به گزارش اصفهان زیبا؛ اگر نهج‌البلاغه را شامل مباحث اعتقادی، اخلاقی و سیاسی اجتماعی بدانیم می‌توان مدعی شد که در طول چند دهه اخیر مباحث سیاسی اجتماعی بیشتر موردتوجه قرار گرفته است. از شخصیت‌های فاضل و دانشمندی که بر روی ترویج این حیطه از نهج‌البلاغه تلاش‌های وسیعی کرد، به استاد سید علی‌اکبر پرورش می‌توان اشاره داشت.
کتاب «مدیریت از دیدگاه نهج‌البلاغه» مجموعه هفت سخنرانی از مرحوم استاد پرورش است که برای اولین بار به‌صورت جزوه توسط حزب جمهوری اسلامی منتشر شد و در ادامه به همت جواد جلوانی به‌صورت کتاب درآمد.
با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی نیاز به مباحث نهج‌البلاغه آن‌هم در قسمت‌های حکمرانی و مدیریتی بیشتر احساس شد. رفتار و گفتار امام علی علیه‌السلام در این کتاب شریف دقیقا همان الگویی است که همواره مسئولان و کارگزاران نظام اسلامی باید به آن توجه داشته باشند.
اگرچه این الگو دست‌نیافتنی است، همواره مانند اتمسفری است که ذهن مدیران انقلابی را دربرگرفته و آنان را مجبور می‌کند که به دنبال آن نمونه آرمانی کشیده شوند. مرحوم پرورش در سخنرانی اول به بررسی قسمت‌هایی از خطبه ۸۶ نهج‌البلاغه می‌پردازد که در آن امیرالمؤمنین ویژگی‌های فردی را برمی‌شمرند که می‌تواند الگویی برای مدیریت باشد. همچنین با تفسیر آیه ۸۴ سوره اسری «قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَى شَاکِلَتِهِ»، به بررسی شاکله مناسب برای فرد مدیر در مواجهه با مشکلات می‌پردازند و شهید بهشتی را یکی از برترین افراد با قدرت مدیریت بالا معرفی می‌کنند؛ به‌طوری‌که شیوه مدیریت او همانند امام خمینی (ره) توجه به اَرفَعِ امور و نه برخورد با مسائل سطح پایین و مبتذل بود.
در سخنرانی دوم به ادامه شرح خطبه نهج‌البلاغه و خصایص مدیر می‌پردازند و مدیریت در اسلام را از جنس نور می‌دانند؛ برخلاف مدیریت شرقی و غربی که در کتاب‌ها به دنبال علم مدیریت هستند. برای رسیدن به چنین جایگاهی ابتدا باید از مدیریت خود شروع کنیم و بعد به توانایی مدیریت دیگران و مدیریت امور و رفع حوائج مردم برسیم.
در جلسه سوم برای ویژگی‌های مدیر موفق به ترتیب گردآوری اطلاعات، مشورت کردن، اندیشیدن، دوراندیشی، گردآوری نیروی کار، عزم کردن و توکل کردن را به بحث گذاشتند.
در جلسه چهارم عواملی را که به‌عنوان اهرم باید در دست مدیر باشد تا بتواند مدیریت را بهتر انجام بدهد با الهام از کتاب‌های مدیریت در پنج عامل بیان می‌کنند: برنامه‌ریزی ۲. سازمان‌دهی ۳. نظارت و ارزشیابی ۴. ایجاد انگیزه ۵. نوآوری و ابتکار.
مرحوم استاد در سخنرانی پنجم ادامه لوازم مدیریت را با تسلطی که بر مبانی دینی دارند به همراه شواهدی از قرآن و نهج‌البلاغه و مثال‌هایی از مسائل روز مطرح می‌کنند.در جلسه ششم به دسته‌بندی پنج مانع از موانع مدیریت می‌پردازند:
۱. عدم‌تشخیص صحیح رابطه علیت در فعالیت‌ها؛
۲. هر معلولی مربوط به علتی است؛
۳. نشناختن این نکته که علیت و حتمیت ارتباط ناگسستنی دارند و محال است که این دو از هم جدا شوند؛
۴. عدم انعکاس جهان خارج به مغز بدون انحراف اعم از حسی، عقلی، روانی؛
۵. خودبزرگ‌بینی.
در سخنرانی آخر ضمن مرور بحث‌های گذشته، مشارطه، مراقبه، محاسبه، معاتبه و مؤاخذه نفس را از لوازم مدیریت بر خویشتن و مدیریت اسلامی می‌دانند و سپس به بیان الگویی‌هایی از مدیریت در میان نامه‌های نهج‌البلاغه و نحوه ارتباط امیرالمؤمنین با کارگزارانشان می‌پردازند. در پایان خاطرنشان می‌کنیم استاد پرورش اگرچه از مبارزان درجه اول در نهضت امام خمینی بودند اما درعین‌حال مفسر قرآن و شارح نهج‌البلاغه بودند. ایشان توانستند در فرصت پدید آمده از انقلاب اسلامی، به‌صورت عمیق‌تر و عینی‌تر به سراغ نهج‌البلاغه بروند.
