقع، این کار بیشتر حول محور زیست‌بوم این حیوان صحبت کرده و به شهید محیط‌بان، میرداوود مؤمنی، نیز اشاره‌ای می‌کند.
ادای دین به شهدای محیط‌بان
مجتبی خلیلی در خصوص روند شکل‌گیری این اثر نیز گفت: «در این اثر به علت حال‌وهوای فولکلوری که دارد، به وسایل صحنه‌ای نیاز داشتیم تا به‌خوبی جغرافیای محیط کاراکتر به وجود بیاید و مخاطبان را با خود همراه کند؛ پس به پژوهش در حوزه پرداختیم. در میان این پژوهش‌ها، به تنها گوزنی که در حال حاضر در گیلان وجود دارد برخوردیم. از طرف دیگر، مقام معظم رهبری در خصوص شهدای محیط‌بان به این نکته اشاره می‌کنند که شهدای محیط‌بان مظلوم واقع شده‌اند؛ پس تصمیم گرفتیم با توجه به فضای داستان و در حین پیشبرد آن، اشاره‌ای به شهدای محیط‌بان کرده باشیم. یکی از این شهدا، شهید میرداوود مؤمنی، از شهدای شاخص محیط‌بان گیلان است که در منطقه انزلی توسط چند شکارچی به شهادت می‌رسد.»
اصفهان؛ صاحب بیشترین آثار راه‌یافته به جشنواره
در آخر خلیلی به حضور پررنگ هنرمندان استان اصفهان در جشنواره تئاتر فجر اشاره و بیان کرد: «در جشنواره از گروه‌های توانمند تئاتر خیابانی کشور حضور دارند و آثار خوبی دیده می‌شود که برخی از آن‌ها برگزیده جشنواره‌های دیگرند. درباره آثار استان اصفهان نیز باید اشاره کرد که سال‌های گذشته، بیشترین آثار راه‌یافته به جشنواره تئاتر فجر از اصفهان بود. امسال نیز اصفهان‌ها خیلی خوب عمل کرده‌اند و در بخش خیابانی بیشترین تعداد آثار (۲۰ اثر) متعلق به این استان است که از میان آن‌ها سه اثر در جشنواره منطقه‌ای برگزیده شد و به جشنواره راه یافت.»
او افزود: «”اشرف مخلوقات” با 33 اثر دیگر رقابت کرد؛ همچنین در بخش فراگیر، 9 اثر دیگر رقیب “تسویه نقدی” بودند. درمجموع، می‌توان گفت استان اصفهان در تئاتر خیابانی جایگاه خوبی دارد و می‌تواند به قطب تئاتر خیابانی جایگاه آن تغییر کند. البته باید توجه کرد که رسالت تئاتر خیابانی این است که همراه مردم باشد؛ اما با توجه به هزینه‌های تولید و امرار معاش هنرمندان از این راه، لازم است که از این هنرمندان حمایت شود.»
