به گزارش اصفهان زیبا؛ بیش از چهل سال پیش، آن زمان که دشمن برای وجببهوجب این خاک دندان تیز کرده بود و قصد داشت به بهانه خاک، ایمان و معنویت این سرزمین را به غارت ببرد، جنگی نابرابر را شروع کرد که بنا داشت پس از یک هفته خود را به پایتخت ایران اسلامی برساند.
در آن زمان که کشور بحرانهای پس از انقلاب را بهسختی پشت سر میگذاشت، جوانان و نوجوانانی به دفاع برخاستند که مهمترین سلاحشان ایمانشان بود؛ آنان که با دستان خالی در مقابل لشکری از فرماندهان زبده نظامی و پیشرفتهترین ادوات جنگی ایستادند و هدف دشمن را به خیالی خام بدل کردند.
حال قدمگاه آن رزمندگان و مدفن آن شهدا به سرزمینی مبدل شده است که هرساله میزبان مشتاقان بسیاری از سراسر کشور است، مشتاقانی که بعضا سالها بعد از دفاعمقدس به دنیا آمدهاند و با این فضا بسیار ناآشنا هستند. دانشآموزان ازجمله مهمانان این مناطق هستند. مگر این نوجوانان چه دیده یا شنیدهاند که اینگونه مشتاق زیارت این سرزمین هستند؟
اکبر پاکزاد از فرماندهان دفاعمقدس و سرداران سپاه پاسداران در خصوص چگونگی راهاندازی و وصف اردوهای راهیاننور دانشآموزی اینگونه میگوید: «از زمان دفاعمقدس در مدارس برنامهای به نام صبحگاه دفاعی اجرا میشد، صبحگاهی که بهصورت نظام جمع انجام میشد؛ البته این برنامه جایگاه درسی نداشت و بهصورت نمادین انجام میشد. در اواخر جنگ قانونی در مجلس تصویب شد که بهواسطه آن، دانشآموزان در مدارس آموزشهای دفاعی و نظامی ببینند. این طرح با نام طرح شهید خرازی در ابتدا به استان اصفهان ابلاغ شد و در این استان به اجرا درآمد. این آموزش همانند دیگر دروس به دانشآموزان در مقطع دبیرستان آن زمان تدریس میشد. آمادگی دفاعی از ابتدای سال تحصیلی توسط دبیر مربوط به دانشآموزان تدریس میشد. در کنار آموزش، در پایان سال دانشآموزان یک جلسه آموزش عملی کار با اسلحه نیز داشتند که این آموزش عملی برای دانشآموزان بسیار جذاب بود. هدف از آموزش عملی، حضور نوجوانان و دانشآموزان این مقطع در فضای پادگان و آشنایی با اسلحه بود. در دهه هفتاد تصمیم گرفته شد دانشآموزان بیشتر با فضای دفاعمقدس و روحیه شهدا آشنا شوند؛ بهاینترتیب اردوهای راهیاننور برای دانشآموزان راهاندازی شد.
اردوی راهیان نور دانشآموزی حاصل تلاش مشترک آموزشوپرورش و سپاه پاسداران بود؛ هماکنون نیز این اردوها با همت این دو ارگان انجام میشود؛ البته در دورههایی، افرادی تمایل زیادی به برگزاری این اردوی معنوی نداشتند؛ اما به همت بسیج و سپاه و لطف شهدا راهیان نور تعطیل نشد و به هر نحوی شرایط برگزاری این اردوها فراهم شد. راهیان نور در کنار آموزش دفاعی باعث شد، دانشآموزان متوجه شوند برای بیرونراندن دشمن بعثی و حفظ هر وجب از خاک این کشور عزیز چه خونها که ریخته شده است.
در راهیان نور دانشآموزان را به مناطق عملیاتی میبرند. در مناطق عملیاتی راویان دفاعمقدس که از فرماندهان و رزمندگان دفاعمقدس هستند، برای این نوجوانان آنچه را در این سرزمینها رخ داده است، شرح میدهند و از شجاعتها و دلاوریهای رزمندگان و جوانان این مرزوبوم برایشان میگویند؛ از جوانان و نوجوانانی که بدون ذرهای ترس و سرشار از ایمان و اخلاص، دشمن را از دروازههای ایران اسلامی بیرون راندند؛ از دفاعمقدسی میگویند که جوانان ایرانی با کمترین سلاح در مقابل ارتش بعث و ۲۷ کشور دیگر جوانمردانه تا آخرین قطره خونشان ایستادند.
خاک مقدس
دانشآموزانی که در حال حاضر به مناطق عملیاتی دفاعمقدس میروند، جنگ را ندیدهاند یا آن را از قاب تلویزیون بهصورت ناقص دیدهاند. زمانی که این نوجوانان با فطرتهای پاکشان به این سرزمینها میآیند، گویی خاک این مناطق با آنان سخن میگوید؛ خاک مقدسی که آمیخته با پیکرهای مقدس شهداست.
حالوهوای این شهرها، حالوهوای این نوجوانان را دگرگون میکند. هشت سال، بهترین بندگان خدا در این شهرها نفس کشیدند و زندگی کردند. فطرت پاک نوجوان این تقدس را درک میکند و اینگونه زمانی که راویان از دلاوریهای شهدا و حوادث هشت سال دفاع مقدس برایشان نقل میکنند، منقلب میشوند و اشکشان جاری میشود.
بعضی از این دانشآموزان در ابتدای سفرشان گله میکنند که ای کاش به جای مناطق جنگی ما را به سفر زیارتی میبردید؛ اما زمانی که پا به این مناطق میگذارند، مشاهده میکنند که این سرزمین کم از زیارتگاه نیست. میبینند و حس میکنند، جایی که مدفن هزاران شهید است، همان آرامشی را بهدنبال دارد که در زیارت ائمه احساس میکنند؛ به همین دلیل این اردو، راهیان نور نام گرفته است؛ سفری به سرزمین نور.
روایت ایثار
دانشآموزان در این اردوی چهارروزه از مناطق عملیاتی شلمچه و کربلای۵، بستان و چذابه، فتحالمبین، اروند و خرمشهر، همچنین یادمانها و معراج شهدا بازدید میکنند.
برای دانشآموزان از فتح بستان میگویند، فتح بستان و عملیات «طریقالقدس» که امام خمینی(ره) آن را فتحالفتوح خواندند؛ از کربلای۵ و جانهایی که در این عملیات به پرواز درآمدند؛ از هویزه و قتلگاه شهید علمالهدی و یارانش؛ از آزادی خرمشهر و عملیات «الی بیتالمقدس».
عملیاتی که باعث شد خرمشهر بعد از نوزده ماه از محاصره خارج شود؛ بازدید از مسجدجامع خرمشهر و روایت ایثار بانوانی که فعالیتشان در عقبه جبهه کم از رشادتهای رزمندگان در نبرد نبود. راویانی که دفاعمقدس را روایت میکنند، کسانی هستند که جنگ را درک کردهاند.
شنیدن روایت از زبان کسی که خودش در آن حوادث حضور داشته است، درک واقعیت را آسانتر میکند. این سرزمین بهواسطه ایمان و خلوص شهدای عزیز هر دلی را آرام میکند. شبها، اردوگاه اسکان دانشآموزان دیدنی است.
زیر نور اردوگاه میبینیم که این نوجوانان تنها یا بهصورت گروهی، هرکدام در گوشهای خلوت کردهاند. بعضی به خواندن دعا و زیارت عاشورا مشغولاند و آرامآرام اشک میریزند، بعضی دیگر به نیزارها و خاکریزها خیره شدهاند و در فکر فرورفتهاند و خلوت کردهاند. خلاصه که حالوهوایشان دیدنی و وصفناپذیر است؛ همچون نوجوانان چهل سال پیش.»
سید حامد حسینی، مسئول بسیج دانشآموزی ناحیه امامصادق(ع)، از برپایی راهیاننور دانشآموزی و تأثیرات آن میگوید: «اردوهای راهیاننور دانشآموزی برای همه نواحی و همه مدارس استان اصفهان برگزار میشود. همه مدارس در این اردو سهمیه دارند و میتوانند دانشآموزان داوطلب خود را به این اردو اعزام کنند. راهیان نور امسال در سه مرحله برگزار میشود: مرحله اول همزمان با روز دانشآموز از 13 آبان شروع شد.
در این مرحله حدود 10هزار دانشآموز دختر در مقطع دهم و دوازدهم راهی این سفر شدند؛ مرحله دوم، از اوایل بهمن آغاز میشود که طی آن 10هزار دانشآموز پسر در مقاطع دهم و دوازدهم به این اردو اعزام میشوند. مرحله اول و دوم، سفر به مناطق عملیاتی جنوب کشور است؛ مرحله سوم، سفر به مناطق عملیاتی غرب کشور است. تاریخ اعزام برای این اردو هنوز مشخص نشده است.
این سفر در چهار روز برگزار میشود. دانشآموزان معمولا صبح از اصفهان حرکت میکنند و شب همان روز به اهواز میرسند. این دانشآموزان در پادگان شهید باکری اسکان مییابند. پادگان شهید باکری که برای راهیان نور دانشآموزی آماده شده، شامل چندین اردوگاه است.
دانشآموزان بعد از استراحت شبانه، نماز صبح را به جماعت برگزار کرده و پس از اقامه نماز و بهرهمندی از سخنرانی روحانیون، بازدیدشان به مناطق عملیاتی را آغاز میکنند. دو روز در مناطق عملیاتی که قدمگاه شهدای هشت سال دفاعمقدس است، زیارت میکنند. پس از دو روز بازدید با حضور در معراج شهدا و وداع با این بزرگمردان سفرشان به این سرزمین نور پایان مییابد.
توشهای از نور و ایمان
دانشآموزان در این سفر معنوی، توشهای سرشار از نور و ایمان به شهرهایشان میبرند؛ ارمغانی که همهاش از برکات شهداست. مناطق عملیاتی جبهه، بهخصوص مناطق جنوب، شاید زیبایی خاصی در ظاهر ندارند؛ همهاش خاک است؛ فقط در مناطقی آثاری از ادوات جنگی و ازایندست موارد دیده میشود؛ آنچه به این خاک نور بخشیده است، مطمئنا روح پاک شهدایی است که زمانی در این مناطق زیستهاند و نفس کشیدهاند.
این خاک با پوست و خون شهدا آمیخته شده است. اثر وضعی این اماکن بهمراتب بیشتر است. تأثیر این اردو بهوضوح در دانشآموزانی که از این مناطق دیدن میکنند، هویداست. افراد قبل از اردو و بعد از آن بسیار متفاوت و آرامتر میشوند.
در حال حاضر تعداد زیادی از دانشآموزان، اردوی راهیان نور را سپری کردهاند. زمانی که کاروان شهدا به شهر اصفهان آمد، بسیاری از مدارس تقاضا کردند میزبان این شهدا در مدرسهشان باشند و این اتفاق افتاد.
این شهدا به مدارس رفتند و با استقبال دانشآموزان روبهرو شدند. این دانشآموزان، جنگ و جبهه ندیدهاند، امام ندیدهاند. چه میشود که اینچنین با این شهدا ارتباط قلبی برقرار میکنند؟ فطرت پاک این نوجوانان از طرفی، لطف شهدا و از سوی دیگر اردوی راهیان نور این ارتباط را دوچندان میکند.
امسال مدارس اصرار داشتند ظرفیت دانشآموزان شرکتکننده در این اردو را بیشتر کنیم. ظرفیتی که امسال برای شرکت دانشآموزان در این اردو در نظر گرفته شد، نزدیک به 60درصد ظرفیت سال پیش است.
این افزایش تقاضا برای سفر به راهیان نور، نشاندهنده استقبال و علاقه دانشآموزان برای چنین برنامههای معنوی است. راهیان نور در کنار حس معنوی که در دانشآموزان ایجاد میکند، حس امید و عزت را در آنها پررنگتر میکند؛ زیرا این دانشآموزان میبینند جوانان این مرزوبوم چگونه با کمترین امکانات توانستند کارهای بزرگی انجام دهند و پیروز نبرد شوند؛ البته اردوهای راهیان پیشرفت نیز به پرورش این حس غرور کمک میکند.»