باران، همان نام آشنایی است که این روزها نقل محافل نوجوانان است. نوجوانانی که عشق و علاقه به فعالیت‌های فرهنگی، آن‌ها را به سوی باران کشانده است و بارانی که دغدغه فعالیت‌های فرهنگی برای نوجوان، آن را به بستری مناسب برای رشد و پرورش دانش‌آموزان اصفهانی تبدیل کرده است.
سرآغاز فعالیت گروه فرهنگی باران به ابتدای دهه 80 باز می‌گردد.
به گفته رسول خوانساری، مسئول هیئت گروه باران، هسته ابتدایی این فعالیت فرهنگی در سال 1382 به دست جوانان و طلاب مسجد فاطمیه، واقع در خیابان زینبیه شکل می‌گیرد.
به نقل از حجت‌الاسلام محمد داستان‌پور، سخنران جلسات هفتگی گروه باران، یک زمانی برای سازماندهی فعالیت‌های فرهنگی در اصفهان، نقاط کانونی شهر که باید در آن‌ها فعالیت‌های فرهنگی نقش پررنگ‌تری بگیرند تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری بشود، شناسایی شد.
پس از این شناسایی ابتدایی، گروه فرهنگی باران مسئولیت ایفای نقش در منطقه مرکزی شهر اصفهان را عهده‌دار شد و از آن پس به نامی آشنا در بافت فرهنگی اصفهان مبدل شد.
چیدمان فرهنگی باران
خوانساری، مسئول هیئت‌های هفتگی گروه در خصوص تشکیلات باران بیان کرد: به طور کلی برنامه‌های گروه به بخش هیئت و آموزش تقسیم می‌شود. منظور از هیئت تمامی جلساتی است که در طول سال به طور هفتگی برگزار می‌شود و همین طور جلساتی که به‌طور ویژه در ایام محرم و ماه رمضان برگزار می‌شود.
به لطف خدا ما تاکنون هزار‌و‌ششصدمین جلسه هیئت هفتگی را پشت سرگذاشته‌ایم که در هر جلسه نیز قریب به 800 مخاطب در بخش‌های مختلف حضور داشته‌اند.
در این جلسات هفتگی، در بخش عمومی جلسه، نوجوانان پایه هشتم به بالا، همراه با خانواده‌ها حضور پیدا می‌کنند و موضوع سخنرانی‌های آن برحسب مناسبت‌های آیینی، فرهنگی و سیاسی و با سخنرانی حجت‌الاسلام داستان‌پور برگزار می‌شود.
در کنار این جلسات عمومی، پاتوق کودک، ویژه پسران پایه اول تا چهارم دبستان و پاتوق نوجوان، مخصوص به پسران پایه پنجم تا هفتم متوسطه اول نیز برگزار می‌شود.
در این هیئت‌ها برنامه‌هایی متناسب با این سن، همچون کتابخوانی، اجرای نمایش، مسابقات فرهنگی و برنامه‌هایی از این دست توسط حجت‌الاسلام مجید بهشتی و مرتضی احمدی برگزار می‌شود. اساس این تقسیم‌بندی به روحیات و نیازهای متفاوت گروه‌های سنی نام‌برده مربوط می‌شود که به اقتضای آن فعالیت متفاوتی نیز برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.
باران، وزارت نوجوان
این فعال فرهنگی با تأکید بر اهمیت برنامه‌ریزی برای نوجوانان افزود: چندسالی می‌شود که تأسیس وزارت جوانان در کشور ما کلید خورده است و این مسئله خوبی است. اما ای کاش در حوزه نوجوان هم نگاهی جدی‌تر وجود داشته باشد. گرچه چند وقتی می‌شود که برخی سازمان‌ها بر حوزه نوجوان متمرکز شده‌اند، اما نمی‌دانم که در بیان چنین موضوعی باید از لفظ خوشبختانه استفاده بکنم یا متأسفانه! چرا که برخی از آن‌ها واقعیتی حقیقی ندارد.
او خاطر نشان کرد: درحالی که این واقعا مسئله ایست جدی، مهم و غیرقابل چشم‌پوشی است. چندسال پیش بود که ما پژوهش در ارتباط با این مسئله را آغاز کردیم و شگفت‌آور بود که چقدر در احادیث اهل بیت بر سنین کودکی و نوجوانی تأکید شده است و ما از آن غافل مانده‌ایم. حتی مقاله‌ای را مطالعه کردم که چگونگی برنامه ریزی رژیم صهیونیستی برای فعالیت‌های تربیتی در مهدکودک و دبستان‌ها ذکر شده بود. این مسئله بی‌شک بیانگر اهمیت این گروه سنی و تأثیر مضاعف فعالیت‌های فرهنگی‌تربیتی بر پرورش آن‌هاست.
او در ارتباط با نقش گروه فرهنگی باران در حل مسائل نوجوانان گفت: در این دنیایی که به سوی تخصص‌گرایی گام برمی‌دارد، فعالیت‌های گروه باران نیز به سن نوجوان اختصاص یافته است. این را ما بارها به صراحت بیان کرده‌ایم که فعالیت‌های گروه، صرفا در جهت رضایت نوجوانان شکل می‌گیرد.
اون بیان کرد: البته این موضوع به معنای منعی برای شرکت دیگران در جلسات نیست. همان طور که بخش قابل توجهی از مخاطبان باران، از سنین دیگری هستند، اما بیان این مطلب به معنای تأکید بر اهداف گروه است. در جلسات هفتگی هیئت، نحوه چیدمان دکور، غرفه‌های فرهنگی و محصولات آن، نوع مسابقات و همچنین موضوع و شیوه سخنرانی آقای داستان‌پور متناسب با قشر نوجوان است.
ایشان یک زمانی در ارتباط با تخصص‌گرایی در حیطه نوجوان بیان کردند: در شهری که آیت‌الله مظاهری وجود دارد، جایی برای بنده نیست. اما وقتی نوجوان نمی‌تواند معنای سخنان ایشان را درک بکند، باید یک آشنای به زبان نوجوان حضور داشته باشد تا بتواند همان مفاهیم را به آن‌ها منتقل کند.
فعالیت‌های همه جانبه نوجوانان در باران
خوانساری در ادامه، فعالیت نوجوانان بارانی را اصل و اساس پیشبرد فعالیت‌های گروه برشمرد و افزود: تا به حال هر حرکتی که در مجتمع شکل گرفته است، به دست همین نوجوانانی بوده است که ستون و شاکله گروه باران را تشکیل می‌دهند. بطبع برای پیشبرد برنامه‌های مختلف گروه به تخصص‌های مختلفی نیاز داریم. اما عموما همه آنچه مورد نیاز بوده است توسط نوجوانان اهل هیئت برطرف شده است. مثلا شورای پاتوق کودک که مختص دانش‌آموزان کلاس اول تا چهارم می‌شود، شامل کودکان کلاس سومی هم می‌شود. یا مثلا در حوزه رسانه، پوشش‌دهی جلسات و فضای مجازی را خود بچه‌ها عهده‌دار شده‌اند.
وی خاطر نشان کرد: همین‌طور فضای داخلی جلسات، مسابقات، انتظامات و سایر برنامه‌هایی که در طول این سال‌ها شکل گرفته است، به طور مستقیم با مشارکت خود مخاطبان رقم خورده است. گاهی در این میان بیان می‌شود که اگر مثلا فلان پوستر را به اهل این کار بسپاریم، نتیجه بهتری حاصل می‌شود.
وی افزود: اما مسئله این است که در این صورت مشارکت، رشد و حضور فعال بچه‌ها را قطع کرده‌ایم. به لطف خدا این مسئله در اردوهای گروه نیز لحاظ شده است. تاکنون 18 سفر زیارتی مشهد، 5 اردوی کربلا و قم و جمکران و همین طور سفرهای تفریحی از جمله سفر به شهر شهرکرد را داشته‌ایم که مورد رضایت بارانی ها واقع شده است.
به وقت 6:57 دقیقه
او در ارتباط با مهارت‌آموزی نوجوانان در مجتمع فرهنگی باران بیان کرد: همان‌طور که گفته شد، در کنار فعالیت‌های هیئت، یک بخش دیگری هم تحت عنوان آموزش وجود دارد. در این جلسات علاوه بر آموزش مفاهیم تربیتی، کلاس‌های مختلفی هم متناسب با نیازهای نوجوانان برگزاری می‌شود. یکی از طرح‌هایی که در این زمینه برگزار شد، طرح پسر همه‌فن حریف بود.
وی مطرح کرد: در این طرح تلاش کردیم تا همه آنچه می‌تواند مهارتی مفید برای پسران باشد را در آموز‌ه‌های خود قرار دهیم. از جمله اصول هلال احمر، آشنایی با اصول ابتدایی فعالیت‌های مرتبط با برق، آشپزی و مهارت‌های رسانه‌ای. یکی دیگر از طرح‌ها با نام مهارت زندگی برگزار شد که در پی رشد تفکر خلاق، مهارت برنامه ریزی، افزایش اعتماد به نفس، آینده‌پژوهی و افزایش مهارت‌های ارتباطی در نوجوانان شکل گرفت.
در این طرح همچنین یکی از مواردی که به طور ویژه بر آن تأکید شد و از اصول مهم گروه هم بر شمرده می‌شود، موضوع مدیریت زمان و نظم در فعالیت‌هاست. متأسفانه یک باور و عمل غلطی شکل گرفته است که فعالیت‌های فرهنگی توأم با بی‌نظمی است.
درحالی که اتفاقا فعالیت‌های هیئت باید منظم‌تر از هر فعالیت دیگری باشد. در همین جهت به لطف خدا افتخار می‌کنیم که یکی از دقیق‌ترین برنامه‌ها را برگزار کرده‌ایم و انتخاب ساعت جلسات هم بر همین اساس است.
جلسات هفتگی گروه رأس ساعت 6:57 دقیقه و هیئت شب‌های قدر نیز رأس ساعت 9:57 دقیقه آغاز می‌شود که به نوعی نشان‌دهنده حساسیت گروه فرهنگی باران بر این مسئله است و امیدوار هستیم که به امری متداول در زندگی نوجوانان تبدیل شود.
قدرِ باران
علاوه بر ویژه‌برنامه‌هایی که در دهه محرم برگزار می‌شود، یکی از برنامه‌های هیئت کربلا به شب‌های قدر اختصاص می‌یابد. در این ویژه‌برنامه که رأس ساعت 9:57 دقیقه آغاز می‌شود، پس از قرائت دعای جوشن کبیر، سخنرانی حجت‌الاسلام داستان‌پور و در ادامه مراسم مداحی و دعای قرآن برگزار می‌شود.
در این مراسم با توجه به رسالت گروه فرهنگی باران، بخش ویژه‌ای برای کودکان و نوجوانان درنظر گرفته شده است؛ چراکه به طور معمول کودکان و نوجوانان ارتباط مناسبی با برنامه‌های بزرگسالان برقرار نمی‌کنند و از کسب فضیلت در چنین شب‌هایی محروم می‌مانند.
در این برنامه به‌خصوص، سه محور بازی، مهارت آموزی و بندگی در رأس امور قرار می‌گیرد. در بخش بازی تلاش شده است تا بازی‌های مناسب فکری‌هیجانی متناسب با سن کودک و نوجوان گزینش شود.
همچنین در بخش مهارت‌آموزی با تکیه بر علم نجوم، نوجوانان با استفاده از تلسکوپ به تعیین جهت و رصد ستارگان پرداختند که وجه اشتراک این مسئله با شب‌های قدر، به مباحث بندگی ویژه‌برنامه شب‌های قدر مربوط می‌شود.
در این راستا با معرفی اهل بیت به عنوان ستارگانی در دنیای ظلمانی که خداوند آن‌ها را برای شناخت جهت‌های زندگی انسان قرار داده است، به تلفیق اصول علمی، شناختی و معرفتی پرداخته می‌شود.
همچنین این برنامه نیز، همچون سایر فعالیت‌های گروه، بر توانمندی‌های مخاطبان تکیه کرده است و فعالیت‌هایی همچون مداحی، مشارکت در قرائت فرازهایی از دعای جوشن کبیر و مراسم قرآن به سر گذاشتن، با همراهی کودکان و نوجوانان صورت می‌گیرد. برنامه شب‌های قدر گروه فرهنگی باران، در سالن شهدای بسیج واقع در خیابان پاسداران برگزار شد.
باران، محفل فرهنگی پسران
یکی از ویژگی‌های این گروه فرهنگی تمرکز فعالیت‌هایی متناسب با پسران است که شاید این مسئله با وجود گروه فرهنگی فانوس که به طور تخصصی بر فعالیت‌های دختران مترکز است، به نوعی یکی از نقاط قوت این گروه فرهنگی باشد.
با این وجود ویژه برنامه‌های محرم و شب‌های قدر به طور معمول پذیرای 5000 شهروند اصفهانی است که به طبع شامل بانوان نیز می‌شود.
فاطمه مطلبی یکی از اعضای باران در این راستا بیان کرد: نقش اصلی بانوان در این گروه فرهنگی در اجرای ویژه‌برنامه‌های محرم و شب‌های قدر است. معمولا یک ماه پیش از شروع برنامه، جذب نیروی خدمات و انتظامات صورت می‌گیرد و پس از آموزش‌های لازم، مدیریت قسمت بانوان به طور کامل بر عهده بانوان بارانی قرار می‌گیرد.
درحال حاضر جلسات هفتگی باران پنجشنبه‌ها ساعت 6:57 دقیقه واقع خیابان ابن‌سینا، کوچه شماره ۴۳، مقبره علامه مجلسی (رحمت‌الله‌علیه) با سخنرانی حجت‌الاسلام داستان‌پور برگزار می‌شود.
