به گزارش اصفهان زیبا؛ از زمانی که مقررات ملی ساختمان نوشته و 22 مبحث برای آن در نظر گرفته شد، به این خاطر بود تا شاهد ساختمان‌های ایمن و زیبا با معماری مناسب، برای زندگی بهتر مردم در شهرها باشیم. یکی از مهم‌ترین مواردی که در ساخت ساختمان‌ها باید به آن پرداخت، مشخصات پروژه ساختمانی است.
مشخصات پروژه به‌عنوان یک شناسنامه برای ساختمان کارکرد دارد که معمولا در هنگام ساخت و قبل از تکمیل‌شدن سازه در کنار زمین نصب می‌شود و ازآنجاکه اهمیت‌های مختلفی به‌ویژه در تشدید نظارت‌ها و کاهش تخلف‌ها دارد، نصب آن‌ها اجباری شده است.
این تابلوی زردرنگ، طبق بند ۲ مبحث دوم مقررات ملی ساختمان قبل از شروع عملیات اجرایی هر پروژه، در کنار معبر عمومی به‌صورتی که از فاصله مناسب برای عموم قابل‌دیدن باشد، قرار می‌گیرد و تا پایان کار هم در همان محل باقی می‌ماند.
طبق بند 2-11-2 از مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، مجری مکلف است قبل از شروع عملیات اجرایی، مشخصات ساختمان در دست احداث را روی تابلویی در کنار معبر عمومی، به صورتی که از فاصله مناسب برای عموم قابل‌دیدن باشد، درج کند و این تابلو تا زمان پایان کار باید در محل باقی بماند. شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه از شروع‌به‌کار یا ادامه کار ساختمان‌هایی که تابلوی مشخصات را نصب نکرده‌اند، جلوگیری می‌کنند. ابعاد و اندازه تابلو و همچنین مشخصاتی که باید روی تابلو قید شود، مشخص شده است و مالکان موظف‌اند طبق قانون این تابلو را نصب کنند. طبق بخش‌نامه شهرداری، تابلوی شناسایی باید به رنگ زرد و نوشته‌های آن به رنگ سیاه باشد.
اطلاعات موجود در تابلوی شناسایی ملک شامل، پلاک ثبتی و شماره پرونده رایانه‌ای ملک در شهرداری، نام کامل کارفرما و نوع کاربری‌ها، نام کامل مهندس ناظر و نام کامل مجری و سازنده، تعداد طبقه‌های زیرزمین، تعداد طبقه‌های روی زمین و تعداد کل طبقات، تاریخ شروع به کار و تاریخ اتمام است.
طبق قانون باید در کنار هر ساختمانی که در این شهر ساخته می‌شود، تابلو یا بنری از این مشخصات و شناسنامه فنی را ببینید. طبق تعاریف و مواردی که برای این بند تعریف شده است، این شناسنامه اطلاعات مهمی از یک ساختمان را به افراد می‌دهد. وقتی تابلویی با این مشخصات در کنار ساختمان نصب می‌شود، می‌توان اعتماد کرد که این ساخت‌وساز با مجوز و براساس پیکره‌بندی درستی در حال اجراست.
همین مسئله می‌تواند اهرم مناسب و مانع بزرگی برای جلوگیری از تخلف‌های مالکان و ساخت‌وسازهای خلاف در شهر باشد. با آنکه این تابلوی زردرنگ مشهور، که زمان زیادی از اجباری‌شدنش برای ساختمان‌ها می‌گذرد، خیلی وقت‌ها در کنار برخی ساختمان‌ها دیده نمی‌شود. این یعنی آنکه نظارت‌در برخی جاها آن‌چنان مناسب و بازدارنده نیست و می‌توان در شهر اصفهان این تخلف را در ساخت‌وسازها دید. طبق قانون، نصب‌نشدن این تابلوی زردرنگ در کنار ساختمان‌ها، یک تخلف است و باید ناظر ساختمان این تخلف را گزارش کند.
نصب تابلوی زردرنگ برای همه اجباری است
اینکه چرا این قانون در شهر اصفهان نصفه‌نیمه اجرا می‌شود و اینکه نظارتی بر اجرای صحیح این قانون وجود دارد یا خیر یا این بند قانون ملی مقررات ساختمان، مانند بندهای دیگر با نواقصی اجرا می‌شود، به سراغ مهران طبیبیان، کارشناس خدمات مهندسی سازمان نظام‌مهندسی رفتیم. او با تأکید بر اینکه این تابلوها باید کد نوسازی ساختمان را داشته باشند، گفت: این تابلو باید در کارگاه قبل از شروع عملیات اجرایی ساختمان توسط مجری در محل نصب شده باشد.
ناظران باید بر نصب آن نظارت کنند و اگر نصب نشده باشد، گزارش تخلف را ارائه دهند.او با اشاره به اینکه این مشخصات به‌صورت تابلو یا بنر در کنار ساختمان نصب می‌شود و شامل پنج قسمت است، گفت: نصب این تابلوها از سال 84 و طبق ماده 33 قانون مقررات ملی ساختمان اجباری شده است و شامل همه ساختمان‌ها به‌غیراز ساختمان‌های دولتی که بودجه دولتی دارند، می‌شود. کارشناس خدمات مهندسی سازمان نظام‌مهندسی با تأکید بر اینکه ابتدا ناظر ساختمان موظف به نظارت و ارائه گزارش به دستگاه‌های نظارتی در صورت تخلف نصب‌نکردن مشخصات است، ادامه داد: این دستگاه‌ها مثل سازمان نظام‌مهندسی، راه و شهرسازی و شهرداری هرکدام هنگام مراجعه به ساختمان می‌توانند به مالک برای نصب نکردن تابلو هشدار بدهند.
طبیبیان در ادامه با اشاره به این نکته اضافه کرد: البته اگر ناظر به سازمان نظام‌مهندسی گزارش کند، دستگاهی مثل شهرداری می‌تواند دستور توقف کارگاه را بدهد تا تابلو نصب و اصلاح شود.
او ادامه داد: در صورت تخلف معمولا فقط اخطار داده می‌شود؛ اما خود ناظران هم باید گزارش تخلف بدهند. دستگاه‌های نظارتی امکان بازدید از تمامی ساختمان‌ها را ندارند و گزارش آن‌ها در شهر به‌صورت موردی بررسی می‌شود و همه ساختمان‌ها کنترل نمی‌شوند.
شاید نظام‌مهندسی 10 ساختمان را در شهر در یک بازه زمانی بتواند کنترل کند.کارشناس خدمات مهندسی سازمان نظام‌مهندسی با تأکید بر این نکته که ممکن است تخلف‌هایی در حوزه ساخت‌وساز در خصوص نصب‌نشدن این تابلوها رخ دهد، گفت: گزارش این تخلف جزو وظایف ناظران است تا رسما اعلام کنند و مراجع صدور پروانه هم مسئول رسیدگی به این تخلف‌ها هستند. طبیبیان در خصوص نظارت بر ناظران ساختمان‌ها هم بیان کرد: نظارت بر آن‌ها براساس گزارش کنترل عملکرد نظارت عمومی که بر ساختمان‌ها انجام می‌شود، صورت می‌گیرد؛ اما در صورت مشاهده تخلف، ناظر اول تذکر دریافت می‌کند و بعد در صورت تکرار، درج در پرونده و ارجاع به شورای انتظامی در نظر گرفته می‌شود.
او با اشاره به اینکه ناظران زیرنظر نظام‌مهندسی هستند و صلاحیت آن‌ها در سازمان راه و شهرسازی تأیید می‌شود، گفت: اما کنترل و نظارت بر عملکرد ناظران با نظام‌مهندسی است؛ البته با متخلفان مطابق با تخلف‌ها و گزارش‌های ثبت‌شده، برخورد قانونی انجام شده است و مواردی را در سال پیش داشته‌ایم.کارشناس خدمات مهندسی سازمان نظام‌مهندسی در ادامه در خصوص اهمیت این تابلوهای فنی افزود: گروه نظارت عالیه در بازدیدهای دوره‌ای به ساختمان مراجعه می‌کند و گاهی ممکن است، کارگاهی تعطیل و تغییراتی داشته باشد که طبق شناسنامه ساختمان و کد نوسازی وضعیت ساختمان را بررسی می‌کنند. او با اشاره به اینکه این شناسنامه ساختمان برای اطلاع‌رسانی پروژه به ناظران و مجاوران است، بیان کرد: اگر مجاوران یک ساختمان فقدان این شناسنامه را متوجه شدند، می‌توانند به نظام‌مهندسی یا شهرداری مراجعه کنند. در مرحله اول به ناظر و مجری معمولا تذکر می‌دهند و مراحل مختلف برای مبارزه با تخلف بر اساس آیین‌نامه‌ها وجود دارد.
مجری ذیصلاح در اصفهان به‌صورت کامل اجرایی نشده است
او در پــاسـخ بــه ایــن پــرسـش که این شناسنامه‌ها چقدر می‌تواند بر کاهش خلاف‌سازی در شهر مؤثر باشد، اظهار داشت: مؤثر است؛ اما مطابقت‌دادن مشخصات تابلو با ساختمان هم مشکل است و کار هر شخصی نیست. گاهی ممکن است مالک تابلوی دیگری از یک ساختمان دیگر را در یک کارگاه نصب کند و تشخیص این موضوع به این سادگی نیست.
باید تیم نظارتی مراجعه کرده و صحت این تابلو را بررسی کنند؛ اما مسلما وجود این تابلو مؤثر بوده است و ما در سال گذشته پرونده‌هایی در خصوص تخلف و نصب‌نکردن تابلوی مشخصات فنی داشتیم که با ناظران و متخلفان برخورد شده است. طبیبیان در ادامه، در پاسخ به این پرسش که نظارت‌های مستمر بر کاهش تخلف در ساخت‌وساز انجام می‌شود، افزود: متأسفانه سیستم نظارتی و ناظر ساختمانی حضور مستمر ندارند و اگر مجری ذیصلاح هرروز از ساختمان‌ها دیدن داشته باشد و کنترل کند، می‌تواند مانع تخلف شود.
او با اشاره به این نکته که متأسفانه مجری ذیصلاح هنوز به‌صورت کامل در اصفهان اجرایی نشده است، افزود: البته به‌دنبال طرحی برای اجرایی شدن مجری ذیصلاح در شهر اصفهان بوده و با همکاری شهرداری و راه‌وشهرسازی و نظام‌مهندسی به‌دنبال اجرایی‌شدن این طرح هستیم و امیدواریم هرچه سریع‌تر به نتیجه برسد.
اینکه مجری ذیصلاح در اصفهان به‌صورت کامل اجرایی نشده و نقش مؤثر آن بر کاهش تخلف‌ها کمی تأمل‌برانگیز است، وظیفه مجری ذیصلاح اجرای عملیات ساختمانی طبق مقررات ملی و ضوابط شهرسازی است. این مجری توسط سازمان نظام‌مهندسی برای نظارت بر روند اجرای صحیح پروژه‌های ساختمانی معرفی می‌شود. وقتی این مجری به‌صورت کامل اجرایی نشده باشد، به‌طور حتم، مقررات ملی ساختمان هم کامل اجرا نمی‌شود.
در ماده 30 آیین‌نامه اجرایی ماده «33» قانون نظام‌مهندسی و کنترل در ساختمان آمده است: وزارت مسکن و شهرسازی به‌عنوان ناظر عالی درزمینه ساخت‌وساز، بر عملکرد سازمان‌های عهده‌دار کنترل و اجرا درزمینه رعایت دقیق مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی نظارت می‌کند و درصورت مشاهده هرگونه تخلف، موارد را به مراجع صدور پروانه ساختمان و سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان اعلام کرده و تا رفع تخلف، موضوع را از مراجع قانونی و در صورت لزوم مراجع قضایی پیگیری می‌کند.
با اینکه سال‌هاست قانون مقررات ملی ساختمان مصوب و اجرایی شده، اما هنوز اجرای بندهای مفصلی که در این قانون برای ساختمان‌ها دیده شده، به اجرا درنیامده است. متأسفانه باید گفت اجرایی‌نکردن قوانینی این‌چنین و تخلف‌هایی که بر سر ساختمان‌ها اتفاق می‌افتد، شاید در ظاهر مشکلی ایجاد نکند، اما به‌مرور در آینده اتفاق‌های مؤثری را در شهر رقم خواهد زد. مصطفی مرادیان‌نژاد، مدیر کل اداره پیشگیری و رفع تخلفات شهری،در خصوص برخورد اداره‌کل پیشگیری و رفع تخلفات شهری با نصب‌نشدن بنر اطلاعات ساختمان به «اصفهان‌‌زیبا» گفت: نصب تابلوی زردرنگ که شناسنامه ملک است، توسط مالک طرح اجباری است و در صورت نصب نشدن، برخورد صورت می‌گیرد.
او در ادامه افزود: برخورد در خصوص نصب بنر شناسنامه ساختمان‌به‌صورت اخطاریه و پیگیری تا نصب بنر توسط مالک است؛ البته مالک زمانی که برای مجوز خاک‌برداری به ما مراجعه می‌کند، موظف است بنر اطلاعات ساختمان را ارائه دهد و برای خاک‌برداری،مجوز مخصوص آن را دریافت کند. مرادیان‌نژاد با تأکید بر اینکه اصولا بنرهای مشخصات فنی ساختمان توسط مالک نصب می‌شود، افزود: در گذشته این مشخصات روی تابلوهای فلزی نوشته می‌شد که به سرقت می‌رفت و امکان تغییر اطلاعات وجود داشت؛ اما در حال حاضر اطلاعات به‌صورت بنر چاپ می‌شود و بیشتر مالکان استفاده می‌کنند.
او با تأکید بر اینکه گشت‌های پیشگیری و رفع تخلف‌های شهری رصد کاملی بر نصب این بنرها دارند، اظهار کرد: مأموران پیشگیری و رفع تخلف‌های شهری در مواجهه با این بنرها به‌وسیله سامانه جامع تخلف‌های شهری اطلاعات کامل ملک را بررسی و در صورت مغایرت با متخلف برخورد می‌کنند. با استفاده از این سامانه امکان تخلف‌های ساختمانی و ارائه اطلاعات نادرست، کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
مرادیان‌نژاد در ادامه، با اشاره به اینکه امکان تخلف در درج اطلاعات املاک در گذشته وجود داشت، بیان کرد: اما در حال حاضر در بنرهایی که چاپ می‌شود، معمولا اطلاعات نادرستی درج نمی‌شود و اگر مأموران پیشگیری و رفع تخلف‌های شهری متوجه اطلاعات غلط در این شناسنامه‌ها شوند، برخورد لازم را انجام خواهند داد. او با تأکید بر رصد کامل مأموران پیشگیری و رفع تخلف‌های شهری از ساخت‌وسازهای در حال انجام گفت: نصب‌نشدن اطلاعات ساختمان به‌ندرت اتفاق می‌افتد؛ ولی اگر شهروندان با ساختمانی که فاقد بنر اطلاعات ساختمان است، مواجه شوند، می‌توانند با 137 تماس بگیرند و با ارائه مشخصات ملک موردنظر، مأموران پیشگیری برخورد لازم را داشته باشند.
