به گزارش اصفهان زیبا؛ برندسازی روی ظرفیت‌های گردشگری اصفهان، برگزاری رویدادهای گردشگری باکیفیت و فراهم‌سازی بسترهایی برای جذب گردشگران خارجی، موضوعی است که در رونق گردشگری اصفهان دخیل‌اند. سید فرخ میرشاهزاده، کارشناس و فعال حوزه گردشگری، پیشنهادهایی برای برطرف‌شدن ضعف‌هایی که تاکنون در این حوزه‌ها داشته‌ایم ارائه می‌کند تا هم رویدادها باکیفیت‌تر برگزار شوند و هم برندسازی روی ظرفیت‌ها اصولی و حرفه‌ای باشد.
کدام ظرفیت‌های اصفهان قابلیت برندسازی دارند و چگونه می‌توان در زمینه برندسازی روی این ظرفیت‌ها موفق عمل کرد؟
برندسازی مقصد مبحث ریشه‌ای و اساسی است و نیاز به نگاه جامع و حرفه‌ای دارد. جامعه محلی اولین مشکل ما در حوزه برندسازی است. درواقع جامعه محلی اعتقادی به جذابیت شهری و امکانات شهری برای جذب گردشگر ندارد. در مرحله اول باید جامعه محلی را نسبت به جذابیت شهری توجیه کرد تا متوجه شوند داشته‌هایشان چیست و چه امکاناتی می‌توانند به مخاطبان ارائه دهند.
مشکل دوم این است که در توزیع منافع حاصل از صنعت گردشگری متواضعانه عمل نکردیم و سعی نکردیم تا تمام افراد جامعه مقصد را در منافع حاصل از صنعت گردشگری دخیل کنیم؛ به همین دلیل جامعه محلی رغبتی برای ورود گردشگر به مقصدش ندارد؛ چون حس می‌کند ورود گردشگر نه تنها منفعتی ندارد، بلکه یک‌سری دغدغه‌ها نیز برایش ایجاد می‌کند؛ مثلا ورود گردشگر باعث افزایش قیمت‌ها، منجر به افزایش ترافیک و معضلات اجتماعی می‌شود.
وقتی درباره برندینگ صحبت می‌شود، این موضوع در اذهان عمومی ایجاد می‌شود که فقط باید جاذبه تفریحی ایجاد کرد و روی جاذبه‌های تفریحی کار کرد تا گردشگر از این امکانات استفاده کند؛ ولی تا مقصد پذیرای گردشگر نباشد، گردشگر وقتی وارد مقصد می‌شود لذتی که باید ببرد را نمی‌برد؛ چون بخش بزرگی از مقصد را ساکنان جامعه محلی تشکیل می‌دهند. درواقع جامعه محلی باید مقصد را معرفی کند. مشکل بعدی این است که در اصفهان جاذبه‌های گردشگری تبدیل به دافعه می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال رودخانه زاینده‌رود یکی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان است که با خشکیدن این رودخانه برندی که می‌تواند خلاقیت و جذابیت داشته باشد و طراوت و نشاط به جامعه محلی بیاورد نابود می‌شود. پل‌های تاریخی جزو جاذبه‌های گردشگری اصفهانند؛ اما این پل‌ها روی رودخانه خشک جذابیتی برای گردشگر ندارند.
از سـوی دیگر، افـزایش تراکم میـدان نقش‌جهان گردشگر را کلافه می‌کند و گردشگر به‌دلیل تراکم جمعیت نمی‌تواند از حضور در میدان لذت ببرد و فرصت مناسب برای بازدید از جاذبه‌ها پیدا نمی‌کند. بسیاری از جاذبه‌های گردشگری اصفهان نیز ناشناخته هستند. جاذبه‌های پیرامونی اصفهان بیشتر از جاذبه‌های درون شهری اصفهان‌اند؛ اما معرفی نشده‌اند؛ به خاطر اینکه نگاه متولیان گردشگری به این سمت نبوده که جاذبه‌های پیرامونی می‌تواند مکمل جاذبه‌های درون‌شهری باشد.
در هر صورت برای برندینگ در مرحله اول باید جامعه محلی را توجیه کرد که شما ثروتی دارید که این ثروت می‌تواند برای شما منفعت ایجاد کند. اگر این منفعت را در بین جامعه محلی به‌درستی توزیع کنیم، جامعه محلی عامل برندینگ مقصد می‌شود و مقصد را معرفی خواهد کرد در کمال تأسف نگاه ما به جذب گردشگر همیشه مبتنی بر کسب درآمد لحظه‌ای بوده است.
کسب درآمد لحظه‌ای نمی‌تواند منجر به ایجاد یک برند ریشه‌دار شود؛ به عنوان مثال همگان فکر می‌کنند یک فروشگاه بریانی بهتر است از کیفیت غذا بزند؛ ولی حجم بیشتری بفروشد؛ این در حالی است که کاهش کیفیت غذا برای فروش در حجم بیشتر ضدتبلیغ است؛ بنابراین اجازه نمی‌دهد برند غذای محلی اصفهان توسعه پیدا کند.
برندینگ نیاز به نگاه حرفه‌ای دارد. فقط معرفی‌کردن یک لوگو یا معرفی یک مقصد مشخص یا کلیپ‌سازی و مستندسازی یک مقصد صرفا معیار برندینگ نیست. برندینگ نیاز به فرهنگ برند، بستر اجتماعی و ساختار پذیرشگر دارد تا به درستی جایگاهش را معرفی کند؛ در این صورت ضدتبلیغ می‌شود و مخاطبی که به مقصد مراجعه می‌کند، اگر به خاطر تبلیغ به مقصد مراجعه کرده و مخالفان تبلیغ را در مقصد مشاهده کند، برندینگ ما منفی می‌شود.
رویدادهای گردشگری در اصفهان چطور باید برگزار شوند تا به جذب گردشگر کمک کنند و تاکنون در زمینه برگزاری این رویدادها چه ضعف‌هایی داشته‌ایم؟
اصفهان بالفطره یکی از مقاصد اصلی گردشگری ایران به‌شمارمی‌آید. چه گردشگری داخلی و چه گردشگری خارجی اصفهان را به‌عنوان یک مقصد گردشگری می‌شناسند. مقصد گردشگری که روح نداشته باشد و پویا نباشد، جذابیت و کارایی خود را از دست می‌دهد. وقتی از گردشگری صحبت می‌کنیم، تصورمان این است که گردشگر از خارج از استان باید ورود پیدا کند؛ غافل از اینکه گردشگر همان همسایه دیواربه‌دیوار هم می‌تواند باشد.
اگر بتوانیم روی این موضوع تمرکز کنیم، تمامی استان‌ها حق گذران اوقات فراغت و شادی و نشاط را دارند. آن موقع می‌توان روی مبحث مدیریت رویداد کار کرد. اصفهان همیشه مولد رویدادهای گردشگری خاص بوده است. این شهر جشنواره‌های مختلف را مدیریت کرده؛ ولی زمان‌بندی این رویدادها مناسب نبوده است. زمان‌بندی رویدادها به گونه‌ای بوده که باعث افت مخاطب شده و از اصل کشش‌پذیری مقصد کاسته شده است؛ بنابراین تعداد مسافری که موردنیاز مقصد است، وارد نشده و نتوانسته نیاز اجتماعی جامعه را برطرف کند.
ما همیشه سعی کردیم در اوج ترافیک مقصد، رویداد برگزار کنیم. باوجود این تفاسیر، تنظیم تقویم رویدادها اهمیت دارد تا بتوان براساس تقویم مؤثر زمان‌های کم کار گردشگرپذیر استان را شناسایی کرده و در آن زمان‌ها رویدادها را برگزار کنیم. نکته دوم این است که رویدادها باید هدفمند بوده و استمرار داشته باشند. تک‌رویداد نمی‌تواند جذابیتی برای جذب گردشگر داشته باشد. هویت پربار و غنی در اصفهان داریم که می‌توان در این زمینه رویداد برگزار کرد. تاریخچه صفویه می‌تواند رویدادهای متناسبی را برای اصفهان تعریف کند. اصفهان غنی از آثار تاریخی و باستانی است که هرکدام می‌تواند یک رویداد باشد. رویداد باید مخاطب‌محور باشد و بتواند مخاطب خودش را شناسایی بکند. اقدامات خوبی در اصفهان انجام شده؛ اما هیجانی و مقطعی بوده و استمرار نداشته است.
برای جذب گردشگر خارجی در اصفهان باید چه اقداماتی را انجام داد؟
اولین نکته، فرهنگ جامعه مقصد است. وقتی گردشگری وارد مقصدی مثل میدان نقش‌جهان می‌شود و برخورد مردم با یک خارجی حالت وهم‌برانگیز دارد، گردشگر احساس امنیت نمی‌کند و مقصد نمی‌تواند مقصد جذابی برای گردشگر خارجی باشد.
فرهنگ گردشگرپذیری مهم است. وقتی یک فرش ساده دست‌بافت را با یک قیمت متعارف می‌توان به یک گردشگر خارجی فروخت ولی با قیمت چهار برابر می‌فروشند، نشان از سوءاستفاده جامعه محلی از گردشگری دارد و این ضدتبلیغی برای مقصد است که گردشگران وقتی وارد این مقصد می‌شوند دیگر حاضر به خرید و هزینه نیستند. حضور گردشگر خارجی زمانی درآمدزاست که گردشگر حاضر باشد هزینه کند و این به اعتمادسازی و فرهنگ اجتماعی مردم بستگی دارد. گردشگر خارجی اگر احساس کند به حریمش تجاوز شده، اصفهان را به‌عنوان مقصد جذاب برای گردشگری انتخاب نمی‌کند. نکته دیگر توسعه زیرساخت‌های اصفهان برای جذب گردشگران خارجی است.
هتل‌های مناسب و کارآمد باید ایجاد شود که خدمات خوب ارائه دهند. تعداد محدودی هتل در اصفهان در حد متوسط روبه پایین خدمات می‌دهند. نکته بعدی نیز هزینه خدماتی است که هتل‌ها به گردشگر ارائه می هند. قرار است گردشگران چینی وروسی به اصفهان سفر کنند؛ نکته اینجاست که گردشگر چینی و روسی تقاضای متفاوت دارد. آیا ما در شهر اصفهان قابلیت اجتماعی و فرهنگی برای جذب این گردشگران را داریم؟
