به گزارش اصفهان زیبا؛ نشست عمومی «کازان فروم» (پانزدهمین اجلاس بین‌المللی اقتصادی روسیه و کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی) به‌تازگی با دستورکار توسعه زیرساخت‌های مالی و لجستیکی در کشور روسیه برگزار شد.
در این اجلاس، علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان، به‌عنوان نماینده ایران به‌همراه رئیس‌جمهور تاتارستان، برخی معاونان نخست‌وزیر روسیه و مسئولان این کشور و همچنین شماری از مقام‌های مسئول کشورهای اسلامی حضور داشته‌اند؛ رویدادی که برخی ناظران و تحلیلگران مسائل راهبردی از آن به‌مثابه جلوه‌ای از چرخش کریدورهای قدرت در جهان از غرب به شرق یاد می‌کنند؛ البته این نکته نیز مورداشاره قرار می‌گیرد که رویدادهایی ازاین‌دست می‌توانند ایجادکننده تغییرات مثبت و راهگشا باشند.
در این نشست، مارات خوسنولین، معاون نخست‌وزیر روسیه گفته است که کشورش قویا از توسعه مناسبات و همکاری‌ها با ایران در قالب پروژه کریدور شمال‌جنوب، استقبال می‌کند؛ البته او تأکید کرده که مناسبات تجاری و گردشگری روسیه با کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی نیز رشد چشمگیری داشته است.
علی باقری، معاون وزیر خارجه کشورمان هم تأکید کرده که ایران درزمینه توسعه کریدور راهبردی شمال‌جنوب، آماده انجام همکاری‌های گسترده‌تر است و تاکنون نیز اقدامات خوبی را در این رابطه انجام داده و از همکاری‌های بیشتر کاملا استقبال می‌کند. در این چهارچوب، این‌طور به نظر می‌رسد که جدای از مزایایی که برگزاری نشست‌های این‌چنینی برای کشورمان و موقعیت بین‌المللی آن دارد، این قبیل نشست‌ها می‌تواند حامل دستاوردهای عینی و ملموس برای شهری نظیر اصفهان نیز باشد.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که در جریان نشست عمومی کازان که به‌تازگی برگزارشده، جدای از مسئله مهم کریدور شمال‌جنوب، دیگر موضوع‌ها نظیر بانکداری اسلامی، سبک زندگی حلال، تقویت مبادلات و همکاری‌های میان‌کشوری نیز به نحوی جدی موردبررسی قرار گرفته است. حال در این فضا، شهر و استانی نظیر اصفهان، از ظرفیت‌های چشمگیری در حوزه‌های مذکور برخوردار است و می‌تواند از آن‌ها برای توسعه روابط خود با مناطق شهری در روسیه یا دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی بهره گیرد.
کنش فعالانه ایران در نشست عمومی کازان
درواقع، یکی از پیامدها و دستاوردهای ضمنی کنش فعالانه ایران در قالب سازوکارهای نهادینی نظیر نشست عمومی کازان می‌تواند این باشد که زمینه‌های لازم برای تقویت دیپلماسی شهری شهرهایی نظیر اصفهان با همتایانش در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی نیز فراهم شود. استان و شهر اصفهان در حوزه‌هایی نظیر مسائل صنعتی، گردشگری، غذایی، فرهنگی و تمدنی، حمل‌ونقل و ارتباطی و غیره، از ظرفیت‌های فراوانی برخوردار هستند که می‌توانند هم تجربیات خود را در اختیار دیگران قرار دهند و هم از دیگران در این رابطه بیاموزند؛ ازاین‌رو «اصفهان زیبا» در گفت‌وگو با داریا گریبکووا، کارشناس روابط بین‌الملل و مدیر پروژه دیپلماسی خلاق در روسیه، به ارزیابی ابعاد مختلف این مسئله پرداخته است.
داریا گریبکووا در ابتدا با اشاره به برگزاری نشست عمومی کازان تأکید کرد که جهان امروز با تنش‌ها و منازعات ایدئولوژیک و ژئوپلیتیکی فراوانی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در شرایط کنونی جهان، طیف قدرت‌های غربی، صف‌آرایی جدی را در برابر بلوک قدرت‌های نوظهور نظیر ایران، چین، روسیه و غیره، انجام داده و با درک این مسئله که بنیان‌های هژمونی جهانی‌شان به خطر افتاده است، به هر طریق ممکن سعی دارند از میزان و سطح قدرت جبهه مقابل خود بکاهند؛بااین‌حال، روندهای میدانی نویددهنده نکات چندان مثبتی برای جهان غرب نیست.
حال در این فضا، جدای از نشست عمومی کازان، شاهد برگزاری ده‌ها نشست دیگر نظیر آن نیز هستیم که محور و دستورکار اصلی تمامی آن‌ها، به‌چالش‌کشیدن هژمونی جهانی غرب و تسریع روند ظهور واقعیت‌های تازه جهان در محیط بین‌المللی است. در این چهارچوب، ایران از ظرفیت‌های عینی و گسترده‌ای در قالب توسعه روابط با روسیه برخوردار است، ظرفیت‌هایی که پس از آغاز جنگ اوکراین در 2022، ابعاد جدی‌تری را نیز به خود گرفته‌اند. در این راستا، جدای از تقویت مراوده‌های میان کشوری، می‌توان انتظار داشت که دیپلماسی شهری میان دو طرف نیز در قالب توسعه روابط شهرهای فرهنگی دو کشور، افزایش چشمگیری یابد و تقویت شود.
نشست کازان جلوه‌ای از دیپلماسی چندجانبه
فراموش نکنیم که هم ایران و هم روسیه فرهنگ‌های غنی دارند و شهرهای مهم و تاریخی این دو کشور می‌توانند در سطحی متناسب و برابر با یکدیگر روند دیپلماسی شهری را در پیش گیرند. در این چهارچوب، این شهرها از ظرفیت‌های چشمگیری نیز برخوردارند که می‌توانند امکان مبادله تجربه و تخصص میان دو طرف را فراهم کنند و حامل دستاوردهای مثبتی برای ایران و روسیه باشند. در این معادله، شهری نظیر اصفهان و البته دیگر شهرهای ایرانی که جدای از تاریخ غنی، از ظرفیت‌های صنعتی و اقتصادی فراوانی نیز برخوردارند، از اهمیت بسیاری برخوردار می‌شوند و مقام‌های شهری در روسیه می‌توانند از این ظرفیت‌ها سود ببرند.
در این میان، نکته مهم این است که نشست‌هایی نظیر کازان در روسیه، در حقیقت جلوه‌ای از دیپلماسی چندجانبه هستند که طیفی از کنشگران را در یک نشست و مجمع در بر می‌گیرند و می‌توانند بازیگران عدیده‌ای را به هم پیوند دهند. در این قبیل نشست‌ها، طیفی از حوزه‌های همکاری مطرح می‌شوند که عرصه دیپلماسی شهری به‌عنوان عرصه‌ای نوین، حتما جای کار دارد. شهرهای روسی و ایرانی ازجمله اصفهان و سنت پترزبورگ می‌توانند تا اندازه زیادی همکاری‌های خود را توسعه بخشند و روابط چندجانبه‌ای را تعریف کنند. به یاد داشته باشیم که ابتکارهایی نظیر کریدور شمال‌جنوب بسیار خوب و مفید هستند؛ بااین‌حال، این ابتکارها فضا را برای طرح ابتکارهای دیگری نیز فراهم می‌کنند که ازجمله آن‌ها می‌توان به فعال‌شدن ظرفیت‌های دیپلماسی شهری اشاره کرد.
