به گزارش اصفهان زیبا؛ ازدواج در اصفهان مناسک و آداب‌ورسوم مخصوص به خودش را دارد؛ آدابی که شاید کمرنگ شده باشد و به قوت قدیم نباشد؛ اما هنوز هم کم‌وزیاد پابرجاست. خواستگاری، بله‌بُران و پُشت عقدی و پاتختی و… که در برخی از شهرستان‌های اطراف اصفهان چیزهایی اضافه و کم هم دارد! همه‌چیز با مراسم خواستگاری شروع می‌شود؛ مراسمی که در آن خانواده داماد به خانه عروس خانم می‌رود و بعد از مذاکراتی نسبتا طولانی و رفت‌وآمدهای اولیه، نوبت به بله‌بُران و تعیین مهریه می‌رسد.
جلسه تعیین مهریه معمولا پرتنش‌ترین مرحله قبل از عقد است و اگر آقای داماد جان سالم از این مراسم به در ببرد، یک خان از هفت‌خان را پشت سر گذاشته! قبل از مراسم عقدکنان دو خانواده به خرید می‌روند و از طلا و لباس و کیف و کفش و… هرچه که وسعشان بود می‌خرند.
روز عقد، خانواده‌ها و شاهدان در محضر یا تالاری که تعیین شده، حاضر می‌شوند و خان دوم هم انجام می‌شود و بالاخره وصلت دو جوان سر می‌گیرد. اگر فکر می‌کنید که این پایان راه است، باید بگویم کاملا اشتباه فرض کرده‌اید! عروس و داماد مدتی را به توافق خانواده‌ها در حالت عقد و نامزدی می‌گذرانند و در طول این مدت به فراخور هرچه جشن و ایام میلاد ائمه(ع) و… که هست، آقای داماد باید برای عروس خانم هدیه‌ای ببرد.
شب‌چله‌ای تا چادربُرون
یکی از مراسم‌های مهم این دوران، هدیه شب چله یا شب‌یلدایی عروس خانم است که متشکل از لباس گرم و طلاست که با میوه و آجیل و … تزیین شده است. از این خان هم که بگذریم، نوبت به مراسم عروسی می‌رسد؛ اما عروسی مقدماتی دارد، مقدمات خاص خودش را! قبل از برگزاری مراسم عروسی مجددا خریدهای لازم انجام می‌شود و یک روز خانواده داماد به خانه عروس‌خانم می‌روند و «چادربرون» را انجام می‌دهند. یعنی یک قواره چادر رنگی و یک قواره چادر مشکی روی سر عروس خانم می‌اندازند و بعد از اندازه زدن، دست خیاط می‌سپارند برای دوختن.
بفرمایید جهازمان را ببینید!
خان بعدی مهمانی جهازچینی است. خانواده عروس بعد از خرید جهیزیه، آن را در خانه تازه می‌چینند و خانه را تزیین می‌کنند و بعد، خانواده داماد و اقوام خودشان را برای دیدن جهیزیه دعوت و از آن‌ها پذیرایی می‌کنند.
با حنابندان به استقبال عروسی می‌رویم!
شب قبل از عروسی، شب حنابندان است. قدیم‌ها خانواده داماد برای عروس و داماد حمام عمومی قُرُق می‌کردند و عروس و داماد به‌طور جداگانه و نمادین با خانواده‌ها مهمانی را برگزار می‌کردند و به دست و پای عروس و داماد حنا می‌بستند؛ اما امروزه به یک مهمانی مختصر و حنا بستن به دست و پای عروس داماد و شادی مختصر خانواده‌ها بسنده می‌شود.
شستن دست و پای عروس در پاانداز
روز عروسی خانواده داماد مهمانی در تالار یا باغ یا… برگزار می‌کنند و شب، آقای داماد باید قبل از ورود به خانه بخت، «پاانداز» را انجام بدهد. یعنی داماد به عروس‌خانم هدیه‌ای باارزش بدهد و بعد با آفتابه و لگن دست و پای عروس خانم را بشوید و آب آن را به نیت خوش‌یمنی و مودت به چهار طرف خانه بپاشد.
مادرزن، سلام!
صبح روز بعد از عروسی نوبت «مادرزن سلام» می‌رسد. در این مرحله، آقای داماد باید برای مادر عروس‌خانم هم هدیه‌ای درخور اهدا کند. نزدیک‌های ظهر هم خانواده عروس برای زوج جوان صبحانه و ناهار تزیین‌شده می‌برند.
کل‌کل دوستانه در «پاتختی»
اما قسمت جالب ماجرا بعدازظهر شروع شده و مراسم معروف «پاتختی» برگزار می‌شود. در این مهمانی اقوام و خانواده عروس و داماد هدیه‌هایی به آن‌ها می‌دهند تا برای شروع زندگی جدیدشان اندوخته‌ای کسب کنند. در این مهمانی یک میدان جنگ کذایی بین اقوام عروس و داماد ایجاد می‌شود که در یک جبهه خانواده و فامیل عروس هستند و در طرف مقابل خانواده و اقوام داماد.
عروس و داماد روی صندلی می‌نشینند و مجری مراسم شروع به معرفی هدیه‌ها و اهداکنندگان می‌کنند. هرکدام از هدیه‌ها که قرائت شد، حاضران اشعاری را به طنز و با حاضرجوابی برای خانواده مقابل می‌خوانند که باعث شادی فضا و خنده می‌شود و بعد نوبت به خانواده مقابل می‌رسد که باید در جواب چیزی بخوانند.
بالاخره و بعد از پایان این مراسم هفت‌خان ازدواج به سر می‌رسد و زوج جوان زندگی تازه خود را شروع می‌کنند. البته تمام این رسم و رسوم و آداب هم می‌تواند با هزینه‌های گزاف برگزار شود، هم با هزینه متناسب و صرفا بهانه‌ای باشد برای دورهمی و شادمانی به بهانه انجام یک وصلت مبارک تا بماند برای آیندگان.
